پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : حجة الاسلام و المسلمین
مصباحی مقدم، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و نماینده مردم تهران در مجلس
شورای اسلامی، در همایش پول شویی از منظر فقه و حقوق موضوعه، که صبح
پنجشنبه در تالار بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی برگزار شد، گفت:
موضوع پول شویی موضوعی
جدید است و ما در تاریخ بشریت با کارهایی که از این مقوله باشد مواجه
نبودیم، طبیعتا موضوع جدید هم نیازمند استنباط فقهی تازه دارد.
*حوزه در حل مشکل پول شویی پیشگام باشد
وی
خاطرنشان کرد: اگر تاریخ را مورد مطالعه قرار دهیم جرایم اتفاق می افتاده
اما این که کسانی این جرایم را بخواهند منشأ کسب درآمد قرار دهند ولی این
درآمد را بخواهند به گونه ای پنهان کنند یعنی تغییر شکل به آن بدهند و به
گونه ای شود که به عنوان پول ناشی از خون مردم تلقی نشود این جدید است؛ لذا
از این جهت نیازمند به جرم شناسی است و همچنین نیاز است که یک استنباط
فقهی در مورد احکام این جرم صورت گیرد. مصباحی مقدم بیان کرد: اصولا حوزه
های علمیه و پویا بودن اجتهاد اقتضاء می کند که علما، مدرسان و فضلا وارد
این گونه مباحث که مبتلابه جامعه ما یا جامعه جهانی می باشد، شوند و در
پاسخگویی و حل این مشکلات از منظر فقهی پیشتاز باشند.
عضو مجمع تشخیص
مصلحت نظام افزود: پول شویی در دهه اخیر رشد کرده و موجب شده است کسانی از
راه های مجرمانه درآمدی را با چهره قانونی کسب کنند و می توان آن را با
توجه به آثاری که دارد جرم تلقی کرد. مؤسساتی غیر دولتی ولی بین المللی به
عنوان مؤسسات معیار ساز برای جرم پول شویی شکل گرفته اند و تعقیب می کنند
تا ببینند کشورها برای مبارزه با پولشویی چه کرده اند.
وی با بیان این
که آمریکا و اروپا به شدت به دنبال مبارزه با پولشویی در سایر کشورهای جهان
هستند، ابراز داشت: این حرکت که در جهان شکل گرفته واکنشی در مقابل یک
واقعیتی است که در آن کشورها رخ داده و آن واقعیت این است که این جرایم
سازمان یافته اند، اما بهترین بستر برای به وجود آمدنش همان کشورهای
پیشرفته هستند.
*موسسات مالی؛ دیروز ، امروز، فردا
مصباحی مقدم با
اشاره به برخی از فعالیت های موسسات مالی اعتباری با استفاده از نام
ائمه(ع) در کشور، اظهار داشت: مؤسسات مالی اعتباری که به نام ائمه درون
کشور تأسیس شده، این ها مبدأ خوبی داشته اند و نیات بنیانگذاران اینها خدمت
و قصدشان حل مشکلات خانواده های نیازمند بوده است، ولی به راهکارها و به
روش هایی که برای مراکز قرض الحسنه معنا ندارد، کشیده شدند.
وی اضافه
کرد: این مؤسسات روشی که دارند روش تأمین پول و گرفتن سود پول است؛ امام
راحل(ره) فرمودند «بروید کاری کنید که پول سود نکند، تولید سود کند»، اما
الآن این مؤسسات دارند با پول سود می کنند و این ربا و خلاف شرع است، اما
روی کارهای شان اسمهایی گذاشته می شود که حلال این مسأله شود و این اشکال
هم به سیستم وارد است نه با آحاد و اشخاص(حتی اشخاص حقوقی). نظام مالی ما،
نظام مبتنی بر وعده سود تسهیلات و پول شده است و چون این وعده را دارند، در
پرداخت سود مسابقه می گذارند.
وی با ذکر این که فعالیت این مؤسسات هیچ
منشأ قانونی ندارند و ضعف نظارت بانک مرکزی باعث شده که آن ها از قانون
فرار کنند، تصریح کرد: متأسفانه متولی که بر اجرای شرعی قانون عملیات بانکی
بدون ربا نظارت کند در سیستم وجود ندارد و چنین باوری هم در این سیستم
وجود ندارد؛ اما نباید به نام ائمه این کارها صورت گیرد و این اشکال دارد.
در ادامه حجة الاسلام گرایلی، پژوهشگر بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس
رضوی، گفت: منظور از پول شویی مخفی کردن منبع اصلی اموال ناشی از جرم و پاک
نمایاندن آن ها است.
وی افزود: امروزه بخش عظیمی از جرایم به ویژه
آنهایی که فراملی اند با انگیزه کسب سود صورت می یابند و ارتکاب جرم به یک
تجارت پرسود در سطح جهان تبدیل شده است به طوری که گاه از اصطلاح تجارت جرم
استفاده می شود. وی با بیان این که با دقت در قوانین پول شویی در می یابیم
که در بعضی موارد مغایر با بعضی از اصول و قواعد مسلم فقهی و حقوقی است و
نیاز به بررسی بیشتر وحل این تعارضات دارد، به جرم انگاری پول شویی به
عنوان یک جرم فقهی مستقل اشاره کرد و متذکر شد: برای وضع قانون در حکومتی
که منبع اساسی و رسمی آن را شریعت تشکیل می دهد باید به متون رسمی آن شریعت
مراجعه نمود تا آن قانون مخالف منابع نباشد.گفتنی است، در پایان این
مراسم، حجج اسلام مصباحی مقدم و الهی خراسانی، از 14 عنوان کتاب در حوزه
اقتصاد رونمایی کردند.
