افسانه بی طرفی رسانه

در پی سندسازی بی بی سی در مورد امام خمینی، یکی از اساتید ارتباطات از این شبکه انتقاد کرد.

به گزارش «انتخاب»، کامبیز نوروزی نوشت: بی طرف بودن یک رسانه ، همانقدر ناممکن است که کسی بخواهد جایی بایستد که رو به هیچ سمت جغرافیایی نداشته باشد . رسانه ای که ادعای " بی طرفی " کند یا دروغ می گوید یا اصلا نمی فهمد رسانه چیست .جهت گیری هر رسانه از همان نقطه صفر ، یعنی انتخاب خبر و مطلب از میان انبوه بی شماری از اخبار و مطالب و روایتهای گونه گون آنها شروع می شود. چیدمان خبر ، پرورش خبر ، مقدارکارهای جنبی که روی هر خبر می شود ، انتخاب مفسران و نویسندگان و کارشناسان برای تحلیل خبر و ده ها کار متعدد دیگر که کارهایی اند که تماما بدون وجود یک جهت گیری اصلا ناممکن است . این ادعا که مثلا " کار ما فقط اطلاع رسانی است " ادعای بی پایه و ناممکنی است . رسانه اصلا نمی تواند بی طرف باشد .اینکه رسانه جهت و طرف داشته باشد و بخواهد مخاطب خود را به سمت و سویی خاص هدایت کند طبیعی است و در زمره حقوقی است که دارد . اما بی طرفی از اصول کار روزنامه نگار است و فقط محدود به کار" خبر" است و مفهوم آن این است که روزنامه نگار ( در نشریه و رادیو و تلویزیون و...) نباید خبر را به تناسب گرایش خود تغییر دهد .

همچنین در خبررسانی همه کارهایی را که برای کشف میزان صحت خبر لازم است انجام دهد . تحلیل و دیدگاه شخصی خود را در متن خبر و گزارش مداخله ندهد و خیلی چیزهای دیگر . روزنامه نگاری که در کارش این معیارها را رعایت نکند یا روزنامه نگار نیست و کارش را بلد نیست ، یا مرتکب نقض قواعد اخلاق حرفه ای شده است و به اسم خبررسانی ، مخاطب خود را فریب داده است .  روزنامه نگار می تواند دیدگاه و جهت گیری خود را در تحلیل خود از خبربه شکلی که کاملا متمایز از اصل خبر باشد به مخاطب ارائه کند نه اینکه تحلیل خود را در قالب خبر و گزارش به مخاطب قالب کند .

شیوه کار بی بی سی و گزارش خبرنگار بی بی سی درموضوع جعلي مکاتبات رهبر كبير انقلاب با ایالات متحده ، غیر از اینکه باید در چارچوب افسانه بی طرفی رسانه دیده شود ، مصداق بارز و آشکار تقض اصولی ترین قاعده اخلاق حرفه روزنامه نگاری ( یعنی بی طرفی روزنامه نگار)توسط خبرنگار بی بی سی بود.گزارش او بیش از هر چیز به موضع گیری یک فرد سیاسی می مانست نه کار حرفه ای یک روزنامه نگار. ایرادات زیادی به گزارش او وارد است . از جمله : ایران و ایالات متحده آمریکا سالهای طولانی است که در مجادله و مناقشه سیاسی اند . در چنین شرایطی روشن است که گفته ها و اسناد یکی ، خصوصا وقتی علیه دیگری باشد به تنهایی سندیت ندارد و نمی تواند منبع معتبر و مستقل باشد مگر آنکه اصالت خبر به طرق دیگر احراز شده باشد ویا اینکه پیش از انتشار گزارش  از منابع مستقل یا  آگاهان طرف مقابل هم تحقیق شده باشد. او سندی را ارائه نمی کند . اگر او به کار و اصول حرفه ای خود متعهد بود باید سند را ارائه می داد . همچنین قبل از آن گزارش غلاظ و شداد ، باید در مورد صحت و سقم موضوع به قدر کافی تحقیق می کرد . به نظر می رسد او بیش از اینکه به دنبال روزنامه نگاری تحقیقی و بی طرفانه باشد ، مایل به این بوده که دیدگاه سیاسی خود را با بعضی اسناد تزئین کند . متن گزارش او پر بود از انواع واژگان و کلماتی مانند" دورویی " ، " ریاکاری " و...جملاتی که که قضاوتی قاطع داشتند و یک موضع سیاسی خاص را نشان می دادند .

 از نظر اصول حرفه ای کاربرد چنین واژگانی کاملا نادرست و غیراخلاقی است . یک آدم سیاسی چرا ولی یک روزنامه نگار نمی تواندبا چنین حد اندک و یکسویه ای از مدارک ، چنین قاطع و جانبدارانه  سخن بگوید . روزنامه نگار نمی تواند در زمان نقل خبر ، موضع سیاسی خود را به خورد مخاطب بدهد . اگر می خواهد چنین کند باید موضع خودش را صادقانه و جدای از خبر و به شکل تحلیل عرضه کند . وقتی روزنامه نگار چنین خطای حرفه ای بزرگی را مرتکب می شود و نقش خود را از روزنامه نگاری به موضع گیری سیاسی و نقض بی طرفی روزنامه نگار تغییر می دهد شایسته  تقبیح است . مؤسسه متبوع او نیز وقتی از این  این رفتار غیرحرفه ای و جانبدارانه پشتیبانی می کند ، به همان اندازه مرتکب حطای حرفه ای شده و شایسته همان تقبیح است.