خدمات جدید دولت به مردم برای ازدیاد نسل

بر اساس ابلاغ شماره 8423/91/دش محمود احمدی نژاد رییس جمهور و رییس شورای عالی انقلاب فرهنگی مجموع «راهبردها و اقدامات ملي مربوط به جلوگيري از كاهش نرخ باروري و ارتقاي آن متناسب با آموزه‌هاي اسلامي و اقتضائات راهبردي كشور» به دستگاههای مربوطه ابلاغ شد.

این راهبردها ترکیبی از مصوبه جلسات 709، 710، 711 و 712 شوراي عالي انقلاب فرهنگي است که مجلس شوراي اسلامي، نهاد رياست جمهوري، مركز مديريت حوزه علميه، وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي، وزارت آموزش و پرورش، وزارت راه و شهرسازي، صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، ستاد كل نيروهاي مسلح جمهوري اسلامي ايران، وزارت كشور، وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي، سازمان تبليغات اسلامي معاونت توسعه مديريت و سرمايه انساني رئيس جمهور و معاونت برنامه‌ريزي و نظارت راهبردي رئيس جمهور ابلاغ شده است.
 
بر اساس مقدمه این ابلاغیه، دستورات زیر در چارچوب تصويب نقشه مهندسي فرهنگي و براساس تحليل وضعيت فرهنگي كشور تهیه و ابلاغ شده است که بر اساس "راهبرد كلان" آن، «جلوگيري از كاهش نرخ باروري كل و ارتقاي آن متناسب با آموزه‌هاي اسلامي، اقتضائات راهبردي كشور، مطالعات جمعيت‌شناختي، آمايش و پايش مستمر جمعيتي» مورد تاکید و پیگیری خواهد بود.

بخش دوم این ابلاغیه مربوط به "راهبردهاي ملي" این موضوع است که بر اساس آن موارد زیر مورد تاکید قرار گرفته است:

1ـ فرهنگ‌ سازي براي دست‌يابي به جمعيت مطلوب و اصلاح بينش و نگرش مسئولان و مردم نسبت به پيامدهاي منفي كاهش باروري بويژه زير حد جانشيني

2ـ تدوين سياست‌ها، برنامه‌ها و قوانين و مقررات حمايتي و تشويقي براي دست‌يابي به نرخ باروري مناسب، جمعيت مطلوب و لغو سياست‌ها، برنامه‌ها و قوانين و مقررات مشوق كاهش باروري

3ـ تدوين الگوي سبك زندگي و ترويج آن به ويژه فعاليت‌هاي اجتماعي، آموزشي و اشتغال زنان متناسب با معيارهاي اسلامي و هماهنگ با مصالح خانواده به منظور ايفاي هر چه كامل‌تر نقش مادري و همسري

4ـ ايجاد و استقرار نظام مديريت فرابخشي و جامع جمعيت كشور

5 ـ آمايش مستمر جمعيتي كشور و تدوين سياست‌هاي مهاجرتي به منظور جهت‌دهي به جابجايي‌هاي جمعيتي در سطوح ملي، منطقه‌اي و بين‌المللي

6 ـ اهتمام به ارتقاء كيفي جمعيت كشور از طريق متناسب ساختن نرخ باروري خانواده‌ها با شرايط و اقتضائات سلامت، معيشت و فرهنگ آنها.

رییس جمهور در ادامه این ابلاغیه مهم، تهيه طرح جامع توليد و اجراي انواع برنامه‌هاي آموزشي، پژوهشي، اطلاع‌رساني، نمايشي، تبليغي و غيره در رسانه‌هاي جمعي بويژه صدا و سيما و شبكه‌هاي استاني آن با هدف گفتمان‌سازي و ترويج فوايد فرزندآوري و تبيين آثار منفي كاهش نرخ باروري با رعايت شرايط و مقتضيات راهبردي را مورد تاکید قرار داده است.

تبيين نظريه جمعيتي اسلام و ترويج آن توسط روحانيت براي اصلاح نگرش مسئولان و مردم نسبت به فوايد باروري و افزايش نرخ آن، تدوين و اجراي برنامه‌هاي ترويجي، آموزشي، پژوهشي و خدمات پزشكي توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي در جهت اصلاح نگرش عمومي، برنامه‌ريزي و فرهنگ‌سازي در تسهيل ازدواج، كاهش سن ازدواج و استحكام خانواده و حمايت از گسترش شبكه‌هاي اجتماعي و سازمان‌هاي مردم نهاد حامي كاهش سن ازدواج جوانان و استحكام خانواده از دیگر بخش های این دستور است.

همچنین دستگاههای مسئول موظف شدند نسبت به آمايش و برنامه‌ريزي استاني و منطقه‌اي جمعيت با در نظر گرفتن مقتضيات اساسي و راهبردي مربوط، اصلاح نگرش‌ها و برنامه‌هاي درسي در سطوح آموزش و پرورش و آموزش عالي نسبت به جمعيت مطلوب و فرزندآوري و استفاده از ظرفيت‌هاي آنها در اين زمينه، بازنگري كليه سياست‌ها، برنامه‌هاي توسعه و قوانين و مقررات كشور با تأكيد بر اصلاح قوانين و مقررات تنظيم خانواده و تدوين و تصويب برنامه‌هاي هوشمند براي ارتقاء باروري اقدام کنند.

* اختصاص سبد تغذيه و بسته درمانی رايگان به مادران و کودکان

تدوين و اجراي الگوها و برنامه‌هاي حضور اجتماعي مطلوب و تنوع‌بخشي به مشاغل زنان متناسب با مسئوليت‌هاي خانوادگي (همسري و مادري)، ايجاد بانكهاي اطلاعاتي جامع جمعيتي ملي، منطقه‌اي و بين‌المللي و رصد مستمر تحولات جمعيتي در جهت اهداف و سياست‌هاي جمعيتي كشور و سياست‌گذاري توزيع و بازتوزيع جمعيت و اعمال آن در طرح‌ها و برنامه‌هاي توسعه ملي و منطقه‌اي، ادامه این ابلاغیه رییس شورای عالی انقلاب فرهنگی است.

دستگاههای مسئول در این مصوبه، موظف شده اند نسبت به بازنگري و وضع قوانين و مقررات حمايتي و تشويقي فرزندآوري به صورت پلكاني با رعايت سه معيار سن ازدواج، فاصله مواليد و تعداد فرزندان از طريق پيش‌بيني الزاماتي همچون پوشش بيمه اجباري درمان رايگان مادر و كودك از ابتداي بارداري تا پايان دو سالگي كودك براي كساني كه فاقد پوشش بيمه درماني مي‌باشند، اختصاص سبد تغذيه رايگان ماهانه به صورت بن كالا شامل؛ پروتئين، لبنيات، برنج و حبوبات به ميزان يك تا دو ميليون ريال به مادران باردار و داراي فرزند زير 2 سال حداقل براي 3 دهك درآمدي پايين و نيازمندان براساس ارزش ريالي سال 1390 به عنوان سال پايه
و اختصاص بسته بهداشتي ـ درماني رايگان شامل؛ مكمل‌هاي غذايي، دارو، آزمايش‌هاي دوره‌اي و موردي و معاينه‌هاي ماهيانه به مادران باردار و داراي فرزند زير 2 سال براي حداقل 3 دهك درآمدي پايين و نيازمندان اقدام کنند.

سبد تغذیه و اقلام بسته بهداشتي درماني رايگان توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي تعيين مي‌ شود.

* افزايش مدت مرخصي استعلاجي زايمان به 9 ماه

پوشش كامل بيمه‌اي براي درمان ناباروري‌هاي اوليه و ثانويه و افزايش مدت مرخصي استعلاجي زايمان به 9 ماه و مرخصي بدون حقوق به 21 ماه و جمعاً به مدت 30 ماه به ازاي هر فرزند و در مجموع 10 سال به صورت شناور با حفظ شغل براي كليه شاغلان بخش دولتي و غيردولتي دیگر موضوع مورد تاکید رییس جمهور در این بخشنامه مهم بوده است.

البته مرخصي استعلاجي و بدون حقوق، قابل بازخريد نمي‌باشد و حداكثر تا 6 سالگي كودك قابل استفاده است.

"اختصاص مرخصي استحقاقي 2 هفته‌اي تولد فرزند به پدر که اين مرخصي قابل بازخريد نیست و اجراي كامل طرح آتيه فرزندان با مبنا قرارگرفتن ارزش ريالي سال 1389 به عنوان سال پايه نیز به عنوان وظایف دستگاههای اجرایی و قانونگذار اعلام شده است.


*

نکته جالب در این مصوبه، دستور پرداخت هديه تولد فرزند به مادر به صورت سكه بهارآزادي است که طبق جدول زير انجام خواهد شد:

* تسهیلات ویژه برای مادران دانشجو

احمدی نژاد همچنین دستگاههای مسئول را موظف کرده است برای افزايش سنوات تحصيلي دانشجويان مادر به ازاي هر فرزند تا 4 نيم‌سال و كاهش سقف واحدهاي درسي در هر نيم‌سال تا سقف 8 واحد و متناسب‌سازي نظام آموزشي كشور با ملاحظات جنسيتي و سياست‌هاي جمعيتي در ساختار، محتوا و طول مدت تحصيل اقدام کنند.

مراكز آموزش عالي نیز موظف شده اند در توزيع و تخصيص وام دانشجويي، وام وديعه مسكن و همچنين تخصيص خوابگاه‌هاي دانشجويي، دانشجويان متأهل داراي فرزند را در اولويت قرار دهند.

دانشجويان مادر داراي فرزند زير 3 سال نیز طبق این دستورالعمل جدید مي‌توانند تا 50 درصد واحدهاي درسي نظري دوره تحصيلي خود را به صورت نيمه حضوري يا مجازي بگذرانند.

* حق عائله‌مندي دو برابرشد

فراهم آوردن امكان حضور منعطف و كاهش ساعات كار موظف، ايجاد امتيازات خاص و تسهيلات لازم در طرح دوركاري و نيمه حضوري و ساير شيوه‌هاي مناسب اشتغال براي زنان باردار و مادران داراي فرزند زير 5 سال نیز مورد تاکید رییس جمهور قرار گرفته و حق عائله‌مندي در كليه قوانين‌و مقررات استخدامي به دو برابر افزايش مي‌يابد.

پرداخت پاداش اولاد به صورت ماهانه و به صورت پلكاني در كليه قوانين و مقررات استخدامي كشور و به شرح جدول ذيل اعمال مي‌شود:

بخش دیگر دستور مهم رییس جمهور به "اعطاي مشوق‌هاي مالياتي به خانواده متناسب با تغييرات در بُعد خانوار از طريق تغيير در واحد مالياتي از فرد به خانواده، حمايت از طراحي، ساخت و واگذاري مسكن‌هاي چند نسلي به خانواده‌هاي گسترده، احتساب خانه‌داري به عنوان شغل و كمك به بيمه بازنشستگي زنان متأهل خانه‌دار با پرداخت بخشي از حق بيمه توسط دولت متناسب با درآمد خانواده" اختصاص دارد.

همچنین بر اساس این ابلاغیه مادران شاغل داراي 3 فرزند و بيشتر مي‌توانند با داشتن هر ميزان سابقه كار، علاوه بر ميزان سنوات خود به ازاي هر فرزند با يك سال افزايش سنوات بازنشسته شوند. مادران شاغل مي‌توانند با هر ميزان سابقه كار با همان ميزان سنوات بازنشسته شوند.

* پرداخت وام قرض‌الحسنه «فرزند» به مبلغ يكصد ميليون ريال به خانواده‌ها براي فرزندان سوم تا پنجم با بازپرداخت 10 ساله و بدون الزام به سپرده‌گذاري توسط بانك‌هاي عامل بر مبناي نرخ پايه سال 1391، كاهش مدت خدمت سربازي متناسب با سن ازدواج و تعداد فرزندان و افزايش حقوق و تسهيلات آنها با رعايت ضوابط و مقررات مورد عمل ستاد كل نيروهاي مسلح نیز مورد تاکید قرار گرفته است.

* کمک به ارتقاء امادگی جسمی و روحی برای بارداری

ارتقاء آمادگي‌هاي جسمي و روحي جوانان براي تربيت نسل و بارداري از طريق:

- درج عناوين و سرفصل‌هاي مربوط به آماده‌سازي دختران و پسران از نظر سلامت جسمي و روحي و رواني براي عهده‌داري مسئوليت اداره خانواده و پرورش فرزندان در متون آموزشي مقاطع مختلف تحصيلي توسط وزارت آموزش و پرورش.

- افزايش اعتبارات، امكانات، ساعات درسي و فعاليت‌هاي ورزشي دختران و پسران در مدارس و دانشگاه‌ها.

- ايجاد رشته‌هاي تحصيلي متناسب با جايگاه و نقش خانواده و زن براساس فرهنگ اسلامي، همچون مديريت خانه و خانواده در مقاطع مختلف توسط وزارتين آموزش و پرورش و علوم، تحقيقات و فناوري.

- اجراي مستمر طرح غربالگري سلامت دختران و پسران در مدارس و دانشگاه‌ها.

- ترويج زايمان طبيعي و بدون درد و مقابله هدفمند با سزارين‌هاي غيرضروري و سودجويانه.

* پرداخت وام به خانواده ها

همچنین خانواده‌هاي داراي 4 فرزند و بيشتر براساس نتايج آمايش جمعيتي و در دهك‌هاي پايين درآمدي جامعه مي‌توانند حسب مورد از يكي از دو امتياز زير بهره‌مند شوند:

- دريافت وام خريد مسكن به ميزان دو برابر سقف وام‌هاي اعطايي بانك مسكن، با باز پرداخت 30 ساله و حداقل سود بانكي بخش مسكن.

- دريافت يك قطعه زمين مسكوني به مساحت 200ـ 150 مترمربع در شهرستان محل سكونت به شرط ساخت و حداقل 15 سال سكونت در آن به استثناء كلان شهرهاي كشور.

در پایان این مصوبه نیز اعلام شده که به منظور راهبري، برنامه‌ريزي و نظارت و ارزيابي كلان جمعيتي، نهاد تخصصي مديريت جامع جمعيت كشور ظرف مدت سه ماه توسط دولت تشكيل و با همكاري دستگاه‌هاي ذي‌ربط، نسبت به تهيه برنامه عمل با تقسيم كار ملي و دستورالعمل‌هاي لازم اقدام و گزارش عملكرد را هر شش ماه به شوراي عالي انقلاب فرهنگي ارائه می کند.