چند نکته از استراتژی جدید ترامپ برای برجام

بی بی سی نوشت: در کنفرانس خبری که عصر روز پنج‌شنبه پشت درهای بسته برگزار شد، وزیر خارجه آمریکا و مشاور امنیت ملی کاخ سفید جزییات "استراتژی جدید" رییس جمهوری در برابر ایران را با خبرنگاران در میان گذاشتند. براساس یک رسم دیرینه مقام های ارشد آمریکا ساعاتی پیش از اعلام سیاستی جدید رسانه ها را در جریان آن می گذارند با این شرط که آنها تا ساعتی که تعیین می شود از انتشار آن خودداری کنند. این محدودیت حالا برداشته شده است.

به گزارش «انتخاب»؛ رکس تیلرسون و هربرت مک مستر سر فصل‌های استراتژی جدید را اینطور توضیح دادند:

اول:تصمیم ترامپ به اعلام "عدم تایید برجام" بهانه این عدم تایید نقض مفاد برجام نخواهد بود چون این مقام‌ها گفتند که می پذیرند ایران از نظر تکنیکی به توافق پایبند مانده است. ترامپ در عوض خواهد گفت که این توافق را تایید نمی‌کند چون آن را به صلاح منافع ملی و امنیت آمریکا نمی‌داند. او شاید همچنین بگوید ایران به روح برجام پایبند نمانده است.

دوم: با وجود عدم تایید، ترامپ از کنگره نخواهد خواست که در مهلت ٦٠ روزه تحریم های هسته ای را دوباره وضع کند (و در واقع به صورت خصوصى لابى میکنند که وضع نکنند)؛ بلکه خواهد خواست که کنگره به صورت یکجانبه اشکالات برجام را رفع کند.

منظور این است که از نمایندگان کنگره مى‌خواهد قانون نظارت بر برجام را که براساسش هر ٩٠ روز باید تایید یا رد کند، تغییر دهند و در آن بازگشت اتوماتیک تحریم‌ها در آینده نه چندان دور را بگنجانند. فقط در صورتی تحریم‌ها به صورت اتوماتیک بازنمی‌گردد که ایران بپذیرد بخش‌هایى از برجام تغییر کند؛ از جمله قبول کند که محدویت غنى‌سازى که قرار است بعد از شش هفت سال برداشته شود، دائمى شود. اگر ایران این را نپذیرد آن وقت تحریم‌ها بازمی‌گردد و عملا آمریکا از برجام خارج می‌شود و احتمال برهم خوردن توافق بسیار بالا خواهد بود

این نکته مهم است که تصویب همه این موارد به نظر کنگره بستگی دارد و ممکن است نظر ترامپ مورد تایید قرار نگیرد.

سوم: تیلرسون همچنین در این جلسه اعلام کرد تحریم های بیشتر براى افراد و شرکت‌هاى سپاه اعلام خواهد شد ولى کل سپاه در هیچ لیست تروریستى قرار نمی گیرد. این هم جدید نیست.

در پایان این کنفرانس خبری یک چیز قطعی شد. واگذاری مسوولیت سرنوشت تعهد برجام به کنگره سپرده خواهد شد و این‌که اروپایى‌ها از یک سو و نیوکان‌ها و حامیان نخست وزیر اسراییل از سوى دیگر چقدر بتوانند با لابی‌گری بر نظر نمایندگان کنگره تاثیر بگذارند.

با این همه سرنوشت لایحه پیشنهادی دو سناتور جمهوری‌خواه باب کورکر و تام کاتن نامعلوم است چرا که در داخل کنگره اختلاف‌های زیادی در این باره وجود دارد.

ساعاتی پس از این کنفرانس خبری، وندی شرمن از مذاکره کنندگان برجام و بن رز مشاور ارشد اوباما در گفتگوی خبری متقابل گفتند که طرح ترامپ:

    یک، حرکتی بسیار خطرناک است
    دو، روابط آمریکا را با جهان دچار مشکل می‌کند
    سه، این یا حرکتی آرام یا سریع برای پایان دادن به برجام است
    چهار، ترامپ با این حرکت نشان می‌دهد که نمی داند کشورهای دیگر هم منافع خودشان را دارند
    و پنج، تنها دلیل اینکه این اتفاق رخ داده این است ترامپ دلش می خواست میراث اوباما را نابود کند

احتمال دارد تا دو هفته دیگر کنگره لایحه جدید را بررسی کند. استراتژی‌ای که به جای شفاف کردن موضع دولت دونالد ترامپ، بر پیچیدگی‌ها و ابهام تعهد آمریکا در قبال برجام افزوده است.