arrow-right-square Created with Sketch Beta.
کد خبر: ۳۸۳۳۳
تاریخ انتشار: ۱۸ : ۱۲ - ۲۵ شهريور ۱۳۹۰

تاخیر در اجرای 40 میلیارد دلار قرارداد نفتی با تعلل چینی‌ها

با وجود واگذاری 40 میلیارد دلار قرارداد توسعه میادین مختلف نفت و گاز ایران با شرکتهای مختلف چینی، این شرکتها با تاخیرهای متعدد زمینه عدم‌النفع چندین میلیارد دلاری به ویژه در توسعه میادین مشترک نفت و گاز کشور را فراهم کرده‌اند.
پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :
با وجود واگذاری 40 میلیارد دلار قرارداد توسعه میادین مختلف نفت و گاز ایران با شرکتهای مختلف چینی، این شرکتها با تاخیرهای متعدد زمینه عدم‌النفع چندین میلیارد دلاری به ویژه در توسعه میادین مشترک نفت و گاز کشور را فراهم کرده‌اند.

به گزارش خبرنگار مهر، در سالهای اخیر شرکتهای مختلف چینی همچون ساینوپک، سینوک و CNPCI چین قراردادهایی را به ارزش بیش از 40 میلیارد دلار برای توسعه میادین مشترک نفت با عراق و قطر همچون آزادگان شمالی، آزادگان جنوبی، یادآوران، فاز 11 میدان پارس جنوبی، فاز دوم توسعه کارخانه ایران ال.ان.جی و طرح توسعه پارس شمالی امضا کرده اند.

در هر یک از این میادین شرکتهای چینی طرف قرارداد یا عملیات اجرایی پروژه را آغاز نکرده اند و یا طرح توسعه را با تاخیرهایی در حال انجام است که عقب ماندگی در میادین مشترک نفت و گاز با قطر و عراق با سیاست دولت مبنی بر شتاب در طرح توسعه میادین مشترک هیدروکربوری همخوانی ندارد.

با وجود تاخیرهای متعدد شرکتهای چینی در توسعه پروژه های نفت و گاز ایران، این شرکتها در دور چهار مناقصات نفتی عراق حضور فعالی داشته اند به طوری که تاکنون سینوک، شرکت ملی نفت چین (سی.ان.پی.سی)، پتروچاینای چین برای حضور در این مناقصه اکتشافی ثبت نام کرده اند.

در حال حاضر بیشترین تاخیر شرکتهای چینی در صنعت نفت ایران مربوط به فاز 11 میدان مشترک پارس جنوبی است به طوری که با گذشت 27 ماه از امضای این قرارداد هنوز تجهیز کارگاه و عملیات اجرایی پروژه در عسلویه آغاز نشده است.

احمد قلعه‌بانی مدیرعامل شرکت ملی نفت اخیرا در جمع خبرنگاران با اشاره به تاخیر و عقب‌ماندگی شرکت CNPCI چین در طرح توسعه فاز 11 میدان مشترک پارس‌جنوبی، گفته است: در حال حاضر این شرکت آسیایی، مراحل تدوین طرح جامع توسعه و مطالعات مهندسی فاز 11 پارس‌جنوبی را در دستور کار دارد.

معاون وزیر نفت با اشاره به ارائه تذکرات به چین برای شتاب در توسعه فاز 11 پارس جنوبی تاکید کرده است: مطابق با برنامه باید توسعه این میدان با 20 درصد پیشرفت فیزیکی همراه بود اما در شرایط فعلی پیشرفت این پروژه مشترک گازی کمتر از 15 درصد است.

این در حالی است که قرارداد این فاز مشترک پارس جنوبی دو سال گذشته با کنار گذاشتن شرکتهایی همچون توتال فرانسه و پتروناس مالزی، برای شتاب در توسعه این میدان مشترک گازی با قطر به چین به ارزش تقریبی پنج میلیارد دلار امضا شده بود. 

هدف از طرح‌ توسعه‌ فاز 11 میدان گازی پارس جنوبی تأمین‌ گاز ترش‌ مورد نیاز واحد پارس ال ان جی و استحصال میعانات گازی همراه گاز طراحی و اجرا خواهد شد. در این فاز روزانه 2 میلیارد مترمکعب گاز و 70 هزار بشکه‌ میعانات‌ گازی‌ سنگین‌ از میدان‌ پارس‌ جنوبی تولید می شود.

جزئیات قرارداد و تاخیر شرکتهای مختلف چین

نام پروژه  نام شرکت  زمان امضای قرارداد   میزان تاخیر ارزش قرارداد
فاز 11 پارس جنوبی  CNPCI  خرداد 1388   آغاز نشده  5 میلیارد دلار
آزادگان جنوبی  CNPCI    مرداد 1387 آغاز نشده  12 میلایرد دلار 
یادآوران  ساینوپک  آذر 1386 11 درصد تاخیر   3.63 میلیارد دلار
پارس شمالی  سینوک  بهمن 1387  آغاز نشده  16 میلیارددلار 
فاز دوم ایران ال.ان.جی  کنسرسیوم چین -استرالیا  اسفند 1387  آغاز نشده   2.62 میلیارد دلار
آزادگان شمالی   CNPC  دی 1387  مطابق با برنامه  1.76 میلیارد دلار

آغاز تولید زودهنگام نفت زیر سایه تاخیر چین

با گذشت حدود چهار سال از امضای قرارداد طرح توسعه میدان یادآوران به عنوان یکی از بزرگترین میادین مشترک نفتی ایران و عراق، تولید نفت از این میدان بزرگ کشور هنوز آغاز نشده است. بر اساس برنامه زمان بندی شرکت ملی نفت ایران قرار است تا پاییز سالجاری تولید زودهنگام روزانه 20 هزار بشکه نفت خام از این میدان مشترک نفتی با عراق آغاز شود.

در همین حال مسئولان شرکت ملی نفت ایران با انتقاد از عقب ماندگی حدود 11 درصدی ساینوپک چین در توسعه میدان نفتی یادآوران، اخیرا خواستار شتاب این شرکت آسیایی در توسعه فاز نخست این میدان مرزی شده اند.

قرارداد فاز اول توسعه میدان یادآوران به ارزش تقریبی ‌2 میلیارد دلار 18 آذر ماه سال 1386 ما بین شرکت ملی نفت ایران و شرکت ساینوپک چین امضا شده بود که سال گذشته با موافقت دولت رقم اعتبارات توسعه فاز اول این میدان با افزایش یک میلیارد و 633 میلیون دلاری از مرز 3.6 میلیارد دلار عبور کرد.

بر اساس این قرارداد، توسعه‌ فاز اول این میدان برای تولید ‌85 هزار بشکه و فاز دوم برای تولید ‌100هزار بشکه (در مجموع ‌185هزار بشکه نفت در روز) به شرکت چینی واگذار شده است که مدت اجرای این پروژه در فاز اول چهار سال و در فاز دوم سه سال خواهد بود.

میدان یادآوران با مجموع نفت خام درجای بیش از 17.3 میلیارد بشکه در جنوب میدان نفتی آزادگان در استان خوزستان واقع شده که حدود 3.2 میلیارد بشکه نفت این میدان قابل استحصال و تولید روزانه آن نیز افزون بر 300 تا 400 هزار بشکه نفت خام پیش‌بینی شده است.

بزرگترین قرارداد گازی چین هم مشمول تاخیر شد

به گزارش مهر، بدون شک بزرگترین قرارداد گازی شرکتهای چینی در صنعت نفت ایران در میدان مستقل پارس شمالی به ارزش تقریبی 16 میلیارد دلار امضا شده است.

بر اساس این قرارداد، شرکت سینوک چین باید توسعه این میدان دریایی را در دو بخش بالادستی و پایین دستی به منظور ساخت یک کارخانه ال.ان.جی در دستور کار قرار می داد که هنوز عملیات اجرایی این میدان بزرگ گازی در خلیج فارس آغاز نشده است.

در حال حاضر حدود پنج سال از امضای قرارداد گازی می گذرد و به بهانه نامشخص بودن نرخ فروش خوراک گاز طبیعی، تجهیز کارگاه توسعه پارس شمالی آغاز نشده است.

از سوی دیگر، با توجه به اینکه پارس شمالی جز میادین مشترک گازی ایران در خلیج فارس نیست، شرکت ملی نفت ایران هم حساسیت خاصی برای توسعه این میدان دریایی ندارد زیرا عقب ماندگی در این مدیان منجر به عدف النفع در بلند مدت نخواهد شد.

 

طرح توسعه این میدان در قالب چهار فاز تعریف شده که تولید از هر فاز این میدان، حدود 1.2 میلیارد فوت مکعب است و با احتساب چهار فاز، روزانه 4.8 میلیارد فوت مکعب از فازهای میدان پارس شمالی (معادل 5 فاز پارس جنوبی) تولید خواهد شد. میزان ذخیره درجای گاز طبیعی در میدان گازی پارس شمالی حدود 60 تریلیون فوت مکعب برآورد شده است و بر اساس برآوردها، میزان گاز قابل برداشت در این میدان به 47.2 تریلیون فوت مکعب می رسد.
 
حال و روز چین در بزرگترین میدان مشترک نفتی ایران

پس از کاهش سهام کنسرسیوم شرکتهای ژاپنی در طرح توسعه میدان نفتی آزادگان جنوبی، سهام بخش عمده ای از قرارداد توسعه بزرگترین میدان مشترک نفتی ایران و عراق به شرکت CNPCI چین واگذار شد.

برای توسعه این میدان مرزی در قالب 2 فاز و تحقق تولید روزانه بیش از 600 هزار بشکه نفت به حدود 12 میلیارد دلار سرمایه گذاری جدید نیاز است که تاکنون طرف چینی حدود 200 میلیون دلار (حدود 1.6 درصد از کل سرمایه گذاری) برای انجام مطالعات مهندسی و تدوین طرح جامع توسعه میدان سرمایه گذاری کرده است.

پیش از حضور چین در آزادگان جنوبی، با مشارکت پیمانکاران داخلی تولید زودهنگام نفت از این میدان مرزی با ظرفیت بیش از 50 هزار بشکه در روز آغاز شده بود اما با گذشت دو سال از امضای قرارداد هنوز عملیات اجرایی توسعه فاز نخست این میدان آغاز نشده است.

ناجی سعدونی مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه نفت ایران اخیرا با رد وقت کشی چین در توسعه این میدان مشترک به خبرنگاران، گفت: برای توسعه فاز نخست شرکت چینی طرح توسعه جامع آزادگان جنوبی را بر مبنای تولید روزانه 320 هزار بشکه نفت ارائه کرده است.

در طرح توسعه میدان نفتی آزادگان 70 درصد سرمایه گذاری توسط چینی‌ها یا شرکتهای دیگر خارجی و داخلی، 20 درصد توسط نیکوی ایران و 10 درصد توسط اینپکس ژاپن انجام می گیرد.

این در حالی است که توسعه این میدان مشترک نفتی توسط عراق با مشارکت کنسرسیوم پتروناس مالزی، شرکت انگلیسی - هلندی شل و هالیبتون آمریکا برای تولید 1.6 تا 1.7 میلیون بشکه در روز آغاز شده است.

بر خلاف تاخیر در توسعه میدان آزادگان جنوبی،  CNPCI در توسعه بخش شمالی این میدان و اجرای قرارداد یک میلیارد و 760 میلیون دلاری تاخیری ندارد و توسعه این مدیان مطابق با برنامه زمان بندی پیش می رود.

بر اساس توافق نفتی تهران- پکن، قرار است تا پایان برنامه پنجم توسعه با تکمیل طرح توسعه آزادگان شمالی، از این میدان مرزی روزانه 75 هزار بشکه نفت خام استخراج شود.

آزادگان شمالی یکی از بزرگترین میادین نفتی ایران بوده که دارای بیش از 5.5 میلیارد بشکه طلای سیاه درجا است که با توسعه کامل آن در مدت 25 سال حدود 330 میلیون بشکه نفت قابل استحصال خواهد بود.
 
ناتوانی چین در تامین فاینانس کارخانه ایران LNG

با گذشت 30 ماه از امضای قرارداد 2 میلیارد و 625 میلیون یورویی کنسرسیومی متشکل از شرکتهای چینی برای توسعه فاز دوم پروژه ایران ال.ان.جی قرارداد این پروژه گازی ایران هم هنوز در عسلویه حالت عملیاتی به خود نگرفته است.
 
علی خیراندیش مدیرعامل شرکت مایع سازی گاز طبیعی درباره ساخت ترین‌های دوم و سوم کارخانه ایران ال.ان.جی با مشارکت یک شرکت چینی به مهر گفته است: چین هنوز عملیات اجرایی ساخت این کارخانه ایران ال.ان.جی را آغاز نکرده است.

 

وی با اعلام اینکه یکی از شروط اصلی ساخت این کارخانه جدید گاز مایع تامین فاینانس است، تاکید کرد: بر این اساس یکی از دلایل تاخیر در آغاز عملیات اجرایی ترین‌های سوم و چهارم کارخانه ایران ال.ان.جی تامین فاینانس خارجی است.

 

علاوه بر این شرکتهای مختلف چینی در تکمیل قرارداد اکتشافی بلوک گرمسار، توسعه بخشی از میدان نفتی رسالت در خلیج فارس و تامین منابع برخی از طرحهای پالایشگاهی هم با تاخیرهایی روبرو هستند.
نظرات بینندگان