وضعیت تالاب‌های کشور از زبان ابتکار

رییس سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه در دولت یازدهم هیچ مجوز زیست محیطی برای برداشت یا انتقال آب از سرشاخه های کارون صادر نشده است، گفت: از برخی نقل قول ها و مطالبی که در این زمینه گفته می شود، تعجب می کنم. این مطالب می خواهند موضوع را از فضای کارشناسی خارج کنند.

به گزارش انتخاب، دکتر معصومه ابتکار در همایش روز جهانی تالاب ها که امروز (14 بهمن ماه) در اهواز برگزار شد، اظهار کرد: برگزاری این مراسم فرصتی است تا توجه به نقش تالاب ها در معیشت مردم، مسائل اقتصادی و در زمینه توسعه پایدار و مقابله با مخاطرات طبیعی در تلاش های که انجام می دهیم منعکس شود.

وی با بیان اینکه بخش زیادی از طوفان‌های گرد و خاک ایران ناشی از سرچشمه های خارج از کشور است، تصریح کرد: براساس ارزیابی های انجام شده ارزش اقتصادی تالاب ها تا 200 برابر ارزش اقتصادی اراضی کشاورزی است و از آغاز دولت یازدهم توجه ویژه به تالاب‌ها و احیای تالاب در دستور کار دولت قرار گرفت.

معاون رییس جمهور ادامه داد: احیای تالاب ها در دولت قبل متاسفانه به فراموشی سپرده شده بود که نمونه آن تالاب هورالعظم در خوزستان بود که در سال 90 کاملا خشک شد و این وضعیت برای معیشت مردم و محیط زیست خوزستان مشکل ایجاد کرد و به کانون گرد و غبار تبدیل شد اما با عزم و اراده جدی دولت یازدهم و همکاری وزارت نفت، آب در تالاب هورالعظیم باز و بخش های مهمی از این تالاب آبگیری شد که این اقدامات نمونه ای از تلاش دولت برای همه تالاب های ایران بوده است.

ابتکار بیان کرد: اکنون طرح بسیارفعالی تالاب انزلی در گیلان داریم. برای تالاب میقان نیز برنامه مدیریت زیست محیطی و احیا و حفاظت از این تالاب به اجرا گذاشته شده است. همچنین تالاب بزنگان که تنها تالاب آب شیرین خراسان رضوی است، با همت مردم و سیاست گذاری و برنامه ریزی دولت احیا شده است.

وی با بیان اینکه تالاب های استان فارس حال خوبی ندارند، گفت: به علت خشکسالی های پی در پی، تغییر اقلیم و برداشت بی رویه از منابع زیر زمینی، سد سازی‌ها و توسعه بی رویه کشاورزی، تالاب های استان فارس دچار مشکلات بسیاری شدند و متاسفانه تالاب عظیم بختگان امروز کاملا خشک شده است. در خصوص تالاب گاوخونی و زاینده رود نیز وضعیت همینطور است.

ابتکار افزود: با وجود اینکه حداقل سه بار حق آبه تالاب گاوخونی تامین شد اما این تالاب وضعیت مناسبی ندارد، زاینده رود نیز چندین ماه خشک بود و اخیرا دارای آب شده است.

وی با اشاره اختصاص ردیف های اعتباری برای نخستن بار به تالاب های استان فارس، اظهار کرد: مطالعات زیست بومی و برنامه مدیریتی برای اولین بار برای بیشتر تالاب های فارس تدوین شده است. رویکرد دولت، مدیریت مشارکتی با حضور جوامع محلی و روستاها برای احیا و مدیریت تالاب ها است اما به علت شرایط اقلیمی خاص کشور و نوع بهره برداری ها، متاسفانه در نقاط مختلف کشور دشواری هایی در مسال زیست محیطی تالاب‌ها وجود دارد

رییس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به مشکلات تالاب جازموریان نیز عنوان کرد: این تالاب که از تالاب های فصلی بود، به علت وجود 10 هزار چاه غیرمجاز و برداشت بی رویه آب، متاسفانه چندین ماه است که کاملا خشک شده است و پدیده بسیار دردناک گرد و غبار این استان را تحت تاثیر قرار داده و برای مردم آزاردهنده است.

ابتکار افزود: چندماه گذشته بادی بر فراز جازموریان وزیدن گرفت که خاک این تالاب را به بندر عباس رساند و چند روزی این شهر گرفتار گرد و غبار ناشی از تالاب خشک جازموریان بود.

وی با اشاره تدوین برنامه مدیریت برای بخش هایی از تالاب میانکاله عنوان کرد: این تالاب نیز دچار خشکسالی است. به علت شرایط اقلیمی مازندران شاید برخی فکر کنند که این تالاب نباید دچار مشکل شود اما تالاب میانکاله در معرض تهدید است و ما برای احیای خلیج گرگان و این تالاب طرح ویژه ای تدوین کرده ایم.

 ابتکار با بیان اینکه تالاب های هورالعظیم و شادگان دارای برنامه و رویکرد مدیریت بومی هستند، اظهار کرد: امروز مرکز بازدیدکنندگان تالاب شادگان افتتاح خواهد شد که نشانگر رویکردیست که دولت در زمینه جذب و حضور گردشگران و همکاری برای تامین معیشت مردم محلی دنبال می کند و فکر می کنم قطعا افتتاح این مرکز به احیای تالاب شادگان کمک بسیاری کند.

وی با اشاره به امضای تفاهمنامه مشترک بین سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت نیرو در زمینه‌حق آبه تالاب ها، تصریح کرد: سال گذشته برای نخستین بار وزیر نیرو یک تکلیف انجام نشده ای را به سرانجام رساند و بر اساس یک ابلاغیه، حق آبه تالاب های کشور را تعیین تکلیف کرد. بنابراین اگر در پیرامون تالاب ها، سدسازی و مسدود شدن رودخانه ها را داشته باشیم براساس این ابلاغ باید حق آبه تالاب‌ها که مشخص شده، تامین شود. این اقدام ،گام بسیار مهم دولت بود.

معاون رییس جمهور بیان کرد: شورای عالی آب و شورای حفاظت محیط زیست کشور توجه ویژه ای به خوزستان داشته و چندین جلسه خاص در شورای عالی آب برای مسائل خوزستان برگزار و در این جلسات توجه به تالاب های استان و برنامه جامع احیای رودخانه کارون به تصویب رسید و برای اولین بار برای احیای رودخانه کارون ردیف اعتباری لحاظ شد.

ابتکار با بیان اینکه مسائل ارزیابی زیست محیطی در دولت یازدهم جدی گرفته شد، تصریح کرد: سدسازی و طرح های انتقال آب یکی از عوامل آسیب رسان به تالاب ها است. دولت یازدهم ارزیابی زیست محیطی را برای تمام طرح های کلان توسعه، از یک کار تشریفاتی به یک فرایند جدی علمی و کارشناسی شده تبدیل کرد. تمام طرح هایی که در این دولت کلید خورد، به علت رعایت الزامات زیست محیطی و توجه به ارزیابی های زیست محیطی به آنها قابل اتکا و قابل اعتماد هستند.

وی با بیان اینکه در دولت یازدهم هیچ مجوز زیست محیطی برای برداشت یا انتقال آب از سرشاخه های کارون صادر نشده است، عنوان کرد: از برخی نقل قول ها و مطالبی که در این زمینه گفته می شود، تعجب می کنم. این مطالب می خواهند موضوع را از فضای کارشناسی خارج کنند. در این دولت تمام تلاش ما و تاکید رییس جمهور بر آن بود که تمام کارها با رعایت ملاحظات زیست محیطی انجام شود.

 رییس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: اینکه در دولت قبل اتفاقاتی افتاده که اکنون تبعات آن را مشاهده می کنیم، غیر قابل انکار است. همچنین اینکه برای رفع برخی از این تبعات نمی توانیم کاری کنیم غیر قابل انکار است. سد عظیم گتوند با اعتبار 5 هزار یا 6 میلیارد تومان روی کارون احداث کردند که تبعاتی داشته است، و حتی سازمان محیط زیست با آبگیری سد گتوند مخالفت کردند. هر چند ممکن است این سازمان در مقطعی به علت مطالعات ناقص برای این سد تاییدیه اولیه صادر کرده باشد اما زمانی که متوجه تبعات این سد شد، مشکلات این سد را متذکر و گفته است که نباید سد گتوند آبگیری شود.

 ابتکار افزود: اسناد مخالفت سازمان حفاظت محیط زیست با آبگیری سد گتوند موجود است؛ این کار با یک دستور سیاسی از سوی مقامات عالی اجرایی در دولت نهم یا دهم انجام شده است و البته دولت یازدهم با مشکلات و تبعات آن مواجه شده است. در شورای عالی آب جلسات متعددی با حضور کارشناسان و تیم های کارشناسی در خصوص سد گتوند برگزار شد و اکنون وضعیت، کیفیت و میزان شوری آب سد گتوند کاملا تحت کنترل است.

 وی با تاکید بر اینکه وضعیت رودخانه کارون کاملا تحت کنترل است، گفت: هماهنگی های بسیار خوبی صورت گرفته تا با مدیریت مخزن، تا جایی که می توانیم جلوی آسیب و تبعات سد گتوند را بگیریم.

 معاون رییس جمهور با بیان اینکه بحث محیط زیست و بحث های مربوط به معیشت و زندگی و سلامت جامعه باید به صورت کارشناسی بررسی شود، عنوان کرد: باید برای این مسائل به صورت کارشناسی شده راهکار یافت و اگر این مسائل تبدیل به منازعات شود، هیچ مشکلی از مردم و طبیعت حل نخواهد شد. اراده دولت یازدهم برای حل این مسائل است؛ همانطور که در اقتصاد ایران مشاهده کردیم که چطور دولت یازدهم اقتصاد کشور را با تورم 40 درصدی و رشد منفی اقتصادی و رو به ورشکستگی تحویل گرفت و اکنون نرخ تورم تک رقمی و رشد اقتصادی مثبت و معادل 4 درصد شده و در حوزه مسائل اقتصادی ثبات اقتصادی بازگشته و اشتغال رو به بهبود است.

ابتکار با اشاره به ایجاد امید به آینده و امید به تحولات مثبت به ویژه در بین جوانان و دانشگاهیان در دولت یازدهم افزود: امروز فضای کشور فضای مناسب تری است و مناسبات بین المللی بهتر شده و در تعامل با دنیا هستیم. با تلاش و نرمش های قهرمانانه دیپلمات های ایران، زنجیرهای ظالمانه تحریم از پای مردم برداشته شد و مردم ایران می توانند در کنار مردم دنیا برای پیشرفت خود تلاش کنند.

وی با بیان اینکه دولت در حوزه محیط زیست مصمم است و گام های بزرگی برداشته است، گفت: غول مسائل زیست محیطی چیزی نیست که در زمان کوتاه قابل حل باشد. اعمال سیاست های ناپایدار در چندین دهه موجب ایجاد مشکلات زیست محیطی مانند افت شدید آب های زیرزمینی و مشکلات تالاب ها در خوزستان و بسیاری از استان های دیگر شده است که رفع این مشکلات قطعا زمانبر است اما آنچه مهم است این است که دولت برای این سیاست ها، برنامه و نگاه علمی دارد و نگاه دولت در زمینه محیط زیست، صراحت با مردم و مبنی بر مشارکت جوامع محلی  است.

معاون رییس جمهور بیان کرد: ما سعی می کنیم حقایق را به مردم بگویم و واقعیات را منعکس کنیم. دولت یازدهم نمی تواند وعده توخالی بدهد اما تلاش های ما حاکی از امید زیادی است که می توان به حل مشکلات کنونی داشت و همچنین بیانگر امیدی است که می توانیم به احیا کردن تالاب ها داشته باشیم.

ابتکار پدیده گرد وغبار را غول دانست و افزود: واقعا این مشکل بسیار عظیم است. گرد و غباری که از خارج کشور از عراق و عربستان وارد می شود و همچنین گرد و غباری که از صدها هزار کانون های داخلی ایجاد می شود واقعا مسایل بزرگی ایجاد کرده که در کوتاه مدت قابل حل نیست و باید در بلندمدت برای آن برنامه ریزی کرد تا حل شوند و دولت این اراده را دارد.

 وی ادامه داد: دولت برای حل این مسائل، تمام قد در کنار مردم خوزستان ایستاده است. امیدوارم در خصوص موضوع گرد و غبار که موضوعی بین المللی است، همکاری های بین المللی داشته باشیم. در ماه آینده نمایشگاه بین المللی محیط زیست برپا خواهد شد که جلوه گاهی برای حضور بخش خصوصی جهت سرمایه گذاری سرمایه گذاران داخلی و خارجی در زمینه محیط زیست است.

به گزارش ایسنا؛ در حاشیه همایش عده ای پلاکاردهایی حاوی متن هایی نظیر "مردم شهر من، هوای پاک می‌خواهد" در دست داشتند.