مهار آتشی که به جان جنگل های پاسارگاد افتاد/ آغاز فصل آتش سوزی جنگل ها؛گرما و انسان هایی که مقصرند

ساعاتی پیش ، بعد از گذشت بیش از 48 ساعت از وقوع حریق در جنگل‌های پاسارگاد، مردم موفق به مهار آتش شدند.

صبح روزچهارشنبه جنگل های پاسارگاد در استان فارس طعمه حریق شدند و پس از 48 ساعت صبح امروز این آتش مهار شد. این نخستین باری نیست که این جنگل ها در این منطقه در آتش می سوزند و این اتفاق گریبان تمامی مساحت سبز ایران را می فشرد. در آستانه فصل گرما و در شرایطی که گرمای تابستانی در فصل بهار خودنمایی می‌کند و خشکسالی و مشکلات چسبیده به آن از جمله علت های اصلی آتش سوزی در جنگل های کشور است. حالا نگرانی از بروز آتش سوزی در جنگل های کم رمق کشور بیش از پیش شده است.

در جدیدترین اتفاق اما، رئیس سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر از انجام عملیات هوایی هشت ساعته برای کمک در مهار آتش‌سوزی جنگل های پاسارگاد خبر داد و گفت: بالگرد جمعیت هلال احمر طی انجام عملیات هوایی نسبت به جابجایی 6 هزار کیلوگرم تجهیزات و اقلام امدادی و 150 نفر نیرو اقدام کرد.

ناصر چرخساز درباره گزارش پوشش امدادی حریق جنگل های پاسارگاد واقع در استان فارس از١٩الی٢١خرداد٩٥ طی انجام هشت ساعت و 40 دقیقه عملیات هوایی تاساعت ١٠:٣٠ گفت: به دنبال درخواست بالگرد از این جمعیت برای کمک در مهار آتش، یک فروند بالگرد با ظرفیت جا به جایی 15 نفر نیرو به منطقه اعزام شد.

وی با بیان اینکه با حضور بالگرد هلال احمر در منطقه عملیات انتقال نیرو و تجهیزات و اقلام امدادی آغاز شد، ادامه داد: بالگرد جمعیت هلال احمر طی انجامه هشت ساعت و 40 دقیقه عملیات هوایی نسبت به جابجایی 6 هزار کیلوگرم اقلام و تجهیزات امدادی و 150 نفر نیرو اقدام کرد.

رئیس سازمان امداد ونجات جمعیت هلال احمر به اعزام 34 نیروی عملیاتی برای کمک در مهار آتش اشاره کرد و یادآور شد: روستای چاه بید،کوه های خرسی و تنگه بلاغی از جمله مناطق آسیب دیده است که اقدامات لازم برای درمان سرپایی 55 مصدوم در این مناطق انجام شد.

بر اساس گزارش سایت هلال احمر، وی خاطرنشان کرد: در عملیات کمک در مهار آتش سوزی جنگل های پاسارگاد، علاوه بر به کار گیری نیروهای عملیاتی و یک فروند بالگرد هلال احمر، از 2 دستگاه آمبولانس و چهار دستگاه خودروی عملیاتی نیز استفاده شد.

48 ساعت آتش سوزی و تنها یک بالگرد هلال احمر

همچنین، مدیرکل دفتر حفاظت و صید و شکار سازمان حفاظت محیط زیست از استقرار نیروهای یگان حفاظت محیط زیست به منطقه بمو در استان فارس به منظور اطفاء حریق خبر داد. علی تیموری، با اشاره به اینکه وقوع آتش سوزی در منطقه کوهستانی "بمو" که فاقد درخت و بیشتر مرتعی است خبر درستی است و در حال حاضر نیروهای یگان حفاظت محیط زیست به منطقه اعزام و در آنجا مستقر شده‌اند، اظهار کرد: این نیروها در حال حاضر در حال اطفاء حریق منطقه بمو هستند.

با این حال ساعاتی پیش ، بعد از گذشت بیش از 48 ساعت از وقوع حريق در جنگل‌هاي پاسارگاد، مردم موفق به مهار آتش شدند.

آتش جنگل‌هاي تنگ‌بلاغي و محدوده مراتع مشجر شهرستان پاسارگاد كه صبح روز چهارشنبه 19 خرداد شروع شده بود، با بيش از 48 ساعت تلاش بي‌وقفه خاموش شد. 

براساس اين گزارش، شدت وزش باد در منطقه پاسارگاد، عاملي موثر در شعله‌ور شدن آتش در مناطق مختلف از جنگل‌هاي پاسارگاد بود.

حريق پاسارگاد در حالي خاموش شد كه روز گذشته، تنها بالگرد هلال‌احمر در منطقه به هلي‌برد نيروها مشغول بود و از صبح امروز 2 دستگاه بالگرد هوانيروز، يك دستگاه بالگرد ناجا و يك‌بالگرد هلال‌احمر، براي كمك به منطقه اعزام شدند.

تلاش گسترده خبرگزاري‌ها و خبرنگاران و عكاسان خبري در انعكاس عمق و گستردگي اين فاجعه، كه منجر به از بين رفتن بخش قابل توجهي از درختان بنه، بادام و گياهان مختلف و گونه‌هاي جانوري شد، در فراخواني نيروهاي كمكي و حساس شدن مسئولان در سطوح مختلف استاني و ملي بسيار تاثيرگذار بود.

همراهي ارتش در اعزام يگان‌هايي از تيپ 55 هوابرد، منسجم‌ترين بخش از فعاليت نهادهاي دولتي و حاكميتي در اين واقعه بود و در كنار آن همراهي گروهي از دارندگان اتومبيل‌هاي آفرود و موتورسيكلت‌هاي كراس، كمك‌هاي بنك‌داران شيراز، مرودشت و زرقان در ارسال كمك‌هاي غذايي و آب به منطقه و ... همدلي و انسجام مردم، سبب مهار آتش شد.

كاركنان دولتي از منابع طبيعي، محيط زيست، هلال احمر، شركت گاز، سپاه و بسيج نيز در امر اطفاء حريق جنگل‌هاي پاسارگاد همراهي داشتند.

وضعیت جنگل ها در ایران

طی سال های اخیر چرا تخریب جنگل‌های هیرکانی و زاگرس آن‌قدر زیاد بوده که کل مساحت جنگل‌های ایران از ١٨میلیون هکتار به ١٢‌میلیون برسد. البته در این زمینه آمار متفاوت است به‌عنوان مثال سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) اعلام کرده مساحت کنونی جنگل‌های ایران به ٧‌میلیون هکتار کاهش پیدا کرده اما براساس آمارهای سازمان‌های داخلی جنگل‌های کشور از حدود ١٨‌میلیون هکتار به ١١‌میلیون و ٧٥‌هزار هکتار و سطح جنگل‌های شمال نیز از حدود ٤/٣ به ٩/١‌میلیون هکتار کاهش پیدا کرده است. ایران بین ٥٦ کشور دارای جنگل در جهان، مقام ٤٥ را دارد و سرانه هر ایرانی از جنگل‌های کشور حدود ٢هکتار است که تقریبا ٦هکتار کمتر از سرانه جهانی است. بانک جهانی در گزارشی که ‌سال ٢٠٠٥ منتشر کرده، میانگین سالانه نابودی جنگل‌های خزری را ٤٥‌هزار هکتار، معادل ٤/٢‌درصد از کل مساحت جنگل‌های این ناحیه و ٣/٠‌درصد از مساحت کل جنگل‌های کشور اعلام کرده است. گزارش بانک جهانی اعلام می‌کند که خسارت ناشی از قطع درختان جنگلی و نابودی جنگل‌های خزری سالانه ٩٠٦‌میلیون‌دلار آمریکا و ٨/٠‌درصد از تولید ناخالص داخلی است. وضع در جنگل‌های بلوط زاگرس بهتر از جنگل‌های شمال نیست.

نگاهی به ناحیه‌های جنگلی ایران

جنگل‌های ایران را می‌توان به ٥ ناحیه رویشی تقسیم کرد: جنگلهای هیرکانی که در شمال کشور قرار دارند و ٣ استان گیلان، مازندران و گلستان را دربر می‌گیرند. جنگل‌های ناحیه ایران‌تورانی که به صورت پراکنده در فلات مرکزی ایران قرار دارند. ناحیه رویشی ایران‌تورانی با مساحتی حدود ۱/۴‌میلیون هکتار، جزو مناطق خشک و نیمه‌خشک بوده و قسمت عمده فلات مرکزی ایران را دربر گرفته است. منطقه زاگرس که به‌طور عمده جنگلهای بلوط غرب کشور را تشکیل می‌دهند. جنگل‌های مانگرو در ناحیه رویشی خلیج‌فارس و دریای عمان که در مقایسه با نواحی رویشی هیرکانی، ارسبارانی و زاگرس از تنوع گیاهی کمتری برخوردارند و در پایان جنگل‌های ارسباران که متشکل از گونه‌های کمیاب و بسیار باارزش است. جنگلهای ارسباران با مساحتی حدود ۷/۱۴۸‌هزار هکتار در شمال غربی ایران در استان آذربایجان شرقی، شمال غرب استان اردبیل و به‌طور عمده در حوزه آبخیز رودخانه ارس قرار دارند.