arrow-right-square Created with Sketch Beta.
کد خبر: ۲۷۰۸۰۹
تاریخ انتشار: ۱۰ : ۱۱ - ۰۴ خرداد ۱۳۹۵

تعبیر جالب باهنر درباره مجلس آینده

محمدرضا باهنر نایب رییس اول مجلس نهم گفت: مجلس دهم تقابل میان برجامیان با نابرجامیان نیست.
پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :
محمدرضا باهنر نایب رییس اول مجلس نهم گفت: مجلس دهم تقابل میان برجامیان با نابرجامیان نیست.

به گزارش انتخاب، محمدرضا باهنر نایب رییس اول مجلس نهم و مرد کهنه کار سیاست گفت: به دنبال تشکیل حزب فراگیر اصول گرایی هستم.

وی در ادامه در پاسخ به این سئوال که آیا یک سیاستمدار بازنشسته می شود؟ یا خیر گفت: خیر. ما در سیاست بازنشستگی نداریم.

با نامزد نشدن محمد رضا باهنر در انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی، گمانه زنی ها در مورد نقش آفرینی آینده او بالا گرفت. محمد رضا باهنر در گفت و گو با ایرنا می گوید:«من تصور می کنم اصول گرایان به لحاظ
تشکیلاتی دارای احزاب فعال، فراگیر و قدرتمند نیستند. البته این مشکل منحصر به اصول گرایان نیست. ما در ایران به طور کلی از نبود احزاب فراگیر و قدرتمند رنج می بریم. من می توانم از تجربیاتم در عرصه سیاست استفاده کنم. سعی می کنم با کمک دوستان اصول گرا یک حزب فراگیر تاسیس کنم.»

انتخابات مجلس شورای اسلامی، گمانه زنی ها در مورد ریاست مجلس و نقد مجلس نهم موضوع گفت و گوی ایرنا با محمد رضا باهنر دبیرکل جامعه اسلامی مهندسین،عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و نماینده 7 دوره مجلس است.

مشروح گفت و گوی محمد رضا باهنر در ذیل آمده است:
**اکنون که دوره نهم مجلس شورای اسلامی به پایان رسیده است می توانیم وضعیت این مجلس و کارنامه آن را بررسی کنیم. پس از بررسی کارنامه مجلس نهم چه نمره ای به این مجلس می دهید؟
- همگان به خوبی می دانند که تمام دوره های مجلس شورای اسلامی از دوره اول تا دوره نهم دارای نکات منفی و یا مثبت هستند بنابراین نمی توانیم به کارنامه هیچ مجلسی نمره کامل بدهیم. از سوی دیگر نقاط ضعف و قوت در مجالس نه گانه پس از انقلاب اسلامی متاثر از عوامل بیرونی و درونی است مهم آن است که مجلس در مقابل عوامل بیرونی تاثیر گذار بر رفتارش چه واکنشی را نشان می دهد. معتقدم مجلس نهم، از جهاتی برای خود نمایندگان مثبت نبوده و چندان دستاوردی برای آنان نداشته است.

**چرا برای نمایندگان دوره نهم نتایج مثبتی نداشته است؟
- دو سال ابتدای کار مجلس نهم همزمان بود با دو سال پایانی دولت احمدی نژاد؛ همگان دیدند که دولت دهم در دو سال پایانی با مجلس بر سر کار آمده اختلافات گسترده ای داشت که دیگر پنهان شدنی نبود. این اختلافات آشکار در نهایت به طرح سئوال از رئیس جمهور، بحث های رئیس جمهور و برخی نمایندگان در روز یکشنبه معروف و در نهایت به قهر یازده روزه رئیس دولت منتهی شد. بنابراین مجلس نهم با دولت دهم در برخی از موارد به شدت اختلاف نظر داشت این اختلافات به مسائلی مانند عبور برخی دولتمردان از قانون و مسائل نظارتی هم کشییده شد. پس از دولت احمدی نژاد، دولت یازدهم بر سر کار آمد دو سال باقیمانده از عمر مجلس نهم با آغاز فعالیت دولت یازدهم همزمان بود. دولت یازدهم، اهداف و برنامه های مشخصی داشت و در جهت آن برنامه ها حرکت می کرد. من فکر می کنم مجلس در جهت تامین اهداف و برنامه های کلان دولت یازدهم همکاری خوبی با این دولت داشت. در مقوله مسائل اقتصادی و مسائل سیاسی مانند برجام سعی کرد با دولت همراه باشد. می توان ادعا کرد که مجلس نهم با دولت یازدهم تقریبا همراه بوده است. من فکر می کنم این مجلس تمام قد در خدمت دولت بود تا به مطالبات مردم پاسخ داده شود. در مجموع من فکر می کنم مجلس نهم با دولت یازدهم علی رغم مخالفت برخی نمایندگان به خوبی همراهی کرد. دولت اگر بخواهد یک اظهار نظر منصفانه در خصوص عملکرد مجلس داشته باشد در نهایت از همراهی این مجلس راضی است.

**برخی فعالان سیاسی بحث رای ندادن به وزرای روحانی، استیضاح وزرا ،سئوال های مکرر از وزرا و ... مسائل دیگر را مطرح می کنند. با این بحث ها باز هم می گویید مجلس نهم با دولت یازدهم همراه بود؟
- باید بدانیم در مجلس دیدگاه های مختلفی وجود دارد تندروی ها، مزاحمت ها، طرح سئوال، طرح تذکرات و مسائل دیگر از ویژگی های مجلس است. همگان به درستی می دانند که در مجلس طیف های گوناگونی وجود دارند و طبعا برخی از این طیف ها، با دولت بر سر کار همراه نیستند و حتی می خواهند مانع فعالیت دولت شوند یا به اصطلاح چوب لای چرخ دولت غیر همسو با خودشان بگذارند اینها ویژگی های تمام مجالس است. اما وقتی کارنامه مجلس نهم در خصوص تصویب لوایح را نگاه می کنیم، باید اعتراف کنیم که این مجلس با دولت همراه بوده است. ما باید بر اساس آمار اظهار نظر کنیم اینکه می گویم مجلس نهم با دولت در تصویب لوایح همراهی کرده است این حرف من مستند به آمار است.

**آمار می گوید تذکرات مجلس نهم به دولتمردان بیشترین میزان تذکرات در طول تاریخ مجالس گذشته بوده است. این موارد جزو همراهی دولت و مجلس محسوب می شود؟
- رشد تذکرات و سئوال ها از دولتمردان در طول مجالس گذشته طبق آمار در هر دوره بالا رفته است. بالا رفتن آمار سئوال و تذکرات تنها مختص مجلس نهم نیست در دوره های گذشته ما به تناوب شاهد افزایش تذکرات و سئوال ها بودیم. باید بدانیم هیچکدام از این موارد در کار دولت یازدهم خللی ایجاد نکرد. اگر احیانا نمایندگانی می خواستند برای وزیری با طرح متعدد سئوالات و تذکرات مشکل ایجاد کنند هیات رئیسه مجلس مانع می شد و به اصطلاح توانستیم معادلات درون مجلس را کنترل کنیم. رشد تذکرات و سئوالات به عقیده من طبیعی است. از سوی دیگر ، وظیفه مجلس نظارت است نمی توانیم از نمایندگان انتظار داشته باشیم به وظایف خود عمل نکنند به هر حال وزرا وظیفه دارند به سئوالات نمایندگان پاسخ داده و به تذکرات توجه کنند. همگان به خوبی می دانند که تذکرات و سئوالات نمایندگان مجلس در بیشتر اوقات بازتاب مطالبات مردم در حوزه های انتخابیه محسوب می شود. ما در هیات رئیسه مجلس نهم تلاش کردیم که تعداد زیادی از تذکرات و سئوالات، پیش از رسیدن به صحن علنی مجلس حل و فصل شود. کمتر از 20 درصد سئوالات نمایندگان را که به صحن علنی کشیده شد. 80 درصد سوالات با ورود هیات رئیسه و رایزنی های ما در کمیسیون ها یا خارج از کمیسیون ها پاسخ داده شد. در دفاع من از عملکرد مجلس نهم می توانم به این مورد هم اشاره کنم که ما در ایران با تعدد قوانین روبه رو هستیم این تعدد قوانین برای مردم و مسئولان مزاحمت ایجاد می کند سعی کردیم در مجلس نهم از تصویب قوانین اضافی جلوگیری کنیم. می توانم ادعا کنم که تعداد قوانینی که در مجلس نهم تصویب شد یک سوم قوانینی بود که در مجلس ششم مصوب شده بود.

**پس حاصل عملکرد مجلس نهم را بر اساس چه معیاری می سنجید؟
- برخی تصور می کنند هر مجلسی که بیشتر قانون تصویب کند پرکارتر است در حالیکه آنچه بیشتر آسیب می رساند انبوه قوانین است. ما در مجلس نهم تلاش کردیم تصویب قوانین را کنترل و مدیریت کنیم.

**پس چرا برخی فعالان سیاسی می گویندمجلس نهم همراه دولت نبوده است؟ مخالفت برخی نمایندگان در تصویب برجام بخشی از این مخالفت ها بوده این طور نیست؟
- واقعیت این است که تعدادی از نمایندگان مجلس به اردوگاه سیاسی مخالفان دولت تعلق داشتند. زمان آغاز به کار دولت یازدهم به همه دوستان گفتم ما تلاش خودمان را می کنیم که اختلاف نظرها میان دولتمردان و برخی نمایندگان کاهش پیدا کند. همکاران ما در مجلس از میزان سئوالات خود بکاهند و در عوض دولت هم نازک دل نباشد. به هر روی طبیعت مجلس، سئوال پرسیدن است. تحلیل ها در مورد رابطه دولت و مجلس متفاوت است اما من معتقدم بر اساس نتایج باید تحلیل کرد. اگربه معدل رای وزرا در مجالس مختلف نگاهی بیندازیم به درستی متوجه خواهیم شد که این مجلس بیشترین رای را به وزرای پیشنهادی روحانی در طول تاریخ داده است. رای اعتمادی که آقای طیب نیا به عنوان وزیر اقتصاد از مجلس نهم کسب کرد در طول تاریخ بی سابقه بود. ما در بعد از انقلاب، این معدل را در رای اعتماد به وزرا در هیچ مجلسی نداشتیم.

**دولتمردان بر این باورند که پاسخ دادن به سوالات متعدد نمایندگان مجلس وقت وزرا را بیش از حد می گیرد، نظر شما در این باره چیست؟
- پاسخ دادن به سئوالات نمایندگان مجلس، یکی از وظایف وزرا است. پاسخ دادن کار اضافی وزرا نیست. من معتقدم در تشخیص میزان همراهی دولت با مجلس، نیازمند تحلیل آماری هستیم نمی شود در این خصوص کلی اظهار نظر کرد.

**به هر حال در مورد وزرای علوم و ورزش از همان آغاز چالش هایی رخ داد، اینطور نیست؟
- می توانیم بگوییم رابطه دولت و مجلس می توانست بهتر از این هم باشد. اما باید توجه داشت که همه رویکردها به رفتار مجلس باز نمی گردد. اگر کسی فکر کند که در مجلس همه نمایندگان باید از دولت تعریف کنند این فرد سخت در اشتباه است. در قضیه برجام، برخی مخالفت های جدی وجود داشت اما در نهایت برجام تصویب شد. اگر دولت یازدهم گله مند است که چرا برخی در این مجلس نسبت دولت عکس العمل تند داشتند باید رفتار مجلس را در مقابل دولت گذشته می دید. تصور می کنم مجلس نهم بیشترین سخت گیری را نسبت به دولت احمدی نژاد و بیشترین همراهی را با دولت روحانی داشت.

**برخی منتقدان بر این باورند که مجلس نهم کار کارشناسی و اظهارات کارشناسی کمتری داشت بیشتر اظهار نظرها و مخالفت ها سیاسی بود. این انتقاد را قبول دارید؟
- مستند صحبت کنیم به نظر من بهتر است. اگر به مصوبات مجلس در خصوص برون رفت اقتصاد کشور از رکود و بهبود فضای کسب و کار نگاهی بیندازیم،این نظر منتقدان را باید رد کنیم. اینکه برخی می گویند مجلس به مسائل سیاسی دولت بیشتر توجه داشت به این دلیل است که دوستان ما فقط به اظهار نظر چند نماینده در مورد رفتار دولت توجه می کنند و مجموعه مصوبات مجلس را کمتر مطالعه می کنند. نمایندگانی که در مجلس بیشتر تجربه دارند معتقدهستند باید کمتر طرح ارائه شود و بیشتر به بررسی لوایح دولت بپردازیم. براساس تجربه برای من ثابت شده است که کار کارشناسی بر روی لوایح نتایج بهتری از ارائه طرح توسط نمایندگان دارد. ما لوایح اقتصادی خوب دولت یازدهم را تصویب کردیم. اگر شما بپرسید مجلس چقدر کار کارشناسی انجام داد من بلافاصله از شما می پرسم دولت چند لایحه به مجلس ارائه داده است. طرح هایی که نمایندگان مجلس ارائه دادند بسیار زیاد بود اما بیشتر از 20 درصد آنها به نتیجه نرسید دلیلش هم این بود که افراد با تجربه در مجلس نهم تمام تلاش شان را بر روی تصویب لوایح دولت گذاشتند.

**اگر عملکرد مجلس نهم موفقیت آمیز بود پس چرا 70 درصد ترکیب مجلس با رای مردم تغییر کرد؟
- معدل عدم تکرار نمایندگان برای دوره های قبل دو سوم بوده است در این میان سه مجلس استثناء بوده اند. مجلس پنجم به ششم، ششم به هفتم و نهم به دهم که در نهایت عدم توفیق نمایندگان موجود به مرز سه چهارم رسید. یعنی چیزی بیش از 70 درصد نمایندگان از راهیابی به مجلس بازماندند. منهای کنش و واکنش جریانات سیاسی، با توجه به تجربیاتم در هفت دوره نمایندگی مجلس باید اذعان کنم که تغییر مرتب نمایندگان به نفع کشور نیست؛ تا یک نماینده می آید تجربه چهار ساله قانون گذاری و نظارت را کسب کند بایدصندلی اش را به منتخب کم تجربه دیگری واگذار کند. من حوزه ای را می شناسم که در طول ده دوره نمایندگی، ده نماینده جدید را به خود دیده است. فارغ از جناح بندی های سیاسی، معتقدم این روش در انتخاب نمایندگان مطلوب نیست و آسیب های فراوانی به دنبال دارد. معتقدم تعداد زیادی از همین نمایندگان مجلس دهم هم در دوره یازدهم تکرار نمی شوند و این مسئله را یک آسیب می دانم. تغییر نمایندگان رخداد تازه ای نیست به خصوص آنکه در آغاز روی کار آمدن یک دولت جدید، گرایش سیاسی نمایندگان منتخب معمولا به سمت جریان حامی دولت تغییر می کند. هیچ تضمینی وجود ندارد که بخش زیادی از این نمایندگان در دوره یازدهم تکرار شوند.

**اصلاح طلبان می گویند ما نیروی با تجربه داشتیم اما شورای نگهبان همه نیروهای با تجربه ما را رد صلاحیت کرد، ما می توانستیم با ترکیب قوی تری وارد مجلس شویم. ارزیابی شما در این باره چیست؟
- من هم به اصلاح طلبان می توانم بگویم، نیروهای با تجربه و به اصطلاح ژنرال های شما را در مجلس ششم دیدیم آنها هم نتوانستند کار خاصی انجام دهند.

**به هر حال رد صلاحیت شدند و نتوانستند وارد مجلس هفتم شوند؟.
- تجربه به من می گوید، در هر دوره تغییر در ترکیب مجلس به هر حال اتفاق می افتد.

**چرا معتقدید تغییر در ترکیب نمایندگان ناگذیر اتفاق می افتد؟
- نمایندگان محترم در زمان انتخابات، مطالبات و شعارهایی را مطرح می کنند که اغلب آنها اجرایی نیست. نمایندگان با این مطالبات به مجلس می آیند و چون قادر به برآورده کردن آن نیستند در دوره بعد اعتماد عمومی از آنها سلب می شود و جای خود را به منتخب دیگری می دهند. به تعبیر درست تر، چون روی مطالبات مردم از نماینده ها کار نشده است و اغلب این مطالبات هم عملی نیست بنابراین مردم نمایندگان مجلس را مقصر می دانند. تجربه به من می گوید شعارهایی که نمایندگان به مردم می دهند و مطالبات مردم از یک نماینده در بیشتر اوقات با وظایف و اختیارات یک نماینده مجلس تناسبی ندارد. به عنوان مثال، انتظاری که مردم در کنترل تورم از نماینده شهرشان دارند مستلزم کوچک شدن دولت است. کوچک شدن دولت یعنی استخدام کمتر یا کنار گذاشته شدن کارمندان دولت، این موضوع با مطالبات مردم از یک نماینده همخوانی ندارد چون مردم در عین حال از نماینده انتظار استخدام فرزندانشان را دارند این تناقض ها برای نمایندگان مشکل ایجاد می کند. مسلما در حیطه وظایف یک نماینده، تلاش برای استخدام متقاضیان کاردر ادارات دولتی تعریف نشده است. انتظارات برآورده نشده و البته به حق مردم برای کنترل بیکاری در هر حوزه انتخابیه موجب می شود نمایندگان در هر انتخابات، با چالش مطالبات برآورده نشده مردم روبه رو شوند و رای لازم را کسب نکنند.

**راه حل تغییر مکرر نمایندگان به نظر شما چیست؟
- ما در کشور احزاب قوی، برنامه محور و البته فراگیر نداریم. این افراد هستند که بار مطالبات عمومی را باید بر دوش بکشند و چون برآورده کردن همه مطالبات در توان و اختیار آنها نیست ناچارند وعده های غیر واقعی بدهند. در این صورت اعتماد عمومی را در پایان هر دوره از دست خواهند داد یا مجبورند از عرصه رقابت کنار بروند. من امیدوارم اکثریت همین نمایندگانی که رای آورده اند در دور یازدهم دوباره وارد مجلس شوند چرا تجربه یک نماینده به نفع حوزه های انتخابیه و به نفع کشوراست. هر چند متاسفانه در ایران این جابه جایی ها در هر دوره تکرار شده است.

**خود شما چرا در انتخابات حضور پیدا نکردید؟
- من معمولا با توجه به مسئولیت هایی که در مجلس داشتم کمترین نامه را از طرف ارباب رجوع به دولتمردان و وزرا نوشتم. ما نماینده ای داریم که در ماه 30 تا 40 نامه برای استخدام ارباب رجوع به دستگاه های اجرایی می نویسد با توجه به تجربه ام می دانم با نامه من، شرایط برای استخدام افراد در دستگاه های دولتی فراهم نمی شود. بنابراین از دادن وعده های غیر ممکن به ارباب رجوع خودداری می کنم. از سوی دیگر نامه نوشتن به معنای تحت فشار قرار دادن دستگاه های دولتی است. هر چند نمایندگان تهران این مسائل را کمتر دارند ولی در شهرستان ها نمایندگان به شدت تحت فشار هستند. اما در مورد دلایل عدم حضورم باید بگویم، قوای کشور الحمد الله به افراد وابسته نیست. اگر باهنر در مجلس نباشد مسئله خاصی پیش نمی آید. دهها نماینده می توانند در مجلس نقش آفرینی کنند و باید فرصت برای رشد آنها فراهم شود. من 28 سال است که در مجلس هستم، واقعا خسته شده ام. عدم حضور من در انتخابات دلایل سیاسی داشت.

**چه دلایلی ؟
- من تصور می کنم اصول گرایان به لحاظ تشکیلاتی دارای احزاب فعال، فراگیر و قدرتمند نیستند. البته این مشکل منحصر به اصول گرایان نیست ما در ایران به طور کلی از نبود احزاب فراگیر و قدرتمند رنج می بریم. من می توانم از تجربیاتم در عرصه سیاست استفاده کنم. سعی می کنم با کمک دوستان اصول گرا یک حزب فراگیر تاسیس کنم. بی تردید در هر انتخابات با مشکل عدم تجربه و وجود افراد جدید مواجه هستیم و متاسفانه با این دلیل که ساختار حزبی در ایران شکل نگرفته است با آزمون و خطا روبه رو هستیم. باید بدانیم که مجلس، جای آزمون و خطا نیست با عرض تاسف باید بگویم همین تشکل های ضعیفی که امروز داریم تنها با آزمون و خطا، بدون شناخت و البته پشتوانه فکری کافی افراد را به مجلس می فرستند. یک استاد دانشگاه، یک دانشمند و یک پژوهش گر ممکن است در یک مورد دانش کافی داشته باشد اما داشتن دانش در یک مسئله بدان معنا نیست که این فرد قانون گذار موفقی است. باید بدانیم رای، مسئولیت را اضافه می کند اما به علم و تجربه نماینده منتخب چیزی افزوده نمی شود در کشورهای پیشرفته مسئولیت برنامه ریزی،مشاوره و تعیین خط مشی ها بر عهده احزاب است. سعی می کنم با کمک دوستان اصول گرا یک حزب فراگیر تاسیس کنم. هر چند تاسیس حزب فراگیر با توجه به شرایط موجود کشور زمان می برد. من آرزو می کنم اصلاح طلبان و اصول گرایان دو یا سه حزب فراگیر تشکیل دهند.

**با توجه به تجربه خودتان می توانید بگویید مجلس آینده چند فراکسیونی خواهد بود؟ چه کسی در نهایت رئیس مجلس می شود؟
- من فکر می کنم مجلس دهم دو یا سه فراکسیونی خواهد بود. برخی فعالان سیاسی سعی می کنند که مجلس را بر اساس موضوعاتی که خیلی تاثیر گذار نیستند دو قطبی جلوه دهند. مثلا می گویند مجلس آینده تقابل میان برجامیان و نابرجامیان خواهد بود به عقیده من چنین دو قطبی در مجلس دهم شکل نخواهد گرفت و این تحلیل را نادرست می دانم. به عقیده من برجام اجرایی شده است و چنین تقابلی دیگر معنا ندارد هر چند مشکلاتی بر سر راه اجرای آن وجود دارد اما همه باید به دولت کمک کنیم تا بتواند از منافع ملی کشور دفاع کند. برخی هم معتقدند اصول گرایان در یک فراکسیون و اصلاح طلبان در فراکسیونی دیگر قرار خواهند گرفت و مستقلین هم به یکی از دو فراکسیون گرایش پیدا می کنند. تا اینجا که من رصد کردم مستقلین با اصول گرایان درخصوص ریاست مجلس تقریبا به یک توافق جامع رسیدند و آقای لاریجانی کاندیدای آنها خواهد بود. اگر اصلاح طلبان با مستقلین به توافق می رسیدند می توانستیم ادعا کنیم که عارف رئیس مجلس می شود. باید بدانیم هیچ کدام از جناح های عمده مجلس در اکثریت نیستند بنابراین هر جناحی که برای مستقلین جذاب تر باشد این نمایندگان به سوی آنها گرایش پیدا خواهند کرد.

**برخی فعالان سیاسی معتقدند در نهایت میان عارف و لاریجانی بر سر ریاست مجلس توافق خواهد شد. آیا چنین توافقی صورت می گیرد ؟
- در مبارزات سیاسی، توافق،کناره گیری و معامله به این شکل معنا ندارد. چرا باید در مجلس فقط یک کاندیدا وجود داشته باشد؟ رقابت، طبیعت سیاست و مبارزات سیاسی است. ما باید اخلاق پیروزی سیاسی و اخلاق پذیرش شکست را داشته باشیم. باید بدانیم پیروزی همیشگی نیست. در فرانسه آقای دوگل در درس گرفتن از پیروزی و شکست بسیار مشهور است هنوز هم گلیست ها یک جناح مشهور در فرانسه هستند. فاصله ی دو دوره به قدرت رسیدن دو گل 20 سال طول کشید. من معتقدم، عارف و لاریجانی می توانند با کمک هم مجلس را اداره کنند و رقابت را مانعی برای همکاری این دو وزنه سیاسی در مجلس دهم نیست. هر کدام رئیس شد دیگری باید او را کمک کند تا مجلس دهم به خوبی اداره شود.
منبع: ایرنا
نظرات بینندگان