دلايل علمی عاشق شدن

مي‌توان گفت كه هر فردي در زندگي خود حداقل يك بار هم كه شده عشق را تجربه مي‌كند. عشق و عاشقي هيچ ارتباطي به سن و سال، جنسيت، شغل و موقعيت اجتماعي ندارد و تقريبا افراد در همه جوامع و فرهنگ‌ها عاشق مي‌شوند. فكر مي‌كنيد چه زماني متوجه حضور فردي در قلب خود مي‌شويد؟ اين حس چه تغييراتي در شما به‌وجود مي‌آورد؟ اين حسي كه پيدا كرده‌ايد، زودگذر است يا ماندگار؟ اصلا اين احساس از كجا و چگونه در شما پديدار مي‌شود؟ محققان در جواب همه پرسش‌ها اينچنين پاسخ مي‌دهند كه فرد در اثر تغييرات مولكولي و هورموني عاشق مي‌شود!
رابطه عشق و هورمون
فرضيه‌هاي متعددي در مورد اساس زيستي عاشق شدن وجود دارد. برخي مي‌گويند كه عشق نتيجه اوج‌‌گيري ميزان ماده فنيل ايتلامين، مولكولي پيام‌دهنده در مغز كه ساختمان شيميايي مشابه آمفتامين دارد، است. برخي ديگر افكار ناخوانده عشق را به كاهش يافتن سيستم‌هاي سروتونين يك ماده شيميايي پيام‌رسان ديگر در مغز نسبت مي‌دهند. اما بيشتر پژوهشگران بر اين باورند كه عاشق شدن عاطفه‌اي است كه با اضطراب و ترس ارتباط دارد. آنها اعتقاد دارند افراد اغلب در شرايط ترسناك پيوندهاي قوي عاطفي و صميمي برقرار مي‌‌كنند و معيار آنها براي افراد عاشق فكر كردن به معشوق دست‌كم چهار ساعت در روز و رابطه داشتن با او براي بيشتر از شش ماه است البته گروهي از روان‌شناسان معتقدند احساس عاشق بودن حدود 18 ماه تا 30 سال ادامه پيدا مي‌كند ولي نه به شدت اوليه.
اصلي‌ترين هورموني كه در افراد عاشق بالا مي‌رود همان هورموني است كه هنگام استرس در بدن ترشح مي‌شود بنابراين وجود استرس و برانگيختگي در مراحل اوليه يك رابطه عاشقانه بارزتر است.
جالب اينجاست كه در مردان درگير عشق ميزان تستسترون،‌ همان هورموني كه مسوول ايجاد ميل جنسي و رفتار پرخاشگرانه در دو جنس مرد و زن است، كمتر از مردان غيرعاشق است. اما در زنان عاشق ميزان اين هورمون افزايش مي‌يابد كه اين تغييرات اين فرضيه را در بين دانشمندان قوت مي‌بخشد كه ممكن است عاشق شدن تا حدي تفاوت‌هاي ميان دو جنس را از بين ببرد، يعني مردان را ملايم‌تر و زنان را تهاجمي‌تر كند.
هورمون‌هايي كه شما را عاشق مي‌كنند
دانش امروز نشان مي‌دهد احتمالا نوع عمل هورمون‌هاي ما در داشتن يك زندگي سعادتمند دخيل هستند. همه مردها و زن‌هايي كه با هم ازدواج مي‌كنند، دوست دارند زندگي‌شان دوام داشته باشد، بنابراين سال‌هاست كه علم در حال كاوش منشاء عصبي – زيستي احساسات انسان است. داستان‌هاي رمانتيك پر است از عشق در اولين نگاه، ازدواج، بچه‌دار شدن، خوشبخت شدن و مرگ كه با وجود پيچيدگي‌هاي زندگي امروز، داشتن چنين زندگي‌اي آرزوي هر زوجي است و همه مردها و زن‌هايي كه با هم ازدواج مي‌كنند خواهان يك زندگي عاشقانه و پايدار هستند.
در اولين برخورد، بدن شما و مرد مقابل‌تان اطلاعات متفاوتي را رد و بدل مي‌كند كه تبادل اطلاعات با فرومون‌ها نوعي تركيبات حياتي كه از غدد لنفاوي زير بغل ترشح مي‌شوند، انجام مي‌گيرد.
بعد از طي مرحله نخست، در صورتي كه نگاه، خنده يا ژستي از فرد مقابل باعث جذب زن يا مرد شود، شخص احساس مي‌كند دلبسته طرف مقابل است. دليل آن هم افزايش آدرنالين در بدن است كه فعاليت مغزي را افزايش مي‌دهد و باعث مي‌شود فرد احساس خوبي داشته باشد.
وقتي فردي حس مي‌كند عاشق طرف مقابل شده حالت سرخوشي به او دست مي‌دهد و اين حالت نتيجه فعاليت فنيل اتيل آمين يا نوعي آمفتامين مغزي طبيعي است كه در شكلات هم وجود دارد و انرژي و اشتياق فرد را افزايش مي‌دهد البته اثر فنيل اتيل آمين دوام چنداني ندارد و براي اينكه اين حالت در فرد بماند به فعاليت‌هايي نياز است تا دوباره سبب ترشح آن شوند.
نگران نباشيد طبيعت براي آنكه شما را همچنان مجذوب همسرتان نگه دارد ماده ديگري در گنجه دارد. دوپامين، مسبب حس خوشبختي و آرامش در بدن است. اكسي‌توسين هم هورموني است كه «بانوي عشق» لقب گرفته است. صداي فرد مورد علاقه، خاطرات شيرين، حتي يك نگاه مهربان باعث ترشح اين هورمون در بدن مي‌شود. اكسي‌توسين به مقدار زيادي در اولين رابطه عاشقانه در بدن ترشح مي‌شود (اين هورمون عامل انقباض‌هاي دوره زايمان هم هست). وقتي دو نفر به هم وابسته مي‌شوند و اعتماد كامل بين‌شان شكل مي‌گيرد ترشح اين هورمون در بدن آغاز مي‌شود و در حقيقت مي‌توان گفت اين هورمون جزو هورمون‌هايي است كه ترشح آنها نه‌تنها دلايل فيزيولوژيك، بلكه احساسي دارد. اكسي‌توسين باعث وابسته شدن و عشق دو فرد به هم مي‌شود و افراد را به داشتن يك زندگي بادوام، رابطه زناشويي مكرر و داشتن فرزند و .... ترغيب مي‌كند.
مرحله به مرحله عاشق شدن
دانشمندان و محققان عاشق شدن را به سه مرحله تقسيم كرده‌اند: مرحله اول شهوت است كه در هر دو جنس زن و مرد به دليل وجود هورمون‌هاي جنسي استروژن و پروژسترون پديد مي‌آيد كه دوره كوتاهي دارد.
مرحله دوم مجذوبيت و دل‌باختن است. از اين مرحله است كه واقعا عشق پا مي‌گيرد. در اين مرحله فرد ديگر نمي‌تواند به چيزي جز معشوقش فكر كند. اين مرحله از علاقمند شدن باعث فعال شدن واكنش‌هاي استرس‌زا و افزايش سطح آدرنالين و كورتيزول در خون مي‌شود. اين فرآيند تاثير فريبنده‌اي در فرد ايجاد مي‌كند. وقتي او را براي اولين بار مي‌بينيد بدن‌تان عرق مي‌كند، قلب‌تان سريع‌تر مي‌تپد و دهان‌تان خشك مي‌شود.
مرحله سوم دل‌بستن است كه تعهد طولاني‌مدت را به همراه دارد. فكر كنيد اگر مرحله اول يعني شهوت و مرحله دوم يعني مجذوبيت طولاني بنابراین، هر فردي كه عاشق مي‌شد نابوديش هم حتمي بود. ولي وقتي فرد وارد اين مرحله مي‌شود احساساتش كنترل‌شده‌‌تر مي‌شود. اين احساسي است كه زوج‌ها را به هم متعهد مي‌كند و هورمون‌هايي كه در اين مرحله به وسيله سيستم عصبي آزاد مي‌شوند، هورمون‌هايي هستند كه باعث مي‌شود دو نفر به هم وفادار بمانند.
با وجود اين هورمون‌ها چطور همسران عشق را فراموش مي‌كنند؟
براي ترشح مداوم اين هورمون‌ها به‌خصوص اكسي‌توسين لازم است زوجين ديناميك و فعال باقي بمانند چون به مرور زمان ميزان دوپامين در بدن كاهش مي‌يابد و از ميزان اشتياق كاسته مي‌شود. براي افزايش آن لازم و ضروري است كه زن و مرد خلاق باشند و مدام در مورد خاطرات يا آرزوهايشان صحبت كنند. هر جرقه‌اي مي‌تواند سبب ترشح اكسي‌توسين شود؛ اگرجرقه‌ای نباشد طبيعي است كه به مرور آتش خاموش مي‌شود.براي تداوم زندگي، ايجاد خلاقيت و تازگي برعهده هر دو جنس زن و مرد است در غير اين صورت عشق به راحتي از بين مي‌رود و كاري از دست هورمون‌ها برنمي‌آيد.
نشانه‌هاي عاشق شدن
شما با افراد بسياري برخورد كرده و در تماس بوده‌ايد اما اخير با شخصي روبه‌رو شده‌ايد كه احساس متفاوتي نسبت به او داريد ولي مطمئن نيستيد كه او همان شخصی است كه دنبالش بوده‌ايد. براي رسيدن به جواب خود در اين قسمت 10 علامتي كه نشان مي‌دهد عاشق او شده‌ايد را مي‌خوانيد.
1- نامزد قبلي خود را فراموش كرده‌ايد: بعد از برهم خوردن يك رابطه تا زماني طولاني طرفين به يكديگر فكر مي‌كنند و اغلب به اين فكر مي‌‌كنند كه آيا راه درستي را انتخاب كرده‌اند يا خير، ولي از زماني كه او را ديده‌ايد ديگر فكر برگشت به نامزد قبلي خود را به سر راه نمي‌دهيد و تمايلي به برقراري رابطه مجدد نداريد. نامزد قبلي شما ديگر مانند گذشته برايتان جالب نيست.
2- نمي‌توانيد به او فكر نكنيد: فكر شما سراسر از ياد و انديشه اوست. بي‌دليل به فكر شما مي‌آيد و از خود مي‌پرسيد كه آيا به اندازه‌اي كه به او فكر مي‌كنيد، او هم به شما فكر مي‌كند؟ هميشه به اين فكر هستيد كه در ذهن او چه مي‌گذرد يا حتي فكر تماس گرفتن با او به سرتان مي‌زند اما به دليل ترس از نپذيرفتن او از اين كار خودداري مي‌كنيد.
اگر او آخرين چيزي است كه پيش از خواب به فكر شما مي‌آيد و اولين چيزي است كه بعد از بيدار شدن به ذهن شما خطور مي‌كند و حتي چندين بار روياي او را ديده‌ايد، ديگر لازم نيست ادامه اين مطلب را بخوانيد تا بفهميد عاشق شده‌ايد يا نه.
3- براي او اهميت قايليد: اگر عاشق كسي باشيد دوست داريد همه چيز را در مورد او بدانيد. اينكه او كيست؟ به چه فكر مي‌كند و چه چيز او را مي‌خنداند. به او و احساساتش اهميت مي‌دهيد. اگر به فردي علاقه واقعي داشته باشيد اگر او روز بدي داشته باشد يا به خاطر موضوعي ناراحت باشد، شما نيز غمگين و پريشان مي‌شويد.
4- شخصيت و خصوصياتش براي شما فريبنده و دلرباست: حركات او هنگام غذا خوردن، قدم زدن، صحبت كردن و همچنين عادت‌هايش در انجام كارها براي شما شادماني فراواني به دنبال خواهد داشت.
او چيزهايي مي‌گويد كه موجب تمايز او با ديگران مي‌شود و شما اين را دوست داريد.
5- ارتباط تنگاتنگي با او داريد: شما نمي‌توانيد عاشق كسي باشيد كه با او هيچ تناسخي نداشته باشيد. اگر شما و او در يك طول موج قرار داشته و عقايد مشابهي داريد، اين نشانه محكمي محسوب مي‌شود. هم فكر بودن در مسايل گوناگون، گرفتن تصميمات مشابه و يكسان حاكي از آن است كه مي‌توانيد عاشق او باشيد.
6- افراد ديگر زياد به چشم‌تان نمي‌آيد: هنگامي كه عاشق باشيد ديگر رادار شما براي رديابي ديگران خوب كار نكرده و بقيه در مقايسه با فرد مورد علاقه شما جالب نخواهند بود؛ به علاوه به تدريج احساس خواهيد كرد كه او تنها فرد مورد توجه شما در يك جمع است و كسي است كه به دنبالش بوده‌ايد.
7- عاشق وقت‌گذراندن با او هستيد: اين مساله واضح ولي در عين حال بااهميت است. شما به دنبال ديدن او هستيد. اخيرا قدم زدن با او، زيباترين راه گذراندن يك بعدازظهر است؛ به‌علاوه وقتي از او دوريد، آرزو مي‌كنيد كه كاش پيش شما بود.
8- مطابق با ميل او رفتار كنيد: سعي مي‌كنيد با اينكه برخي از كارها مثل رفتن به كتابخانه يا نمايشگاه براي شما خوشايند نيست ولي به خاطر خواسته او بدون جبهه‌گيري و مخالفت به انجام آنها بپردازيد. متوجه خواهيد شد كه خود را با اميال و برنامه‌هاي او وفق داده و در موارد گوناگون همراهي‌اش می‌كنيد.
9-اولويت‌هاي ديگر عقب‌نشيني مي‌كنند: شما عادت داريد ظهرها به باشگاه ورزشي برويد اما اگر او براي ناهار وقت داشته باشد ترجيح مي‌دهيد با هم به رستوران برويد. شما ديگر مانند گذشته آدم سخت‌كوشي كه كارهاي ناتمام خود را آخر هفته‌ها با خودش به خانه مي‌آورد تا آنها را انجام دهد، نيستيد و به‌جاي آن ترجيح مي‌دهيد آخر هفته خود را با او بگذرانيد. فهرست كارهاي روزانه كه هميشه اصرار در انجام دادن آنها داشتيد اكنون به علت با او بودن ديگر رونقي ندارد و توجهي به آن نمي‌شود.
10- شما به آينده‌اي فكر مي‌كنيد كه او نيز جزيي از آن است: در ذهن‌تان با او آينده‌اي نامحدود داريد. اين آينده فقط محدود به چند روز و چند هفته نمي‌شود بلكه ساليان سال ادامه خواهد يافت. هنگامي كه براي سه ماه بعد به يك جشن عروسي دعوت مي‌شويد با اينكه سه ماه مانده، از اكنون از او مي‌خواهيد كه همراه شما در آن مراسم شركت كند.