ادامه سياستهاي غيرصادقانه روسيه، اين بار اوکراين

حاتم زاده مقدم: چند روزي است که مناقشات مقامات اوکراين و روسيه بر سر انتقال گاز به اوکراين شدت گرفته است و مقامات اين کشور اعلام کرده اند که از روسيه به دليل فريبکاري در انعقاد قرارداد صدور گاز به اين کشور در زمان يوليا تيموشنکو رئيس جمهور سابق اين کشور به دادگاه بين المللي شکايت خواهند کرد.

در قرادادي که روسها در سال 2009 براي صدور گاز به اوکراين منعقد کردند، بهاي هر يک هزار متر مکعب گاز صادراتي روسيه به اوکراين 295 دلار و شش سنت تعيين شد که بر اساس اين قرارداد، پيش بيني مي شود گازبهاي اوکراين در سه ماه پاياني سال به 400 دلار براي هر يک هزار متر مکعب افزايش يابد.

مقامات کي اف اعلام کرده اند که از بهاي گاز وارداتي از روسيه راضي نيستند و تهديد کرده اند اين قرارداد ناعادلانه را فسخ خواهند کرد چرا که تعيين ناعادلانه قيمت اين قرارداد بر اقتصاد اوکراين، تأثير منفي شديدي گذاشته است.

به هر حال، اين اولين باري نيست که روسها در انعقاد قراردادهاي بين المللي به دنبال فرصتهايي هستند که سودهاي سرشار و ناعادلانه اي به جيب بزنند و در موقعيتهايي که کشورهاي طرف قرارداد نياز به همکاري روسها دارند نهايت استفاده را از موقعيت پيش آمده ببرند.

متأسفانه اين گونه معاملات و سودجوييهاي يک طرفه روسيه با کشورهاي همسايه در اروپاي شرقي، آسياي مرکزي و خاورميانه تبعات منفي را به دنبال داشته و خواهد داشت. دنبال کردن اين سياست در کشورهاي قرقيزستان و تاجيکستان خاطرات تلخي را در مردم اين کشورها به جاي گذاشته است.

در ماه اکتبر سال 2008 قرقيزستان و روسيه توافقنامه تکميل «نيروگاه برق آبي قنبر آتا - 1 » را در جريان ديدار «دميتري مدودف» رئيس جمهوري روسيه در بيشکک به امضا رساندند که بر اساس اين قرارداد قرار بود نخستين توربين اين نيروگاه با توليد 1900 مگاوات برق و «نيروگاه برق آبي قنبر آتا - 2 » با قدرت توليد 360 مگاوات برق با توان توليد ساليانه 11 ميليارد کيلووات ساعت در دسامبر سال جاري يعني 2011 مورد بهره برداري قرار گيرد که جز اخذ پيش قراردادي سنگين و انتظار براي مقامات قرقيزستان چيزي باقي نگذاشته است و مشخص نيست اين پروژه ها در چه سالي بالاخره به بهره برداري خواهد رسيد و يا در تاجيکستان و عقد قراردادي ناعادلانه با اين کشور بر سر احداث «نيروگاه برق آبي سنگتوده - 1 » که بر اساس آن 75 درصد از سهام اين نيروگاه متعلق به روسيه خواهد بود و همچنين ساخت مقدمات «نيروگاه برق آبي راغون» که بزرگترين پروژه انرژي آسياي مرکزي با ارتفاع سد 385 متري مي باشد به کندي انجام داده و مخارج بسيار سنگين و شکننده ايي بر دوش مردم تاجيکستان نهاد و سپس کناره گيري کرد، چيزي جز خاطراتي نامطلوب بر ذهن مردمان اين کشورها بر جاي نگذاشته است و براي کارشناسان بين المللي منطقه نيز، بيشتر يادآور خاطرات تلخ دوران استعمار قرن 19 و اوايل قرن 20 شوروي سابق بوده است.

اين رفتار ناپسنديده روسها در تعاملات اقتصادي و فني با کشورمان نيز مشهود بوده است. اين موضوع در قرارداد تحويل موشکهاي اس 300 نيز بسيار ناگوار بوده است. اخذ مبلغ 1 ميليارد و 600 ميليون دلار از کشورمان و پس از گذشت يکسال و معامله با کشورهاي غربي بر سر ندادن اين موشکها به ايران، اين مسأله تأسف برانگيز را بيشتر نمايان مي کند.به هرحال با اين رويه، مي توان پيش بيني کرد که در آينده اي نه چندان دور روسها همين شرکاي اطراف خود را نيز از دست داده و جاي آن را، کشورهاي در حال توسعه خواهند گرفت، چرا که شکي نيست برقراري ارتباطات کنوني اين کشورها در حال حاضر با اين کشور از روي ناچاري و نداشتن تخصص و فناوريهاي پيچيده در زمينه هاي مختلف است.