"جهاد اقتصادی، کوشش و تلاشی مجاهدانه برای استقلال اقتصادی"

جهاد اقتصادی در یک معنای ساده به معنی تلاش و کوشش در مسائل اقتصادی می باشد ولی این تعریف ساده نمی تواند تمام حق مطلب این موضوع را یا بیانات مقام معظم رهبری برآورده سازد. این تعریف باید آنقدر ارزش داشته باشد تا نام یک سال به آن تعلق گیرد. جهاد اقتصادی به تعبیر بنده تلاش و کوششی مجاهدانه و اعتقادی در راستای دست یابی به استقلال اقتصادی کشور می باشد. کلمه جهاد بر گرفته از کلمه جهد به معنای کوشش و تلاش مضاعف می باشد.

به گزارش روابط عمومی پست بانک ایران: دکتر کاتب عضو هیات مدیره پست بانک ایران در گفتگوئی ضمن بیان این مطالب گفت: تاکنون مفاهیم متنوعی از جهاد مانند جهاد علمی، جهاد فرهنگی، جهاد سازندگی، جهاد معنوی وجهاد اقتصادی مطرح شده است که هر کدام در برهه ای از زمان دارای اهمیت بیشتری نسبت به سایر موارد بوده است و طبق فرمایش مقام معظم رهبری هر یک از این جهاد ها می تواند مهم می باشد ولی در سال جاری با توجه به برنامه های کشور، جهاد اقتصادی از اهمیت بیشتری بر خوردار است. حکومت اسلامی زمانی می تواند در عرصه های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی بین المللی حرفی برای گفتن داشته باشد که از بنیه و توان مالی مناسبی نیز بر خوردار باشد.
دکترکاتب اظهار داشت: در اختیار داشتن منابع مالی کافی این امکان را برای جامعه فراهم می آورد که در زمینه جهاد علمی، جهاد فرهنگی، جهاد سازندگی و جهاد معنوی نیز فعالیت داشته باشد. بعبارت دیگر داشتن توان مالی اقتصادی شرط لازم ( نه کافی) برای انجام بسیاری از هدف گذاری های صورت گرفته در داخل و خارج از کشور خواهد بود از طرف دیگر تلاش و کوشش جزء اعتقادات دینی ما مسلمانان می باشد همانطوریکه خداوند متعال در قرآن می فرماید. "الدنیا مزرعه الاخره" و یا " لیس الانسان الا ما سعی".
وی افزود: خداوند انسان را به تلاش و کوشش در زمینه تامین مالی دعوت می کند و یا در یک حدیث شریفه ما داریم مومنی که هر روز در راه رضای خدا برای تامین معاش خود و خانواده از خانه خارج می شود ثواب کسی را دارد که در راه خدا جهاد کرده است. بنابراین اسلام به امر اقتصاد توجه ویژه ای دارد و اصولاً به هیچ وجه زیبنده نیست کشور اسلامی وابسته به کشور غیر اسلامی و احیانا کفر باشد.
عضوهیات مدیره پست بانک ایران خاطر نشان کرد: از طرف دیگر استقلال کامل سیاسی در عرصه بین المللی زمانی بدست می آید که کشور دارای استقلال اقتصادی نیز باشد که این امر جز از طریق جهاد اقتصادی فراهم نخواهد شد.
وی درخصوص جایگاه افراد جامعه در بحث جهاد اقتصادی گفت: در یک نگاه نظام مند جامعه ترکیبی از افراد جامعه می باشد و یک جامعه زمانی به مفهوم کامل کلمه جهاد در راستای جهاد اقتصادی حرکت خواهد نمود که تک تک افراد جامعه با تلاشی مجاهدانه و اعتقادی برای دستیابی به جهاد اقتصادی گام بردارند، بنابراین جز از طریق تلاش های تک تک افراد جامعه این امر میسر نمی گردد.
هر یک از افراد جامعه وظیفه دارند؛ اولا برای تامین رفاه، آرامش و آسایش خانواده خود و ثانیا برای جامعه اسلامی خود کوشش و تلاشی دو چندان داشته باشند. البته باید توجه داشت تلاش تک تک افراد به تنهائی منجر به دستیابی به استقلال اقتصادی در سطح جامعه نخواهد شد، بلکه دولت و نهادهای حاکمیتی وظیفه دارند علاوه بر ایجاد باور در مردم، تلاشهای افراد را نیز جهت دار کنند و بایستی قبول کرد که نمی توان تنها با تبلیغات و پوستر این مفهوم را به مردم انتقال داد بلکه باید در افراد باور و اعتقاد به موضوع جهاد اقتصادی را ایجاد نمود.
دکترکاتب در پاسخ به اینکه آیا جهاد اقتصادی درحوزه مصرف نیز مصداق دارد اظهار داشت: مدیریت مصرف نقش بسیار زیادی در دستیابی به جهاد اقتصادی ایفا می کند و درحوزه مدیریت، بهره وری به معنی؛ نسبت خروجی به ورودی تعریف شده است که در زمینه جهاد اقتصادی نیز می توان به فرمول بهره وری توجه داشت؛ یعنی برای افزایش بهره وری سه اقدام؛ حفظ ورودی (منابع تولید) و افزایش خروجی (محصولات و خدمات)، حفظ خروجی (محصولات و خدمات) و کاهش ورودی (منابع تولید) و همچنین کاهش ورودی ها و افزایش خروجی ها بطور همزمان را می توان انجام داد که وضعیت سوم دقیقا به مفهوم جهاد اقتصادی اشاره دارد.
عضوهیات مدیره پست بانک ایران معتقد است: زمانی می توانیم مدعی موفقیت درجهاد اقتصادی باشیم که همزمان ورودی های خود را کاهش و خروجی های خود را افزایش دهیم و بنده به عنوان یک متخصص مدیریت تاکید دارم در زمینه منابع و نهاده های تولید، سوء مدیریت در کشور وجود دارد و مدیریت منابع بیشتر از ترغیب به کم مصرف کردن، می تواند در استفاده بهینه از منابع مفید باشد، بنابراین در حوزه مصرف با مدیریت بهینه منابع می توان در راستای جهاد اقتصادی تلاش نمود.
وی درخصوص گسترش فرهنگ کارمفید در راستای جهاد اقتصادی عنوان کرد: تا افراد جامعه اعتقاد و باور به مفهوم جهاد اقتصادی نداشته باشند آن را تنها در حد یک شعار و نام گذاری برای برپایی چند کنفرانس و همایش تلقی خواهند نمود و باید ابتدا دولت و سایر نهادهای حاکمیتی به این امر اعتقاد و باور داشته باشند که خوشبختانه تلاش های دولت خدمتگزار در زمینه توسعه عدالت در سطح کشور با مصداق هایی مانند هدفمند کردن یارانه ها، مسکن مهر و ... موید تلاشهای جهادگونه دولت در امر اقتصاد و معیشت جامعه می باشد و اگر تک تک افراد جامعه احساس کنند که در وضعیت موجود، موفقیت کشور درعرصه بین المللی و دستیابی به استقلال واقعی جز از طریق جهاد در زمینه اقتصاد امکان پذیر نخواهد بود.
دکترکاتب درپایان مهمترین راهکارها و توصیه خود را برای رسیدن به جهاد اقتصادی به شرح موارد ذیل عنوان می کند:
1) نظام برنامه ریزی: مهمترین اصل در مدیریت برنامه ریزی است، بدون تعیین اهداف و نتایج مورد انتظار، عملیات مانند حرکت در بیابانی بدون نقشه و راه است. نظام برنامه ریزی باید به صورت یک فرهنگ در رفتار تک تک افراد جامعه و نهادهای حاکمیتی تبلور یابد، به گونه ای که افراد جامعه برای هر اقدامی بپرسند؛ چه کاری، به چه هدفی، در چه زمانی، در چه مکانی، چگونه وچرا و پاسخ به این سوالات توسط نهادهای حاکمیتی و افراد جامعه باعث خواهد شد. برنامه حرکتی و منابعی که باید مصروف شود جهت دارد و هدفمند باشد.2)استفاده بهینه از منابع : مدیریت بهینه منابع موجب کاهش مصرف خواهد شد و علاوه بر حفظ ثروت ملی از واردات برخی منابع اولیه که استقلال اقتصادی کشور را تحت شعاع قرار داده است نیز بی نیاز خواهد کرد.3)تولید : موتور حرکت جهاد اقتصادی تولید است. تولید موجب ایجاد ارزش افزوده بخاطر تبدیل نهادهای تولید به محصولات و خدمات خواهد شد و تولید ناخالص ملی(GNP) را افزایش خواهد داد، تولید هدفمند می تواند عاملی برای افزایش درآمدهای غیر نفتی، رها شدن از اقتصاد نفت، افزایش صادرات و نهایت دستیابی به استقلال اقتصادی باشد.4)خدمات پس از فروش و مشتری مداری : د.ولت خدمتگزار مردم است و زمانی می تواند ادعا کند که به این رسالت خود عمل کرده است که مردم احساس رضایت از خدمات دولتی داشته باشند، دولت و نهاد های حاکمیتی نباید به خاطر آنچه که وظیفه دارند انجام دهند به مردم منت بگذارند. دولت و نهاد های حاکمیتی و سایر سازمانهای دولتی و خصوصی وظیفه دارند یک بخش از رسالت جهاد اقتصادی را برای افزایش رضایت مشتریان و مصرف کنندگان قرار دهند.5)خلاقیت و نو آوری : وابستگی بیش از حد به نفت، نظام شاهنشاهی باعث شده است بسیاری از ریشه های خلاقیت، نو آوری درکشور خشکانده شود. در راستای دستیابی به جهاد اقتصادی باید روحیه عزت و سربلندی و افتخار به ایرانی بودن و اسلامی بودن در تک تک افراد جامعه متبلور شود و باید با قدرت و جسارت خلق و تولید، محصولات جدیدی را در جامعه ایرانی پرورش دهیم. مسلماً تقلید و تکرار تولید محصولاتی که از کشور خارجی خریداری شده است در بلند مدت نمی تواند استقلال اقتصادی را به همراه داشته باشد.6)آرامش روانی جامعه : حرکت در راستای افزایش تلاش و کوشش زمانی میسر است که حاشیه هایی که هیچ کمکی برای این حرکت نمی کنند حذف شوند و جامعه برای حرکت نیازمند فراغ بال کافی می باشد. محیط پر تلاطم و همراه با دعواهای اقتصادی و سیاسی و بی نظمی نمی تواند بستری برای تلاش اقتصادی فراهم کند.7)تثبیت روش ها و سیستم ها: امام علی در آخرین لحظات عمر با برکت خود فرزندش را به دو امر نصیحت می کند. تقوی و نظم در امور که اصولا یکی از اصلی ترین دلایل عقب ماندگی کشورهای اسلامی نداشتن نظم در امور می باشد. نظم و اقتصاد در عرصه های اقتصادی، سازمانی و اجتماعی موتور محرکه برای حرکت افراد برای دستیابی به جهاد اقتصادی خواهد بود.