سومالي سرزميني که نيازمند ياري جهان اسلام است

قاسم غفوري: سومالي به عنوان کشوري اسلامي با برخورداري از موقعيت جغرافياي سياسي و محيطي برتر مي تواند به يکي از قدرت هاي تأثيرگذار در آفريقا و جهان اسلام تبديل شود. با اين حال سياست قدرت هاي استعماري و دخالت هاي برخي کشورهاي منطقه اي سبب شد اين کشور از يک سو با جنگ داخلي و تجزيه طلبانه مواجه باشد و از سوي ديگر در استعمار قدرت هاي بزرگ قرار گيرد. اين روزها بحران انساني، سومالي را فراگرفته است. سازمان ملل اعلام کرده است که 10 ميليون سوماليايي در آستانه مرگ قرار دارند. از اين جمع، 500 هزار کودک نيز با مرگ دسته و پنجه نرم مي کنند. بر اساس گزارش ها 300 ميليون دلار براي مقابله با گرسنگي در اين کشور نياز است که تاکنون کشورها از پرداخت آن خودداري کرده اند!

ريشه هاي بحران

نظام قبيله اي و نداشتن انسجام ملي از دلايل اصلي بحران در سومالي است، بويژه اينکه منابع و ثروت هاي ملي در اين کشور به طور مساوي تقسيم نشده که نتيجه آن نيز در گيري هاي داخلي است. جنبش هاي استقلال خواهانه قبايل نيز از ديگر دلايل اين بحران است. دولت سومالي، به طور حقيقي، هيچ نوع حاکميتي بر سرزمين خود ندارد و مي توان اين دولت را به خودي خود، بخشي از مشکل دانست، زيرا ساختار تشکيل دهنده آن را طرف هاي مختلف درگيري داخلي خونيني تشکيل مي دهند که سبب کشته شدن هزاران نفر شده اند. عناصر اين ساختار همان هايي هستند که کشور را به مناطق مافيايي تقسيم کرده است و آن را به حکومتي فئودالي البته با حمايت مستقيم اتيوپي و حمايت از راه دور آمريکا که ناوهايش در نزديکي سواحل سومالي لنگر انداخته اند، تبديل کرده است. در اين ميان بايد توجه داشت که عوامل منطقه اي نيز تاثير بسياري بر بحران سومالي داشته است؛ اين اهميت در چارچوب جنگ پنهان بر سر آب و درباره تنگه «باب المندب» بعنوان يک گذرگاه حياتي که - يمن از شرق و جيبوتي و اريتره از طرف غرب، بر آن نفوذ دارند - مي باشد، اين امر جداي منابع آب «نيل آبي» در حد فاصل درياچه «تانا» تا بلندي هاي اتيوپي است. هرچند در دولت دادگاههاي اسلامي به رياست جمهوري «احمد شريف» تشکيل شد، اما دخالت هاي خارجي و اختلاف هاي داخلي همچنان سومالي را در مرحله جنگ داخلي قرار داده است.

بازي آمريکا و صهيونيستها در آفريقا

قاره آفريقا هر چند از نظر ها دور ماند، اما همواره کانون توجه صهيونيسم بين الملل و غرب بوده است. نکته قابل توجه در تحولات آفريقا تحرکات جديد آمريکا و صهيونيستها در اين منطقه است که به صورت زنجيره اي در حال اجرا شدن است.
بزرگ ترين شکست دخالت نظامي آمريکا در سومالي مربوط به دسامبر سال 1992 است، زماني که اين کشور فرماندهي نيروهاي چندمليتي سازمان ملل را به منظور پايان دادن به درگيري بين جنگ سالاران رقيب برعهده گرفت. اين عمليات که «احياي اميد» نام داشت، با شرکت 38 هزار نيروي بين المللي که 28 هزار نفرآنها آمريکايي بودند، انجام شد. اين دخالت گسترده نظامي در ماه مه 1993 انجام شد، اما هنگامي که نيروهاي آمريکايي وارد نبرد با نيروهاي يکي از جنگ سالاران سومالي به نام " محمد فرح عيديد " شدند، برايشان تبديل به يک فاجعه شد. تنها در يک روز 18 نيروي آمريکايي و 24 پاکستاني کشته شدند، يک بالگرد آمريکايي به دست نيروهاي عيديد سرنگون شد و صدها غيرنظامي سوماليايي نيز قرباني شدند. اين تلفات سبب شد بيل کلينتون، رئيس جمهور وقت آمريکا مجبور شود تمامي نيروهاي خود را از سومالي تا ماه مارس سال بعد، عقب بکشد.
در سال 1998 بمب گذاري هايي منتسب به القاعده در سفارتخانه هاي آمريکا در کنيا و تانزانيا، همسايه هاي سومالي، رخ داد و آمريکا با اين بهانه به دخالت در امور سومالي پرداخت.
در سال 2002 آمريکا در چارچوب سياست يکجانبه «مبارزه با تروريسم»، اقدام به ايجاد يک پايگاه نظامي در کشور جيبوتي، در همسايگي سومالي کرد. آمريکا از طريق اين پايگاه که تنها تاسيسات نظامي رسمي اين کشور در قاره آفريقا به شمار مي رفت، براي کنترل اوضاع سومالي و نيز گشتزني دريايي در درياي عربي استفاده کرد.
در ابتداي سال 2006 با آغاز پيشروي اتحاديه دادگاههاي اسلامي براي تصرف سومالي، آمريکا در پشتيباني از جنگ سالاران مقابل اين اتحاديه، اقدام به حمايت مالي از آنان کرد، اما اين تلاش نيز شکست خورد و تا نيمه همان سال، اين اتحاديه کنترل موگاديشو و بخش بزرگي از مناطق مرکزي و جنوبي کشور را به دست گرفت و پس از 15 سال بي قانوني، نوعي نظم و قانون را در کشور برقرار کرد.
آمريکا پس از آن به حمايت از کشور همسايه، اتيوپي که سابقه طولاني از درگيري با سومالي داشت، اقدام کرد، نيروهاي اتيوپي در دسامبر 2006 براي حمايت از دولت موقت سومالي وارد اين کشور شدند و ابتدا در شهر بايدوآ، مقر دولت مستقر شدند، اما بعدها با حمايت اطلاعاتي و لجستيکي آمريکا، توانستند درمدت 12 روز به ساير بخش هاي کشور از جمله موگاديشو پيشروي کردند و نيروهاي اتحاديه دادگاههاي اسلامي را از کشور بيرون کنند.
آمريکا در ماههاي گذشته نيز اقدام به استقرار ناوگان جنگي خود در سواحل سومالي به بهانه مبارزه با القاعده و جلوگيري از فرار نيروهاي اسلامگرا از اين کشور کرده است و در ماه هاي اخير هواپيماهاي جنگنده آمريکايي در دخالت نظامي آشکار در سومالي به بهانه هدف قرار دادن عوامل القاعده، اين کشور را بمباران کردند که ده ها کشته از غيرنظاميان برجا گذاشت.
در بررسي تحرکات آمريکا در سومالي مي توان گفت:
1 - اولين سناريوي مطرح تلاش آمريکا براي اجراي طرح «آفريکوم» يا همان تاسيس 12 پايگاه نظامي در افريقاست.
اين طرح با مخالفت کشورها مواجه شد بگونه اي که آمريکا پايگاه مرکزي خود را در آلمان مستقر کرد.
2 - آمريکا در حالي از صلح خاورميانه سخن مي گويد که ملاک آن سازش اعراب و فلسطينيان با رژيم صهيونيستي است.
با توجه به اينکه مفهوم کشورهاي عربي براي صهيونيستها، تنها خاورميانه نيست بلکه برخي کشورهاي آفريقايي را هم شامل مي شود ، واشنگتن با توسعه حوزه فعاليت خود سعي دارد تا تمام اعراب را به سمت سازش سوق دهد. سياست نهايي استفاده از کشورهاي عربي خاورميانه و آفريقا براي اعمال فشار بر فلسطينيان براي پذيرش رژيم صهيونيستي است .
3 - از اهداف آشکار صهيونيسم بين الملل، جلوگيري از نفوذ ايران در آفريقا است و آنها براي اين هدف حتي توسعه روابط روسيه ، چين ، اتحاديه اروپا با آفريقا را پذيرفته اند تا شايد ايران در حاشيه قرار گيرد.
4 - صهيونيستها در حالي در سالهاي گذشته با نام اقدامات بشردوستانه و يا فعاليت هاي آموزشي و نظامي در آفريقا نفوذ کرده اند که طرح آنها ايجاد ترانزيت دريايي در مديترانه است.
آمريکا به بهانه صلح خاورميانه و نيز امنيت دريايي، سعي دارد تا روابط اقتصادي و سپس سياسي آفريقا و خاورميانه با رژيم صهيونيسم را اجرايي کند. در اين چارچوب اتحاديه اروپا ، ناتو ن شده و اتحاديه عرب نيز به بهانه هاي امنيتي در کنار آمريکا قرار دارند.
در جمع بندي کلي از تحولات سومالي مي توان گفت که صهيونيست ها و آمريکا طرح هاي بلند مدتي براي اين بخش از جهان اسلام طراحي کرده اند که در سايه آن اهدافي گسترده تري عليه اسلام و حتي آفريقا اجرا مي گردد. با توجه به تحولات سومالي لشکر کشي جهاني به رهبري آمريکا به اين کشور دور ذهن نيست، چنانکه شوراي امنيت نيز قطعنامه 1838 را با فشار آمريکا عليه سومالي صادر کرده است.
با توجه به جايگاه سومالي در منطقه و جهان اسلام، اين کشور ها بايد تلاش کنند تا از دخالت هاي خارجي در سومالي ممانعت شود، در غير اين صورت سومالي به عنوان سومين بخش از پروژه محور شرارت بعد از افغانستان و عراق به اشغال غرب در خواهد آمد.