پتانسيل مطهری برای رياست مجلس

داود حشمتی، سرویس سیاسی «انتخاب» - درحالي كه به نظر مي‌رسد عارف و لاريجاني تلاش مي‌كنند تا رقابتي ميان آنها شكل نگيرد، لزوم ورود يك چهره مستقل بيشتر به چشم ميخورد. در اين زمينه چرا مطهري نتواند چنين فرد مستقلي باشد؟

به گزارش «انتخاب» ؛ نامش را نه مي‌توان اختلاف گذاشت و نه اتحاد. فاصله ميان عارف و لاريجاني براي انتخاب رياست مجلس آينده، فضا را پيچيده كرده است. از يك طرف  برخي معقدند قدرت ارتباطات و لابي‌هاي لاريجاني براي دولت در عمل كارآمدتر خواهد بود. از طرفي برخي می گویند كه تغيير در چهره مجلس خواسته مردم است و براي همين به صحنه آمدند. اين عده به تفاوت آراء عارف و لاريجاني اشاره دارد. اما خود آنها نيز به خوبي مي‌دانند هيچ وقت ميزان بالاي راي، ضامن رياست بر مجلس نبود و نيست. چه اينكه حدادعادل توانسته بود رايي بيشتر از لاريجاني در ورود به مجلس كسب كند، اما رئيس مجلس نشد.

ظاهرا عارف نيز تمايلي به رقابت ندارد. خودش مي گويد: «من با لاریجانی رقابتی ندارم و موضع‌ام را بارها اعلام کرده‌ام». (دانشگاه خوارزمي 14/2/95) سعيد حجاريان نيز در گفت‌وگو با اعتماد اشاره مي‌كند كه آنها هر دو عضو فراكسيون «برجاميان» خواهند بود و رقابتي ميانشان نيست  و موضوع با يك گفت‌وگو حل مي شود. اما عارف به نكته مهم ديگري هم اشاره كرده بود. او از ورد چهره‌هاي ديگر نيز استقبال كرده و مي‌گويد: «ممکن است نامزدهای دیگری نیز برای ریاست مجلس مطرح شوند و اساسا هر کسی که فکر می کند توانایی ریاست مجلس را دارد باید برای آن کاندیدا شود.»

اما تصور كنيم كه عارف قصد رقابت با لاريجاني را نداشته باشد. در اين حالت آيا اساسا رئيس مجلس بدون رقابت به صندلي رياست قوه مقننه تكيه خواهد كرد؟ به نظر مي‌رسد اينطور نباشد. يكي از مهمترين اظهارنظرها در اين باره را مصطفي كواكبيان داشت. او گفته بود كه در صورتي كه عارف نخواهد با لاريجاني رقابت كند، كانديداي رياست مجلس مي شود.  چرا كه معتقدند است «حتما باید یک اصلاح‌طلب رئیس مجلس آینده شود.» (ايسنا، 12/2/95)

در همين حال شنيده شده است كه تعامل‌‌هاي مثبت عارف و لاريجاني روز به روز بيشتر مي شود. آنها حتي برگزاري همايش را نيز با يكديگر هماهنگ مي كنند. تابش خبر داده بود عارف به دليلي آنكه همايش لاريجاني و منتخبين مجلس صبح روز شنبه برگزار مي‌شود، جلسه خود را به عصر آن روز موکول می کند.

در اين شرايط چه كساني مي‌توانند به صورت مستقل با لاريجاني و يا حتي با دوگانه «عارف / لاريجاني» رقابت كنند؟

در صورتي كه عارف كانديدا شود، كواكبيان همانطور كه گفته نامزد رياست نمي‌شود. اما در هر حال به نظر مي‌رسد اگر كواكبيان خود را در حد و اندازه رياست مجلس مي‌بيند، چرا علي مطهري که سوابقش نسبت به او قابل قیاس نیست، در اين حد نباشد؟

علي مطهري البته پيشتر از اين اعلام كرده بود كه براي نايب رئيسي مجلس كانديدا خواهد شد. اما توجه كنيم كه مطهري يكي از بالاترين آراء را در تهران داشته است. بر اين اساس رياست او بر مجلس آينده مي‌تواند خواسته هواداراني كه به «تغيير سيماي مجلس» راي داده بودند، را نيز تا حدي برآورده كند. آنها اگر لاريجاني را يك اصلاح‌طلب نمي‌دانند اما مواضع علي مطهري را اصلاح‌طلبانه‌تر مي‌بيند. اگرچه او خواستگاه اصولگرايايي دارد.

از طرف ديگر او نشان داده است كه در پيگيري خواسته‌ها و بالا بردن شأن، شخصيت و جايگاه قانوني مجلس، از بسياري از كانديداها با انگيزه‌تر و پيگيري‌تر است. مواضع او در مقاطع مختلف نشان مي‌دهد كه او به جايگاه مجلس فارغ از دولت‌ها به موضوع نگاه مي‌كند. مطهري با پيگيري شديد طرح سئوال از احمدي‌نژاد را عملي كرد. از طرف ديگر با وزير كشور دولت روحاني هيچ تعارفي ندارد. او صراحتا خواستار «استيضاح رحماني فضلي» بر سر ماجراي عدم صدور اعتبارنامه مينو خالقي شده است.

اگرچه او ضعف‌هايي نيز دارد. مطهري سابقه‌اي در اين زمينه را ندارد. هرچند لاريجاني و حدادعادل نيز داراي چنين پيشينه‌اي نبودند. البته لاريجاني در بخش‌هاي ديگر داري سابقه مديريتي بود اما علي مطهري چنين سابقه‌ اجرايي را هم در كارنامه‌‌اش ندارد.

از طرف ديگر ممكن است گفته شود كه رفتن علي مطهري به جايگاه رياست مجلس او را از خط حمله «پيگيري مطالبات مردم» خارج كرده و بر روي نيمكت مربيگيري مي‌نشاند. اين موضوع مي‌تواند مهار كننده مطهري باشد. در صورتي كه يك مهاجم گل زن به روي نيمكت مربيگري فرستاده شود، مي توان گفت كارآيي‌اش را در اين زمينه از دست خواهد داد.

اما باتوجه به سابقه مطرح شده و احتمال تعامل «حداكثري» ميان عارف و لاريجاني، حضور يك چهره مستقل براي رقابت حتما مي‌تواند به تقويت جايگاه مجلس كمك كند. مطهري در ميان گزينه‌هاي موجود، مي‌تواند يكي از مناسبت‌ترين گزينه‌ها باشد. او اگرچه تا حدي در بيان انتقادات تندمزاج است، اما با اين حال قرار گرفتنش در جايگاه رياست‌مجلس، به طور ناخودآگاه ايجاب مي‌كند كه در جهت همدلي و وفاق بيشتر تلاش كند.