امروزه میلیون ها نفر در جهان از این روش خارق العاده بهره می گیرند

فکر ما مدام درباره ی اینکه چرا فکر می کنیم، چگونه فکر می کنیم یا حتی چگونه به طرز تفکر خود فکر می کنیم مشغول است. چه وقت رشته این افکار متوقف می شود؟ هرگز یا به ندرت . با این حال حافظه و یادگیری دو سنگ بنای تفکر خلاق ما هستند. ما از بدن خود مراقبت می کنیم اما از مغزمان چطور؟ شاید بتوان گفت مغز مهمترین چیزی است که می توان آنرا تربیت کرد و می تواند بیشترین تأثیر را بر زندگی ما داشته باشد؛

سیناتهرانی مشاور مهارتهای موفقیت فردی و شغلی که در ایران او را بیشتر به عنوان مشاور تحصیلی رتبه های تک رقمی و دو رقمی کنکور می شناسند، مغز انسان را منبع بی پایانی می داند که باید برانگیخته شود و به شکوفایی برسد. از نگاه وی مردم مغز را صرفاً به عنوان اندام حل کننده مشکل می شناسند اما در حقیقت مغز اندام پاسخ یاب است.

در ادامه گفت و گوی انتخاب با این مشاور برجسته، وی از استعدادهای مغز ما پرده برمی دارد. او و همکارانش در گروه درس زندگی از پلن ذهنی برای افزایش خلاقیت کودکان و نوجوانان، بهبود روابط همسران، موفقیت دانش آموزان و دانشجویان در کنکور سراسری و دانشگاه، بهبود روابط اجتماعی افراد و بهبود وضعیت اقتصادی کسب و کارهای مختلف بهره می گیرند، به گفته سیناتهرانی امروزه میلیون ها نفر در جهان از پلن های ذهنی استفاده می کنند و دیری نخواهد گذشت که این متد تفکر ذهنی به روشی جهانی برای موفقیت افراد تبدیل خواهد شد.

در ادامه گفت و گوی ما را با این مشاور جوان در مورد اهمیت پلن های ذهنی و نقش آن در موفقیت فردی و شغلی افراد و سازمان ها می خوانید:

آقای تهرانی اگر ممکن است برای بینندگان سایت ما تعریفی از پلن ذهنی داشته باشید؟
تفکر در مغز انسان بصورت سطربه سطر و بر اساس فهرست بندی صورت نمی گیرد، بلکه به شکلی ذاتی شبیه به سایر اشکال طبیعی، نظیر سیستم های عصبی و گردش خون انسان، شاخه های درختان یا رگه های روی یک برگ پیش می رود. مغز به این شکل فکر می کند و برای بهتر اندیشیدن نیازمند ابزاری است که بازتابی از این جریان طبیعی ذاتی باشد. این ابزار همان سیستم پلن ذهنی است.

سیناتهرانی در ادامه اضافه کرد: پلن های ذهنی به دلیل ماهیت خود بطور خودکار از تمام مهارت های تفکر خلاق بهره می گیرند و در همان حال با نزدیک شدن فرد به اهداف خویش، انرژی روانی فزاینده ای تولید می کنند.

بطور ساده پلن های ذهنی، مفاهیمی است که ما در ذهن خود مجسم کرده ایم و شاخه های منشعب از این تصاویر نیز افکاری است که با توجه به مفهوم اصلی در ذهن ما تداعی شده است. هریک از این شاخه ها نیز شامل تصاویر خاص و شاخه های فرعی می گردد که به هریک از آنها واژه ای کلیدی متصل شده است. در واقع پلن های ذهنی امکان مشاهده ی یکباره ی تمام اجزاء را فراهم می سازد و به این ترتیب احتمال بروز تداعی خلاقانه و یکدست سازی افکار افزایش می یابد و مغز می تواند ایده هایی را که در شرایط عادی تنها تا مرز هشیاری ما راه پیدا می کنند، دنبال کرده و بیرون بریزد.

این پلن در چه زمینه هایی کاربرد دارد؟
این سیستم را می توان در مورد تمام مسائل موجود در فرآیند تفکر به ویژه حافظه، خلاقیت و یادگیری بکار بست. من همواره در سخنرانی ها و کارگاههای آموزشی گروه درس زندگی به این نکته تاکید دارم که یک کودک می تواند از آن برای افزایش قدرت خلاقیت و رشد هوش و استعدادهای خود بهره بگیرد. یک دانش آموز می تواند از پلن ذهنی برای دستیابی به ارتقای معدل خود و تسلط بر روی دروس و نیز کسب رتبه های عالی در کنکور سراسری استفاده کند.
به کمک این پلن فرآیند آموزش و یادگیری بسیار جذاب و دوست داشتنی خواهد شد و دیگر نیازی نیست دانش آموزان برای موفقیت در امتحانات یا کنکور سراسری، ساعتهای متمادی درس بخوانند. یا یک دانشجو می تواند به کمک این پلن تبدیل به دانشجویی موفق، خلاق و منحصربفرد شود . همچنین صاحبان و مدیران کسب و کارهای مختلف می توانند از آن برای رشد و تعالی کسب و کار خود بهره مند شوند. در واقع این پلن منحصربفرد کمک می کند تا جامعه ای خلاق و موفق داشته باشیم.

مشتریان ما در گروه درس زندگی از اقشار مختلف جامعه هستند. از مدیر یک سالن زیبایی گرفته که می خواهد در حرفه خود بهترین باشد یا دانش آموزی که هدفش کسب رتبه برتر در کنکور سراسری است و یا پزشکان و مهندسینی که می خواهند در کار خود بهترین باشند و نیز شرکتهایی که کسب رتبه نخست بازار کسب و کار برایشان اهمیت بسیاری دارد.

در واقع این سیستم همانند چاقوهای جیبی چندکاره سوییسی است که طبق سفارش مشتری کارایی آنها قابل تغییر است، می تواند از پیش پا افتاده ترین تا بزرگترین کارها یا در ارائه راه حل برای مشکلات مختلف بکار گرفته شود. در حقیقت باید پلان ذهنی را چاقوی نظامی سوییسی مغز نامید.

از سیناتهرانی پرسیدیم چه زمانی باید از پلن های ذهنی استفاده کرد؟
این متخصص جوان گفت: شما می توانید برای هر موقعیتی که افزایش یادگیری و تفکر شفاف تر موجب بهبود کارکرد فعالیت تان می شود، یک پلن ذهنی طراحی کنید. برای مثال فردی که می خواهد در یک کنفرانسی سخنرانی کند براحتی می تواند پلن ذهنی آن سخنرانی را ترسیم کرده و سخنرانی ای تاثیرگذار و عالی داشته باشد و یا دانش آموز و دانشجویی که علیرغم مطالعه و مرور زیاد بر روی مباحث درسی تسلط ندارد با رسم پلن ذهنی درس مورد نظرش می تواند در کوتاهترین زمان ممکن بیشترین میزان یادگیری را از مباحث مورد نظر خود داشته باشد.

این مشاور گروه درس زندگی در ادامه افزود: رسم این پلن از مطالعات اضافی و بیهوده جلوگیری می کند و باعث می شود تا دانش آموز یا دانشجو ایده اصلی طراحان سوالات کنکور یا دروس دانشگاهی را بیابد و با تمرکز بر روی آن ایده ها بهترین نتایج را کسب کند.  

سیناتهرانی در پاسخ به این سوال که پلن ذهنی چه امتیازاتی دارد؟ گفت:
با استفاده از تخیل و ایجاد ارتباط میان اندیشه های گوناگون می توان به ایده های متنوعی دست یافت و در مرحله بعد، آنها را ارزیابی و بررسی کرد. سپس بهترین افکار نوآورانه از میان آنها خودنمایی می کنند و به راهبردها محصولات یا خدمات جدید تبدیل می شوند. پلن های ذهنی راهی ارزشمند و مبتکرانه برای به حداکثر رساندن این روند خلاقانه است. این پلن ها با فعال کردن تخیل و تداعی اندیشه ها در ذهن فرد، حافظه و نوآوری فکری را در او تقویت می کند تا جایی که شخص برای کشف راهکارهای تازه برای مشکلات خود، متوجه نکاتی می شود که پیش تر به آنها توجه نکرده بود.

روشهای کنونی مطالعه و یادگیری بهترین راه ضایع کردن تفکر و خلاقیت است، زیرا مغز را در پشت خطوط صاف و میله مانند یادداشت برداری خطی زندانی می کند. این خطوط صاف ارتباط میان هر فکر با فکر بعدی را قطع می کنند یا بدتر از آن، در انتهای کار، بدون هیچ ایده ی تازه یا تفکر گسترش یابنده ای در همان نقطه آغاز می مانند. زیبایی پلن های ذهنی در این است که شاخه های هر رده از شاخه های رده پیشین خود منشعب می شود و شکل آنها با افکار ایده های شما همخوانی دارد.

سیناتهرانی در ادامه گفت: من چندین بار این روش را بر روی دانش آموزان کمپ کنکور خود و نیز برخی از مدارس و شرکت های متقاضی پیاده کرده ام. یک روز در یکی از همین مدارس دانش آموزانی که معدل متوسطی داشتند را از سایر دانش آموزان که معدلشان بالاتر از 18.5 بود جدا کردیم، قرار بود دسته اول دانش آموزان به مدت یک ماه با استفاده از پلن ذهنی به مطالعه و یادگیری دروس خود بپردازند. به دلیل زمان کمی که در اختیار داشتم روش رسم پلن ذهنی را بر روی دو درس زیست شناسی و فیزیک به آنها آموختم. بعد از یک ماه آزمونی یکسان از این دو درس برای هر دو دسته طراحی و برگزار شد. نتیجه برای مدیر مدرسه و دبیران این دروس شگفت انگیز بود زیرا میزان درصد تست زنی گروه اول که پلن ذهنی را آموخته بودند بطور میانگین 20 درصد بیشتر از دانش آموزانی بود که معدلشان بین 18.5 تا 20 بود.

در واقع شما می خواهید بگویید پلن ذهنی باعث می شود تا قدرت تفکر و خلاقیت دانش آموزان رشد زیادی داشته باشد؟
بله همینطور است. پلن ذهنی افراد را وادار می کند بهترین اندیشه های خود را بکار گیرند زیرا به آنها در تفکر بدون محدودیت و ایجاد اندیشه های بیشتر و تازه تر کمک می کند.

رمز کارایی پلن های ذهنی در چیست؟
رمز این پلن ها در شکل قالب های پویای آنها نهفته است. گسترش این پلن ها با خطوط منحنی، علائم ، واژه ها ، رنگ ها و تصاویر به سمت بیرون ، نمایانگر ساختار یکپارچه و سراسر طبیعی آن است. پلن های ذهنی میلیون ها سیناپس و رابط سلول های مغز ما و بازتابی از نوع آفرینش و پیوند میان اجزای جسم خود ما هستند. اگر به رگه های روی یک برگ شاخه های درختان یا شبکه ی رگ های خونی بدن انسان نگاهی بیاندازیم، در می یابیم که پلن های ذهنی شباهت زیادی به این ساختارهای ارتباطی طبیعی جهان دارند.

یعنی متخصصین علوم ذهن از طبیعت برای طراحی این پلن ها ایده گرفته اند؟
بله دقیقا . کلیه پلن های ذهنی الهام گرفته از طبیعت هستند.

از این مشاور مهارتهای موفقیت فردی و شغلی پرسیدیم ، چگونه می توان پلن های ذهنی را در مسائل شغلی بکار گرفت؟

سیناتهرانی گفت: هر مغز مدیر یا کارمند یک سازمان منبعی پایان ناپذیر است بنابراین اگر کسب و کاری به فکر دست یابی به رتبه نخست بازار کسب و کار خویش است، می بایست زمینه رشد آنرا نیز فراهم کنند. عده ای به اشتباه تصور می کنند پلن های ذهنی تنها خلاصه ی مطالب تصویری یا یک نقاشی خط خطی به نسبت منظم است، اما اینگونه نیست، بلکه این پلن ها یک ابزار ساختارمند، پویا ، تنظیم کننده وقت و فراخواننده ی حافظه هستند که در سازمان دهی، ذخیره سازی و تعیین اولویت ها به شما کمک می کند. این پلن های ذهنی موجب تسهیل مدیریت زمان، آفرینش ایده های تازه و بکر، تفکر راهبردی ، مدیریت پروژه ها، آموزش رفتار، مذاکرات، کاهش ضرر و سایر مسائل کلیدی معمول یک کسب و کار می شوند.

صاحبان و یا مدیران سازمان ها و کسب و کارهای مختلف می توانند به کمک پلن های ذهنی؛ قدرت تفکر خود را بگونه ای حیرت انگیز به کار بیاندازند و توان ذهنی یک تشکیلات کوچک یا بسیار بزرگ را به حرکت درآورده و به راهکارهایی سریع و کارآمد دست یابند که تأثیری شگرف بر تمام روند شغلی افراد داشته باشد.

این مشاور عضو گروه درس زندگی در ادامه افزود: اگر به دنبال ایجاد تغییر در هرگونه فعالیت گروهی و سازمانی هستید، باید مغز انسان را که همان مدیر دگرگونی فردی محسوب می شود، آموزش دهیم تا روند تغییر را بگونه ای مناسب به پیش ببرد.

مدیران کاردان باید کارکنان خود را تشویق کنند تا به کمک پلن های ذهنی خلاقیت طبیعی خود را کشف کنند. ایده های نوآورانه خود را آزادنه بیان کنند و مدام انگیزه هایی برای استفاده از خلاقیت خود بیابند. پلن های ذهنی باعث می شود تا حتی کارکنانی نیز که دچار احساس سرخوردگی یا خستگی شده اند به تحرک و فعالیت روی بیاورند.