پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : روسیه زیر بار انحصار طلبی سعودی ها با حمایت آمریکا برای چینش سلیقه ای معارضان سوری مذاکره کننده با دولت سوریه آنهم با شرکت تروریست های شناخته شده و بدون حضور مخالفان دیگر نمی رود؛ مسائلی که سازمان ملل را به تاخیر در برگزاری گفتگوهای صلح ژنو3 و آمریکا را ناگزیر از طرح تاکتیک مذاکرات غیر مستقیم کرده است.
گزارش ها حاکی از آن است که علت طرح مذاکره غیرمستقیم از سوی آمریکا و همچنین تاخیر در مذاکرات از سوی سازمان ملل در ژنو 3 اختلافات شدید بین مخالفان سوری و انحصارطلبی عربستان در تعیین گروه مخالفان مورد تایید خود به عنوان تنها گروه مذاکره کننده با دولت سوریه است.
این رویکرد عربستان با هدف جلوگیری از تقسیم قدرت بیشتر در آینده سوریه و ممانعت از سهیم کردن سایر گروه های غیر همسو با سیاست های ریاض در سرنوشت این کشور با تصور و ترسیم سناریوی سوریه بدون بشار اسد است.
از سوی دیگر، روسیه زیر بار انحصار طلبی سعودی ها با حمایت آمریکا برای چینش سلیقه ای معارضان سوری آنهم با شرکت تروریست های شناخته شده بدون وجود مخالفان دیگر نمی رود و یک دیپلمات بلندپایه روس روز پنجشنبه به رویترز می گوید که اگر تعدیلی در هیات مذاکره کننده به نیابت از مخالفان سوری صورت نگیرد یا اینکه تصمیم به تعطیلی مذاکرات گرفته شود، کشورش مخالفان دیگری غیر ازگروه مورد تایید آمریکا و عربستان را در مذاکرات صلح ژنو حمایت خواهد کرد.
این دیپلمات روس گفت: گروه ریاض یا باید توسعه یابد تا شامل مخالفان معتدل هم شود یا اینکه گروه مخالف جداگانه ای در کار خواهد بود.
اختلاف روس ها با آمریکایی ها و سعودی ها را می توان در چند عبارت سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه خطاب به جان کری همتای آمریکایی او کمی بعد از دیدار چهارشنبه آنها در زوریخ به وضوح ملاحظه کرد. لاوروف به کری گفت: از مواضع خود درباره دو گروه تروریستی جیش الاسلام و احرارالشام کوتاه نخواهیم آمد.
این دیپلمات روس تاکید کرد که روز جمعه 29 ژانویه (9 بهمن) «روز آخر» گفتگوها خواهد بود.
روس ها حالا می گویند «اگر مذاکرات از سوی گروه مورد حمایت سعودی ها هم تحریم شود گروه جایگزینی به میدان مذاکره خواهد آمد و با دولت مذاکره خواهد کرد.»
دیپلمات بلند پایه روسیه بدون ذکر نامش افزود: یا جان کری، سعودی ها را به توسعه و تعدیل ترکیب مخالفان مذاکره کننده سوری متقاعد می کند و یا اینکه ما گروه جایگزین دومی را به میدان خواهیم آورد...این گروه جایگزین شامل مجموعه ای از یگان های کرد سوری و فعالانی نظیر هیثم مناع، قدری جمیل و رندا قسیس در کنار سازمان های جامعه مدنی و شاید گروهی به نمایندگی از زنان سوریه خواهد بود و این بستگی به آن دارد که دی میستورا (فرستاده سازمان ملل برای حل بحران سوریه) چگونه آنها را سازماندهی کند.
با این اوصاف نیروهای بین المللی ذینفع در مذاکرات صلح سوریه توافقی درباره گروه های معارض دارای صلاحیت حضور در مذاکرات صلح با حکومت بشار اسد ندارند؛ گروه هایی که به اذعان بسیاری از ناظران منطقه ای و بین المللی، تروریست ها آشکارا در ترکیب آن مشاهده می شوند.
این نکته ای است که وزیر امور خارجه کشورمان نیز بر آن تاکید کرد و آن گونه که راشاتودی گزارش کرد محمد جواد ظریف در کنفرانس مطبوعاتی داووس روز چهارشنبه گفت: تعیین اینکه چه کسی باید نماینده نیروهای مخالف سوریه در مذاکرات صلح باشد امری است که به فرستاده سازمان ملل (دی میستورا) بر می گردد.
ظریف در عین حال افزود: گروه معارضان که محل اختلاف شدید دیپلماتیک است نباید اعضای سه گروه شناخته شده تروریستی بین المللی را در برگیرد.
بر اساس گزارش راشاتودی، وزیر امور خارجه کشورمان با اشاره به حضور 10 عضو منتسب به القاعده در نشست مخالفان سوری در ریاض توضیح داد: این سه گروه تروریستی، داعش، القاعده و جبهه النصره هستند.
از سوی دیگر ریاض حجاب رییس هیات مذاکره کننده مورد تایید عربستان و آمریکا به نمایندگی از مخالفان سوری روز چهارشنبه در کنفرانسی مطبوعاتی در ریاض پایتخت عربستان سعودی گفت: مخالفان سوری افزودن نام های دیگر یا طرف سومی به مذاکرات با نظام سوریه را رد می کنند. او روسیه را متهم به سنگ اندازی در مسیر مذاکرات با تحمیل فهرستی از نام های دیگر بر هیات مذاکره کننده کرد.
به نظر می رسد این اختلافات سازمان ملل را ناچار کرد تا خواستار تاخیری «چند روزه» در مذاکراتی شود که قرار بود دوشنبه آینده آغاز شود.
استفان دی میستورا فرستاده ویژه سازمان ملل برای حل و فصل بحران سوریه اعلام کرد مذاکراتی که قرار بود روز 25 ماه جاری میلادی (دوشنبه پیش رو) آغاز شود به دلایل اجرایی چند روزی به تعویق افتاده است.
همین اختلافات باعث شده است تا آمریکا نیز به فکر چاره ای برای خرید زمان بیفتد.
وزیر امور خارجه آمریکا روز پنجشنبه در داووس سوییس اعلام کرد مذاکرات اولیه ژنو بین مخالفان و دولت سوریه که قرار است ماه جاری برگزار شود، غیر مستقیم خواهد بود.
در این مدل از مذاکرات،(غیر مستقیم) دو طرف رودررو و مستقیم با هم به مذاکره نمی پردازند بلکه طرف هایی دیگر را به نیابت از خود به شکل میانجی و در حالی که طرف های اصلی در اتاق هایی جداگانه منتظر نتیجه می شوند برای مذاکرات انتخاب می کنند.
مذاکرات غیر مستقیمی که آمریکایی ها پیشنهاد کرده اند طرحی است که پیش از این در مذاکرات بین فلسطینی ها و اسرائیلی ها شکست خورده و به عنوان اقدامی برای وقت کشی تا حصول نتیجه دلخواه شناخته می شود.
این در حالی است که دولت سوریه کاملا آماده مذاکرات ژنو است و هیات مذاکره کننده خود را سازماندهی کرده است. فیصل المقداد معاون وزیر خارجه سوریه و بشار الجعفری نماینده سوریه در سازمان ملل متحد، ریاست هیات مذاکره کننده حکومت سوریه را مشتمل بر سه دیپلمات و 8 حقوقدان بر عهده دارند.
اما این تمام مشکل نیست و اختلافات در درون مخالفان دولت سوریه، اصلی ترین عامل به تعویق افتادن گفتگوها از سوی سازمان ملل و نیز علت طرح گفتگوی غیر مستقیم از زبان آمریکایی ها به علت نبود توافق بین گروه های مخالف سوری بعد از انحصار طلبی و مداخله عربستان است.
گزارش فرانس 24 به نقل از منابع داخلی سوریه روز پنجشنبه تشریح کرده است که تعیین محمد علوش (پسر زهران علوش سرکرده به هلاکت رسیده جیش الاسلام) عضو گروه تروریستی جیش الاسلام و نزدیک به عربستان سعودی در جایگاه مذاکره کننده ارشد هیات مذاکراتی مخالفان سوری باعث بروز اختلاف هایی در داخل مخالفان سوری شده است؛ اقدامی که روزنامه الوطن سوریه آن را «گامی تحریک آمیز با هدف به شکست کشاندن هر گونه گفتگوی ممکن» دانسته است.
در همین حال، گروه مخالف موسوم به «هیات هماهنگی ملی نیروهای تغییر دموکراتیک» که در هیات مذاکراتی حضور دارد اعلام کرد: اینکه مذاکره کننده ارشد و رییس گروه مذاکره کننده از مخالفان مسلح باشد، غیر قابل قبول است... این یک پیام بد برای ملت سوریه خواهد بود زیرا سوری ها خواستار پیروزی مذاکره (و نه سلاح) هستند.
به هر روی، باید منتظر ماند و دید تا 29 ژانویه چه اتفاقات دیگری می افتد. آیا عربستان سعودی که این روزها تهاجم و فرافکنی را با اتهام مداخله و حمایت از تروریسم علیه دیگران در دستور کار قرار داده است مداخله خود را در امور داخلی سوریه محدودتر و گروه مذاکراتی را از عناصر تروریستی مورد حمایت ریاض تعدیل خواهد کرد؟
