روایات اهل سنت درباره وجود مهدی(عج) بیش از روایات شیعه/ انتقاد از مصداق‌یابی عصر ظهور

به گزارش مهر، آیت الله حسینی بوشهری رئیس حوزه های علمیه در نهمین همایش بین المللی دکترین مهدویت که روز یکشنبه دوم تیر ماه در سالن همایش‌های بین المللی صدا و سیما برگزار شد، طی سخنانی گفت: مقوله اندیشه ظهور منجی منحصر به شیعه نیست گرچه شیعه دارای یک سلسله امتیازاتی است که با دیگر نگاه جوامع به مساله ظهور و مهدویت متفاوت است، اما طوایف مختلف مسلمان و بلکه صاحبان ادیان توحیدی و غیرتوحیدی نیز در اینباره اتفاق نظر دارند که سرانجام فردی منجی ظهور خواهد کرد و خیر بر شر پیروز می شود و زمین پر از عدل و داد می گردد.

وی با طرح این سوال که آیا برای رسیدن به ظهور باید منتظر بمانیم و یا اینکه بحث ظهور نیاز به زمینه‌سازی دارد، گفت: آنچه از روایات برداشت می شود یک وظیفه و تکلیف زمینه سازی متوجه ما می باشد و طبق بررسی بنده روایات اهل سنت در باب وجود حضرت مهدی(عج) بیش از روایات شیعه است، اما درباره بحث زمینه سازی ظهور چهار دیدگاه روشن وجود دارد اولین دیدگاه این است که ظهور حضرت مهدی(عج) مانند مساله قیامت است که اراده و تلاش انسان ها نقشی در وقوع آن ندارد. گروهی که طرفدار این دیدگاه هستند معتقدند در بحث ظهور به مانند بحث قیامت تنها اراده الهی نقش آفرین است.

آیت الله حسینی بوشهری افزود: گروه دیگری بر زمینه سازی منفی تاکید دارند و معتقدند فساد باید در عالم گسترش پیدا کند تا زمینه ظهور فراهم شود. آنها از روایات متعددی که به بحث گسترش ظلم و جور اشاره دارند این برداشت خاص را کرده اند که ظلم و جور مقدمه ظهور است و بر دامن زدن به این مساله در جامعه تلاش می کنند. نگاه سوم نگاه کسانی است که معتقدند باید علت های غیبت شناسایی شود، اگر علت ها روشن گردد موانع ظهور نیز رفع خواهد شد و زمینه سازی ظهور فراهم می گردد.

رئیس حوزه های علمیه تاکید کرد: اما نگاه چهارم که شاید تا اندازه ای نگاه سوم را کامل کند و مورد نظر ما است، اینکه ما در عصر غیبت همان تکلیفی را داریم که در عصر حضور ائمه باید آن را انجام دهیم، لذا یک سلسله تکالیف عمومی داریم، اما چون شرایط دشوار و طول زمان غیبت زیاد است یکسری وظایف مضاعف نیز بر دوش ما است.

وی بیان کرد: بنده بر این باورم که اراده و تلاش انسان ها بر سرنوشت پاره ای از مسائل موثر است که ما این مساله را بارها در انقلاب اسلامی خود یادآوری می کردیم که آیه «ان الله لایغیر ما به قوم حتی لایغیر ما به انفسهم» شاهد مثال آن است. روایاتی که برای تعجیل فرج و دعا داریم حاکی از این است که اگر خواست و دعای ما تاثیر نداشت ائمه بر دعای تعجیل فرج تاکید نمی کردند.

آیت الله حسینی بوشهری با بیان اینکه بدون زمینه سازی ظهور آن نتیجه لازم و بایسته بدست نخواهد آمد، گفت: بحث ظهور نیاز به مردانی باوفا و با اراده در کنار حضرت مهدی(عج) دارد که سختی های آغازین ظهور را به جان بخرند تا حضرت مقدمات حکومت الهی را فراهم کند. ما معتقد نیستیم حضرت با قدرت اعجاز، ظهور و حکومت می کند بلکه ما معتقدیم سختی های زیادی در این مسیر اتفاق می افتد همانطور که روایات ما به این مساله اشاره دارد و خود حضرت در آن ابتدای ظهور لباس خشن و غذای نامناسبی می خورند و ما برای این شرایط سخت نیاز به افراد شایسته و صالح و جان فشان در کنار حضرت مهدی(عج) داریم.

رئیس حوزه های علمیه با اشاره به روایاتی در بحث انتظار افزود: منظور از انتظار، انتظار خشک و بی خاصیت نیست، بلکه انتظاری است که مردم در عصر غیبت در سختی آب‌دیده شوند. کسی که منتظر میهمان است شرایط پذیرایی و استقبال را فراهم می کند تا غافلگیر نشود، ما برای اینکه غافلگیر نشویم، وظایفی داریم که روایات انتظار فرج بر این مساله تاکید دارد. لذا انتظار فرج از افضل عبادات شمرده شده است.

وی یادآور شد: نظریاتی در عصر ما مطرح شده است. فوکویاما در بحث پایان تاریخ پیروزی لیبرال دموکراسی را برای غرب نوید می دهد ما اگر به تربیت نسل صالح و مناسب عصر ظهور همت گماریم، از این انحرافات در جامعه جلوگیری کرده و مانعی نیز می شویم که سمت و سوی جامعه به لیبرالیسم سوق پیدا کند. جامعه زمینه‌ساز جامعه ای است که اهداف و روابط او با مقاصد امام همسو باشد. مقصود از زمینه سازی یعنی طراحی راهبردها و راهکارها برای دستیابی به جامعه منتظر است.

آیت الله حسینی بوشهری مهدویت را منحصر به شیعه ندانست و گفت: مهدویت تنها آرمان شیعه نیست بلکه زمینه سازی ظهور برنامه استراتژیک جامعه جهانی است، لذا رسالت حوزه های علمیه ما منحصر به داخل ایران اسلامی نمی شود بلکه این رسالت فرامنطقه ای و فراملی است و باید در تدارک حرکت عظیم ظهور تلاش هایی صورت گیرد. در کنار نخبگان و فرهیختگان و دانشگاهیان، علما و روحانیت در تربیت انسان های زمینه ساز نقش کلیدی دارند که روایات ما نیز بر این مساله تاکید دارد. نقش اصلی عالمان دینی مرزبانی است. علمای شیعه باید با خرافات، تهاجم فرهنگی و... مبارزه کنند و با گسترش علم به تربیت نسل معتقد و صبور و صالح بپردازند، همچنان که علمای گذشته چنین بودند.

وی با انتقاد از تطبیق سازی و مصداق یابی در بحث ظهور تصریح کرد: این مطالب ما را به کج راهه می برد و وظیفه عالمان دینی است که در جامعه نسبت به این مسائل سریعا موضع بگیرند تا مردم امیدشان محدود به فضای موجود نشود و جامعه اسلامی را با معارف و کلام و اخلاق اهل بیت(ع) آشنا کنند.

رئیس حوزه های علمیه در پایان در بهره برداری از خیزش های منطقه تاکید کرد و گفت: علمای دینی باید الگوی مناسب را برای این جوامعی که این خیزش ها در آن صورت گرفته ارائه دهند که این خود مدل زمینه‌ساز ظهور خواهد بود. حوزه های علمیه و عالمان دینی به عنوان نهادی می توانند در عصر غیبت ویژگی های زمینه‌سازی ظهور را برای جامعه فراهم کرده و آن را رهبری کنند.