علیرضا علیپور: هنگامی که خبرنگاران در کنفرانس مطبوعاتی نشست هلسینکی از پرزیدنت ترامپ پرسیدند که آیا با ارزیابی‌های سرویس‌های اطلاعاتی آمریکا مبتنی بر این که روس‌ها در انتخابات نوامبر ۲۰۱۶ مداخله کرده اند موافق است یا خیر؟ وی در پاسخ گفت: «من هیچ دلیلی برای این که این مداخله کار روسیه باشد نمی‌بینم. پوتین به من گفته است که این اقدام کار روسیه نبوده است.»، اما دستگاه‌های اطلاعاتی آمریکا که مورد اجماع ۱۷ دستگاه اطلاعاتی این کشور است بار‌ها بر این تاکید کرده اند که مسکو عامل اصلی حملات سایبری و رسانه‌ای بوده است. آن‌ها برای ضربه زدن به هیلاری کلینتون رقیب انتخاباتی ترامپ؛ به انتشار اخبار دروغ و حملات سایبری از جمله هک کردن حساب دموکرات دست زده اند. نهاد‌های اطلاعاتی آمریکا در گزارشات مختلف «ولادیمیر پوتین» را فرد پشت صحنه حملات سایبری معطوف به مهندسی انتخاباتی آمریکا نام برده اند.
ترامپ در نشست مشترک خود با پوتین؛ تحقیقات در مورد مداخله روسیه در انتخابات آمریکا را فاجعه‌ای دانست که باعث فاصله افتادن میان دو کشور شده است. وی بر این تاکید کرد که هیلاری کلینتون را در رقابتی سالم شکست داده است. این در حالی است که راد روزنستاین معاون دادگستری آمریکا با طرح کیفرخواست ۲۹ صفحه ای، ۱۲ افسر اطلاعاتی ارتش روسیه را متهم کرد که آن‌ها در خلال انتخابات آمریکا با تخریب هیلاری کلینتون درصدد بودند که بر نتایج انتخابات آمریکا تاثیر بگذارند. بسیاری از سیاستمداران آمریکا، مداخله روسیه در انتخابات آمریکا را تهاجمی به دموکراسی دانسته اند و این اقدام در عصر دیجیتال مترادف با حمله نظامی به مواضع آمریکا قلمداد می‌شود.
در واکنش به اظهارات پرزیدنت ترامپ در مورد عدم مداخله روس‌ها در انتخابات نوامبر ۲۰۱۶؛ سناتور جان مک کین از حزب جمهوری خواه؛ نشست هلسینکی را یک «اشتباه تراژدیک» برای آمریکا به شمار آورد. وی تاکید کرد: «تاکنون هیچ رئیس جمهوری این چنین خود را در برابر یک جبار خوار و خفیف نکرده بود.» آدام شیفر نماینده مجلس آمریکا این رفتار را چراغ سبز دیگر به پوتین برای مداخله روس‌ها در انتخابات ۲۰۱۸ دانست. جف فلیک سناتور جمهوری خواه رویکرد ترامپ در قبال روسیه را شرم آور خواند. جان برنان رئیس سابق سی آی‌ای این اقدام ترامپ را یک خیانت به امریکا دانست. چاک شومر رهبر اقلیت دمکرات سنا گفت: «این سوال بالای سر کاخ سفید هست که چطور می‌شود که آقای ترامپ منافع روسیه را بالاتر از منافع آمریکا قرار دهد. میلیون‌ها آمریکایی از خود می‌پرسند که تنها توضیح ممکن برای این رفتار خطرناک این است که آقای پوتین اطلاعات زیانباری از رئیس جمهور آمریکا در اختیار دارد. «جیمز کومی مدیر سابق اف بی آی که جمهوری خواه است در توییت تندی نوشت: «این روزی بود که رئیس جمهور آمریکا در خاک یک کشور خارجی در کنار یک آدم شرور آدم کش و دروغگو ایستاد و پشت کشور خود را خالی کرد.» «جان کری»، وزیر امور خارجه سابق آمریکا نیزدر بیانیه‌ای از عملکرد ترامپ، در کنفرانس خبری مشترک با ولادیمیر پوتین، انتقاد کرد و گفت: «رئیس‌جمهوری به طور کامل تسلیم فریب‌های پوتین درخصوص حملاتش علیه دموکراسی آمریکا شده است. این یک دیوانگی است.» «بن رودز» مشاور امنیت ملی اسبق آمریکا نیز گفت: «سیاست خارجی ترامپ «سیاست اول روسیه» است.
انتقادات به اظهارات ترامپ در نشست هلسینکی به سیاستمداران محدود نشد. در این راستا روزنامه نیویورک تایمز برایند نشست هلسینکی را زانو زدن ترامپ زیر پای پوتین دانست. در این روزنامه با کنایه تنها رهاورد ترامپ را توپ جدید فوتبال دانست. روزنامه واشنگتن پست ره آورد هلسینکی را یک فتح نمادین برای پوتین و تبانی آشکار ترامپ با وی دانست.
نشریه آمریکایی نیویورکر نیز نوشت: نشست ترامپ و پوتین در هلسینکی بزرگترین عاشقانه و سرسپردگی یک رئیس جمهوری آمریکا به همتای روس خود بود. اندیشکده بروکینگز در گزارشی نوشت:نشست در هلسینکی و دیدار دونالد ترامپ از بروکسل و انگلیس که پیش از سفر به هلسینکی رخ داد، نشان می‌دهد که وی دیگر قابل کنترل نیست و در مورد نقش آمریکا در عرصه بین المللی تنها از روی باور‌های احمقانه خود صحبت می‌کند. انتقاد‌ها از اظهارات ترامپ آنچنان بالا گرفت که به نوشته دیلی میل، برخی رسانه‌های آمریکایی از ترامپ به عنوان «سگ پوتین» یاد کردند. نشنال اینترست به کنایه گفت: «تنها عایدی این دیدار همان توپ فوتبالی است که رئیس‌جمهوری روسیه به وی داده است. ترامپ فاقد سرمایه سیاسی است که بتواند یک تغییر دراماتیک در وضعیت فعلی مناسبات آمریکا با روسیه به‌وجوده آمده ایجاد کند.» «توماس فریدمن»، ستون نویس مشهور نیز در نیویورک تایمز نوشت: «هموطنان آمریکایی من! امروز با دردسر بزرگی روبرو شده ایم و نیازمند تصمیمات بزرگ هستیم. این یک رویداد تاریخی در کل تاریخ آمریکا است. شواهدی قاطعی مبنی بر اینکه رئیس‌جمهور ما برای اولین بار در تاریخ عمدا یا به دلیل سهل انگاری فاحش یا ویژگی‌های شخصیتی پیچیده درگیر رفتار خیانت آمیز است - رفتاری که سوگند وی را به «حفظ و دفاع از قانون اساسی ایالات متحده آمریکا» نقض می‌کند. امروز ترامپ این سوگند را زیرپا گذشته و جمهوری خواهان دیگر نمی‌توانند از این مسئله فرار کنند.»
واکنش جدید ترامپ به انتقادات
پس از انتقادات شدید مخالفان دموکرات و جمهوری خواه؛ ترامپ برای آرام کردن جو علیه خود تلاش کرد تا اظهارات خود را به نحوی توجیه کند. وی در ابتدا سعی کرد در برابر انتقادات از خود دفاع کند و رسانه‌ها را متهم به گزارش دهی دروغین نمود. اما بعد با افزایش انتقادات فراحزبی، از اظهارات خود عقب نشینی کرد و گزارشات نهاد‌های اطلاعاتی کشورش در مورد مداخله روسیه در انتخابات نوامبر ۲۰۱۶ را پذیرفت. وی گفت که روز دوشنبه در کنفرانس خبری با پوتین در هلسنکی، سهواً به صورت غلط دیدگاهش را بیان کرده است، در حالی که می‌خواسته دقیقاً عکس آن را بیان کند؛ یعنی او در جمله اش قید نفی "نه" را فراموش کرده است.
