پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : 
موضوع مذاکره با طالبان
افغانستان- بدنبال آنکه معلوم شد آمریکاییها از مدتها قبل گفتگوهایی با این
گروه انجام داده اند و دوحه قطر محلی است که قرار است طالبان در آن دفتر
سیاسی خود را مستقر سازند- حالا دیگر بصورت یک مسأله مهم در آمده است.
اما در زیر جلد این موضوع
بحث مهمتری وجود دارد که کمتر به آن توجه شده است که می توان از آن بعنوان
نبرد اطلاعاتی یا استخباراتی در ادبیات منطقه یاد کرد.بازیگرن اصلی این
نبرد، دستگاههای اطلاعاتی منطقهای و فرامنطقه ای هستند که منافع متضادی
دارند ولی در اصل موضوع طالبانیزه کردن منطقه وحدت نظر نسبی
دارند.دستگاههای امنیتی پاکستان، افغانستان، عربستان و قطر، اضلاع یاری
دهنده ماجرای طالبانیزه کردن قدرت را در منطقه تشکیل می دهند و دستگاههای
امنیتی آمریکا و اروپا اضلاع فرامنطقه ای آن را به خود اختصاص داده اند.
اینکه درباره محل مذاکره با طالبان که در عربستان باشد یا ترکیه و یا قطر
این همه اختلاف نظر وجود دارد هم امری بی ارتباط با این واقعیت نیست.آمریکا
با وارد شدن در مذاکرات مستقیم با طالبان، پاکستان، افغانستان و عربستان
را نه تنها غافلگیر کرده، بلکه ابتکار عمل را هم از دست دستگاههای اطلاعاتی
آنها خارج کرده است. انتخاب قطر بعنوان محل استقرار دفتر سیاسی طالبان به
معنای دور زدن سایر کشورهاست و به همین دلیل است که با وجود اطلاعات ضد
ونقیض انتشار یافته درباره مذاکره دولت افغانستان و طالبان در عربستان، بحث
آنچه در قطر رخ می دهد به مراتب جدیتر است و به همین دلیل ریاض در رقابت
با دوحه وارد عمل شده است.
پاکستان و افغانستان نیز خود را در تنگنا
یافته اند و می دانند اگر آمریکا و طالبان به دور از نظارت اطلاعاتی آنها
به تفاهم برسند، با طالبانیزه کردن منطقه بخشهای مهمی از افغانستان
وپاکستان در اختیار تفکر طالبانی قرار خواهند گرفت و معلوم نیست این دو
کشور بتوانند ساختارهای موجود قدرت خود را حفظ کنند.
طالبان در ازای
شراکت مؤثر در قدرت در افغانستان و بدست آوردن جغرافیا در مناطق تحت نفوذ
قومی پشتون در پاکستان وافغانستان حاضر خواهند شد حضور دائمی آمریکا در
منطقه را تسهیل کنند.این به معنای خروج طالبان از نفوذ سازمان اطلاعات ارتش
پاکستان(آی اس آی) خواهد بود و این کشور را با چالش روبرو می کند و به نظر
می رسد پروژه طالبانیزه کردن منطقه براساس خواست پاکستان وعربستان پیش
نخواهد رفت و ثمره آن به دیگران خواهد رسید.تلاش افغانستان و پاکستان که
اختلافهای خود را محدودتر کرده و به کمک عربستان لااقل بخشی از طالبان را
در شورای کویته از نفوذ و نزدیکی به دستگاههای اطلاعاتی دیگر بازداشته اند
هم احتمالاً به جایی نخواهد رسید زیرا طالبان به پشت پرده این سیاست وقوف
کامل دارند و بازی خود را به پیش می برند.طالبان اگر نتوانند قدرت وامارت
اسلامی مورد نظر خود را در سرتاسر افغانستان بازسازی کنند، لااقل در
بخشهایی از آن بصورت تاکتیکی و نه استراتژیک آن را بازسازی خواهند کرد و می
توانند امیدوار باشند که در بلندمدت به اهدافشان دست خواهند یافت. گمان می
رود طالبان از اینکه بصورت ابزاری مورد استفاده پاکستان قرار گیرند خسته
شده و وارد جریانی شده اند که بصورت مستقیم با آمریکا معامله کنند که اگر
این معامله شکل بگیرد، نبرد اطلاعاتی پشت پرده حول محور طالبان، به زیان
دستگاههای اطلاعاتی محلی و منطقه ای پایان مییابد. در آن صورت قابل تصور
خواهد بود که ساختارهای قدرت موجود در منطقه دیر یا زود شاهد تحولاتی شوند.
در هر حال، طالبانیزه کردن قدرت در پاکستان و افغانستان مدنظر است و
اختلاف صرفاً در چگونگی آن و انجام دهنده آن است زیرا این مسأله تعیین
کننده طرف برنده در رقابت جناح منطقه ای و بومی و جناح فرامنطقه ای است. با
این حال، تردیدی نیست که چنین روندی طولانی بوده و با موانع جدی و پیچیده
ای روبرو است و به فوریت و سادگی عملی نخواهد بود.
