arrow-right-square Created with Sketch Beta.
کد خبر: ۳۷۱۵۵
تاریخ انتشار: ۱۲ : ۱۶ - ۱۳ شهريور ۱۳۹۰

منشأ مشترک آتش سوزي هاي روسيه و سيل پاکستان شناسايي شد

پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :
اميرحسين کريمان: موج گرما و باران هاي سيل آسا را عامل يکساني به بار مي آورد.

دو فاجعه طبيعي شديدي که سال گذشته ميلادي رخ داد با آنکه از يک جنس نبودند و در فاصله 2400 کيلومتري از يکديگر اتفاق افتادند در نتيجه تغييرات آب و هوايي يکساني بوجود آمدند.
به گفته پژوهشگران ناسا، موج گرما و آتش سوزي هاي مرگبار روسيه و نيز سيلاب هاي شديد پاکستان در نتيجه رفتارهاي غيرطبيعي موج هاي جوي در تابستان سال گذشته رخ دادند.

اما هنوز بدرستي روشن نيست اين تغييرات غيرطبيعي در کجا و چه عواملي ريشه دارند.
سال گذشته، روس ها داغ ترين تابستان تاريخ اين کشور را تجربه کردند که حدود 15 ميليارد دلار خسارت بر جاي گذاشت و به مرگ دست کم 56 هزار نفر در جريان 300 آتش سوزي مهيب و گسترده انجاميد.
سيل پاکستان نيز حدود يک پنجم از خاک اين کشور(تقريباً 500 هزار کيلومتر مربع) را در کام خود فرو برد و دست کم جان 2 هزار نفر را گرفت. البته پيامدهاي اين فاجعه به ظاهر طبيعي به همين جا پايان نيافت و با تخريب گسترده زمين ها و دارايي مردم پاکستان، حدود 20 ميليون نفر به صورت مستقيم از آن آسيب ديدند.
متهم رديف اول اين تغييرات آب و هوايي، موج جوي موسوم به «راسبي» است. اين موج جوي در نتيجه تغيير روند طبيعي جريانات هوايي شديدي پديد مي آيد که «تند وزانه»( jet stream ) خوانده مي شوند و از غرب به شرق زمين مي وزند.
هنگامي که چنين اتفاقي رخ مي دهد «تند وزانه»ها، توده هاي هواي سرد و گرم را - که در چرخه بادها نقش دارند- آزاد مي کنند.
پژوهش هاي جديد ناسا نشان مي دهد منشأ هر دو فاجعه طبيعي سال گذشته، تشکيل يک موج راسبي غيرطبيعي بوده است.
با آنکه موج گرماي روسيه پيش از سيل پاکستان آغاز شد اما هر دو حادثه آب و هوايي تقريباً به صورت همزمان اوج گرفتند. اين کشف علمي در پي تحليل دماي سطح زمين و نيز شدت باران و آتش سوزي ها اتفاق افتاد.





به گفته يکي از دانشمندان ناسا، بررسي اطلاعات ماهواره هاي اين سازمان و نيز تحليل بادها، زمينه را براي شناسايي ارتباط ميان اين دو حادثه تکان دهنده هموار کرد.
براي درک بهتر فرايندي که سيلاب پاکستان و آتش سوزي هاي روسيه را ايجاد کرد بايد جو زمين را همانند پرده غشايي جنبان و ناپايداري فرض کرد که تغيير در هر بخش آن، ديگر قسمت ها را نيز تحت تأثير قرار مي دهد. بدين ترتيب افزايش فشار در بخشي از غشاي آب و هوايي زمين با کاهش فشار در قسمتي ديگر همراه خواهد بود.
در شرايط معمول تابستاني، «تند وزانه»ها در مدت چهار يا پنج روز جبهه هاي هوايي را در اوراسيا(اروپا- آسيا) به پيش مي رانند.
با اين وجود، بررسي الگوهاي هواشناسي تابستان سال گذشته نشان مي دهد جريان هاي آب و هوايي بر فراز روسيه از حرکت باز ايستاده بودند. پيامد اين مسأله به دام افتادن ناحيه اي پرفشار بود که سايه اش بر روسيه سنگيني مي کرد.
اين سکون جوي با دو پاره کردن «تند وزانه»، از سرعت پيشرفت الگوي آب و هوايي از غرب به شرق زمين کاست. پيامد کندي حرکت ناحيه پرفشار بر فراز روسيه، به دام افتادن توده هواي داغ و خشکي بود که در ادامه با افزايش دماي سطح زمين، زمينه را براي آتش سوزي گسترده مهيا کرد.
همزمان با اين مسأله، الگوي سکون جوي موجب وزش بادهاي غيرمعمول در مناطق پايين دست شد که در نهايت فشار هوا را کاهش داده و هواي سرد را از جنوب سيبري به سوي پاکستان راند.
توده هواي سرد سيبري با توده هواي گرمي که پاکستان را فرا گرفته بود، برخورد کرد و در نتيجه آن بادهاي غيرمعمول وزيدن گرفت و بارش موسمي شديد را در شمال و جنوب به دنبال داشت.
مطالعات جديد از وجود ارتباط بين شرايط آب و هوايي حکايت دارد که به ظاهر هيچ نسبتي با يکديگر ندارند. با وجود اين، هنوز پرسش هاي بسياري بي پاسخ مانده اند. مثلاً روشن نيست چنين انسداد آب و هوايي چگونه شکل گرفت؟ آيا اين مسأله در نتيجه فرايندي زميني اتفاق افتاد يا بايد در جستجوي دليلي جوي براي آن بود؟
نظرات بینندگان