در حاشيه برگزاري جشن انجمن منتقدان سينمايي؛ اتفاق خودش نمي افتد!

حامد مظفري:خانه سينما اصناف مختلفي دارد. از صنف بازيگران گرفته تا صنف کارگردانان و تهيه کنندگان. در ميان اين صنف هاي مختلف، صنفي هم وجود دارد به نام انجمن منتقدان و نويسندگان سينمايي که همان طور که از نام آن هم پيداست مي بايست کانالي باشد براي تحت پوشش قرار دادن روزنامه نگاران سينمايي. اين صنف که قدمتي هفده ساله دارد، از ابتداي افتتاحش بر اين اساس پا گرفت که محفلي باشد براي حمايت از حقوق صنفي روزنامه نگاران سينمايي، يعني همان گروهي که اغلب از ساده ترين مزاياي رفاهي يک کارمند اداره جاتي نيز بي بهره اند.

 

البته منظور از روزنامه نگار سينمايي در اينجا، آنهايي نيستند که به واسطه روابط، وارد يک بنگاه مطبوعاتي شده و تنها کاري که از صبح تا عصر انجام مي دهند، گزينش اخبار سايت ها و خبرگزاري هاي مختلف و سپس کپي کردن آنها در نشريه زيردستي خويش است، بلکه روزنامه نگار به کسي گفته مي شود که حداقل يکي دو ساعت از اوقات يک روز کاري خود را هم که شده، صرف ارائه ديدگاه سينمايي خويش در قالب نگارش يک يادداشت و يا ترتيب دادن گفتگوهاي موضوعي نمايد. هرچند اين گروه دوم ِ روزنامه نگاران هستند که بخش اصلي توليد را در نشريات کاغذي يا مجازي برعهده دارند، اما از آنجا که دميدن سرنا از سر گشادش در اين آب و خاک مدتهاست باب شده، باز هم همين گروه هستند که همواره به لحاظ رفاهي در مضيقه اند! به هر حال به تجربه ثابت شده تا رابطه اي وجود نداشته باشد، ترقي خاصي در سطح کاري به وجود نمي آيد و سود فعاليت مفيد يک نيروي پايين دستي، اغلب اسباب ارتقاي کساني را فراهم مي آورد که بيشتر از توانمندي حرفه اي، داراي روابط قوي هستند! در اين شرايط، حداقل انتظار از صنفي که نام «خصوصي» را هم با خود يدک مي کشد آن است که مجالي باشد براي پرداختن به اين گونه دغدغه هاي نيروهاي زيردستي خود و تلاش براي رفع اين دغدغه ها، ولي به نظر مي رسد انجمن منتقدان سينمايي، با آن که تنها ارگان تخصصي روزنامه نگاران سينمايي است، چنان که بايد در شناخت اين دغدغه ها و به دنبال آن کمک گرفتن از تمام اعضاي خود براي رفع مشکلات موفق نبوده است.

همه ساله اين انجمن، براي تمديد عضويت نيروهاي خويش، از آنها مبلغي را دريافت کرده و در مقابل کارت شناسايي اعضا را تمديد مي کند. البته در کنار پرداخت حق عضويت، مي بايستي تعدادي از نمونه کارهاي روزنامه نگار مربوطه هم به انجمن ارائه شود تا کارت شناسايي فرد تمديد گردد، ولي تا به حال يک بار هم نشده که هيچ کدام از نيروهاي بالادستي اين انجمن، درباره امکاناتي که به واسطه عضويت در انجمن براي اعضاي آن ايجاد مي شود، سخن بگويند! به غير از برگزاري «جشن انجمن منتقدان» (که آن هم با استفاده از بودجه هايي امکانپذير مي شود که سران خانه سينما در اختيار انجمن منتقدان مي گذارند)، آيا طي يک سال سينمايي که حد فاصل دو جشنواره فيلم فجر را شامل مي شود، هيچ فعاليت صنفي خاصي که سودي به حال اعضا داشته باشد، توسط انجمن منتقدان انجام مي گيرد؟! تازه برگزاري جشن انجمن منتقدان سينما هم، بيشتر به نمايشي شبيه شده است که تريبوني در اختيار گردانندگان جشن قرار مي دهد تا بلکه بتوانند تا جايي که امکان دارد خود را مطرح نمايند، وگرنه جز امتياز شرکت در اين جشن که شايد در کنار آن با يک ساندويچ هم از شما پذيرايي کنند، اين جشن چه سودي دارد به حال روزنامه نگاري که از صبح تا شب براي گرفتن گفتگو با يک بازيگر درجه دو خود را به آب و آتش مي زند و در نهايت براي دريافت حق التحرير ناچيز خود بايد هفته ها منتظر بماند؟!

اصلي ترين عامل اشتراک روزنامه نگاران سينمايي مقوله اي است به نام سينما، يعني بايد فيلمي وجود داشته باشد و در سينماها به نمايش درآيد تا روزنامه نگاران امکان بحث پيرامون آن و سپس ارائه نقد، يادداشت و گفتگو درباره آن را پيدا کنند و بر اين اساس، اينکه يک روزنامه نگار سينمايي بتواند به طور مدام در جريان توليدات سينمايي روز بوده و فيلمهايي که روي پرده مي آيند را تماشا کند از اوجب واجبات است. حالا در نظر بگيريد روزنامه نگار حق التحريري بيچاره اي را که براي تماشاي هر فيلم نازلي، بايستي بين سه تا چهار هزار تومان هزينه کرده و در کنار آن هزينه هايي را هم براي رفت و آمد بين محل کار و سالن سينما بپردازد! تازه اينها وراي هزينه هايي است که بايد براي تماس هاي کاري که با تلفن شخصي خود انجام مي دهد، پرداخت کند. ضمن اينکه روزنامه نگار مذکور حتما هر ماه هزينه اي را هم صرف کرايه رفت و آمدهاي کاري خود مي کند و اگر همزمان با انجام کار، گرسنگي هم به سراغش آيد، احتمالا بايد هزينه اي را نيز صرف تهيه غذا نمايد و در اوضاع بغرنج بازار اشتغال، روزنامه نگار بيچاره حق اعتراض هم ندارد، چون يا جواب سربالا مي شنود و يا در صورت ابراز نارضايتي، بلافاصله با يک نيروي ارزان تر، جايگزين مي شود! در اين اوضاع، آيا ژورناليست سينمايي مذکور مي تواند نسبت به صنفي که او را تحت پوشش قرار داده، خوش بين باشد؟!

 

 صنفي که حتي نمي تواند شرايطي را براي اعضايش جهت تماشاي فيلم با درصدي تخفيف در تعدادي سينما فراهم کند، چه نيازي دارد به برگزاري جشن سالانه و تبليغ بر اين موضوع که جايزه اي که انجمن منتقدان به سينماگران مي دهد، جايزه ارزشمندي است؟! مي گويند «چراغي که به خانه رواست، به مسجد حرام است»، آيا انجمن منتقدان سينمايي نمي تواند به جاي برگزاري جشن انجمن منتقدان که امسال توسعه يافته و دوگانه هم شده بود، به فکر ارائه راه حل هايي براي برطرف نمودن مشکلات رفاهي اعضاي خود باشد؟! احتمالا اولين پاسخ دست اندرکاران انجمن به اين پرسش، «کمبود بودجه» است، اما آيا استفاده روزنامه نگاران سينمايي از سينماهايي که در بخش عمده روزهاي هفته با متوسط تماشاگر 10 نفر، فيلم نمايش مي دهند، نياز به بودجه هنگفت دارد يا فقط رايزني با تعدادي دست اندرکار سينمايي مشکل را حل مي کند؟!