به گزارش خبرنگار مهر، امروز به جرأت می توان ادعا کرد که حتی در بین
طراحان لباس هم جا افتاده است که وقتی می خواهند مادر بزرگی را در یک
خانواده نمایش دهند او را به صورت زنی چادری به تصویر می کشند و دختر جوان
خانواده را کمی امروزی تر و یا به عبارت دیگر بدون حجاب به تصویر می
کشند.هر چند که امروزه مادربزرگها هم کمی متفاوت تر شده و با چهره و لباسی
جوان تر در سینما و تلویزیون ظاهر می شوند.
این تنها در نقشهای خانوادگی منتهی نمی شود بلکه در سینما و
تلویزیون وضعیت ظاهر افسران زن هم همیشه در قالب زنان چادری بوده واین
ظاهر موجب شده است نگاهی که به زنان چادری در جامعه می شود به دید یک مأمور
باشد. البته ناگفته نباشد انتقاد از استفاده از چادر برای ماموران زن برای
حذف این پوشش نیست بلکه انتقاد به نوع طراحی لباس بازیگرانی است که در این
نقشها بازی می کنند.
این انتقاد به بازیگران نقش دانشجو هم وارد است زیرا در برخی از فیلمهای
ایرانی دیده شده است که دختر باحجاب پس از وارد شدن به دانشگاه بدحجاب می
شوند. آسیب دیگر این صحنه ها این است که حتی دختران غیر دانشجو هم این ظاهر
را برای کسب شخصیت در جامعه برای خود انتخاب می کنند.
متاسفانه در بسیاری از فیلمها و سریالها شاهد آن هستیم که دختر بدحجاب با
افتخار وارد محضر شده تا از همسرش جدا شود و شاهد ازدواج اجباری دختر
باحجابی است که به زور پدر باید ازدواج کند. یا اینکه مدیران زن همه با
حجاب هستند و موجب اخراج زیردستان بدحجاب خود که اکثرا هم بی گناه هستند می
شوند. یا دختران بدحجابی که از وضع مالی خوب برخوردار بوده و به دختران با
حجاب فخر می فروشند.
این القائات موجب شده است که جامعه محجّبه بودن را نشان دهنده انسانهای
عقب مانده، فقیر، ضعیف و بی سواد تلقی کرده و دیگر کسی با دیدن یک بانوی
محجّبه، احتمال نخواهد داد که شاید او یک دکتر و یا استاد دانشگاه یا
دانشجو و مدیری موفق باشد.
در فیلم طلا و مس زن باحجاب که همسر یک روحانی است دچار دهها مصیبت و مشکل
شده در حالی که زن بدحجاب که پرستار است از آزادی و موقعیت اجتماعی بهتری
برخوردار بوده و به زن روحانی دلسوزانه نگاه می کند.
در سریال نرگس زن با حجاب (افسانه بایگان) که قهرمان فیلم است مظلومانه
سختی زندگی را به دوش می کشد و در سریال زیر تیغ فاطمه معتمد آریا به عنوان
همسر یک قاتل در سکانس ملاقات با همسرش در زندان و التماس به برادر مقتول
بیشتر نقش چادر نمایان است که یا به واسطه وزیدن باد خودنمایی می کند و یا
روی زمین به خاک کشیده می شود.
در فیلم دایره زنگی هم همسایه مومن و مذهبی با اینکه ماهواره نداشتند
ولی مانع آزادی همسایه ها در استفاده از ماهواره می شدند در حالی که صاحب
فرزندی غیر معتقد بوده و هزینه شارژ آپارتمان را هم نداده بودند. در این
فیلم تمامی همسایه ها با خوشحالی و انرژی قصد سفر و تفریح دارند در حالی که
همسایه مومن قصد برهم زدن این لذت را دارد.
تقابل موجود در این فیلمها، زن را در جامعه مذهبی، به صورت فردی ضعیف و بی
اختیار جلوه می دهد در حالی که جامعه روشنفکر امروز، آزادی کامل برای زنان
قائل است و در آن زن بدون هیچ واهمه و هراسی می تواند اظهار نظر کند.
هنرمندان سینما چه می گویند
|
نام |
عنوان |
اظهار نظر |
|
علیرضا خمسه |
بازیگر سینما و تلویزیون |
بهتر است در این مورد با مدیران سینما و تلویزیون گفتگو و از آنها سوال کنید. اظهار نظر ما بازیگران دردی را دوا نمی کند. |
|
حمید فرخ نژاد |
بازیگر سینما و تلویزیون |
این نگاه که قشر آسیب پذیر و یا نقش منفی فیلمها بیشتر با حجاب و چادر
نشان داده می شوند صحیح نیست. چون نویسنده و کارگردان با نیت قبلی قصد ضربه
زدن به حجاب را ندارد بلکه به نوعی یک داستان را روایت می کند که در این
داستان خانواده یا شخصیتی سنتی و مذهبی وجود دارد و طبعا چادر و حجاب کامل
در این شخصیت رعایت می شود. حال اگر این شخصیت دچار آسیب اجتماعی شده و یا
نقش منفی بازی کند دلیل بر بی حرمتی به حجاب و چادر نیست هر چند که
بینندگان آنقدر شعور بالایی دارند که کاملا این تفاوت را درک می کنند. |
|
انسیه شاه حسینی |
کارگردان سینما |
در فیلمهایی که من می سازم بیشتر کاراکترها بومی هستند. مثلا یک زن عرب
یا جنوبی عبا بر سر می کند و فرقی هم ندارد این زن در فیلم وضع مالی خوبی
دارد یا نه. چون کارگردان تشخیص داده این کاراکتر با لباس بومی نشان داده
شود. کارگردانها لباس را بر اساس شخصیت کاراکتر انتخاب می کنند و قصد و
نیتی سوء برای زیر سوال بردن چادر و حجاب ندارند. اگر در فیلم یا سریالی یک
کاراکتر زن در نقش منفی یا آسیب پذیر بالاجبار با چادر بازی کند نشان
دهنده نا آگاهی کارگردان یا طراح لباس است. |
|
مسعود ده نمکی |
کارگردان سینما |
حجاب در فیلم به نگاه کارگردان بر می گردد. این حجابی که امروز در
سینما و تلویزیون می بینیم نوعی بحران فرهنگی است. باید وزارت ارشاد و صدا و
سیما ممیزیهای ویژه ای در این خصوص اعمال کنند. مثلا اینکه متهمان زن در
دادگاه حتما با چادر نمایش داده شوند یا اینکه آنقدر بد سلیقگی کنیم که از
چادرهای شلخته و زشت برای بازیگران استفاده کنیم. هر چند برخی این حساسیتها
و نگاهها را نمی شناسند و می خواهند حجاب را به درستی بیان کنند ولی خراب
می کنند. |
|
فرج الله سلحشور |
کارگردان سینما |
اینکه عنوان می شود چرا فلان زن مدیر، زن مطلقه، زن کارگر و... با
چادر نمایش داده می شود و این فرهنگ منفی را در جامعه باب می کند صحیح نیست
اشکال جای دیگری است چون واقعیت جامعه ما همین است یعنی اینکه ما زنان
چادری داریم که آسیب دیده یا کارگر و از قشر ضعیف جامعه هستند. به اعتقاد
من باید نقشهای مثبت را با حجاب و نقشهای منفی را بد حجاب نشان داد. اصل هم
همین بوده حالا چرا برعکس شده است نمی دانم.
|
ارمغان بدحجابی در سینما و تلویزیون نتیجه خواب 30 ساله مسئولان
جمال شورجه کارگردان و تهیه کننده سینما و تلویزیون در گفتگو با خبرنگار
مهر در مورد وضعیت پوشش حجاب در فیلمها و سریالها تولید شده در کشور گفت:
واقعیت این است که حجاب و چادر در سینمای ما وجود ندارد که بخواهیم در مورد
خوب یا بد بودنش بحث کنیم. متاسفانه 30 سال خواب زمستانی مسئولان فرهنگی
کشور عواقب اینچنینی برای سینما و تلویزیون کشور به همراه داشته است. در
جامعه ای که اکثر زنان با حجاب ظاهر می شوند و در راهپیماییها حضور چشم گیر
زنان باحجاب را می بینیم چرا باید در فیلمها و سریالها تلقین کنیم که
جامعه ایرانی بد حجاب هستند.
شورجه اظهار داشت: به اعتقاد من باید ناظران کیفی که از سوی ارشاد و صدا و
سیما در تولید آثار حضور دارند دقت بیشتری کنند. چون وقتی کارگردان و تهیه
کننده ای اعتقاد به حجاب ندارند و حتی همسر و فرزندانش هم بدحجاب هستند بی
اختیار در ساخت فیلم خود توجه تخصصی و فرهنگی به حجاب نداشته و گاهی هم
ضربه می زند.
این کارگردان مطرح کشور گفت: امروز اپیدمی بدحجابی در سینما و تلویزیون به
یک بحران تبدیل شده و حرمت چادر به عنوان حجاب برتر در اکثر فیلمها و
سریالها شکسته شده است. این در شرایطی است که کارشناسان و هنرمندان متعهد
نسبت به این غفلت بارها هشدار داده اند.
دولتها؛ مقصر اصلی بدحجابی در سینما
علیرضا سربخش منقد سینما در گفتگو با خبرنگار مهر با تائید جدایی حجاب از
سینمای ایران گفت: دولت هشتم اوج جدایی کامل حجاب از سینمای ایران بود به
نحوی که حتی روسریهای شیشه ای با نیت نشان دادن موی سر و گوش بازیگران وارد
فیلمها شد و در دولت نهم این اپیدمی مسموم کمی بهتر شد ولی در دولت دهم
باز هم سینما به سمت حجاب سینمایی رفت.
وی افزود: روسریهای کوتاه و نشان دادن موی سر زنان در فیلمها همان حجاب
سینمایی است که باید مسئولان امر نسبت به اصلاح این فرهنگ غلط وارد شوند.
