اروپا خود را آماده تحریم های هسته ای آمریکا علیه ایران از ماه آینده می کند و چشم انداز این تلاش بروکسل دقیقا روشن نیست.
اروپایی ها درمقابل تصمیم «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا برای خروج از توافق هسته ای و اعمال دوباره تحریم ها علیه شرکت های خارجیِ مراوده کننده با ایران از تاریخ 6 آگوست (15 مرداد)، بشدت اعتراض کردند. ناامیدی آنها قابل درک بود زیرا اتحادیه اروپا و سه شریک توافق، فرانسه، آلمان و انگلیس، توافق بدست آمده در دولت «باراک اوباما» رئیس جمهوری پیشین آمریکا درباره متوقف کردن برنامه هسته ای ایران را یک پیروزی دیپلماتی و تجاری قلمداد می کردند.
. بروکسل قانون مسدودسازی تحریم های آمریکا را به روز کرده که شرکت های اروپایی را از لحاظ نظری، از پیروی از تحریم های آمریکا منع می کند.
احتمالا مقام های اروپایی امیدوارند از این قانون به عنوان اهرم فشار در مذاکره برای معافیت از تحریم های واشنگتن استفاده کند؛ اقدامی که با استفاده از نسخه قبلی همین قانون در دهه 1990 میلادی بکار بستند. البته و به ویژه با توجه به تهدید استراتژیک ایران و خصومت طولانی مدت در کنگره آمریکا با توافق هسته ای ایران و در بین رای دهندگان آمریکایی، موفقیت اتحادیه اروپا در این زمینه بعید است.
اروپایی ها همچنین طرح های غیرمحتملی را برای دور زدن تحریم های مالی آمریکا پیشنهاد داده اند. یکی ازگزینه ها این است که بانک مرکزی اروپا به منظور تسهیل تامین مالی تجاری، کانال هایی را برای همتایان ایرانی خود بازگشایی کند یا به بانک سرمایه گذاری اروپا اجازه دهد اعتبار غیردلاری شرکت های اتحادیه اروپا را که در چنین مروادات تجاری شرکت دارند، تمدید کند.
این گزینه می تواند بر خودداری بانک های اروپایی خصوصی از قرار گرفتن در معرض خشم واشنگتن غلبه کند اما فقط برای معاملات بزرگ- شاید در بخش نفتی- کارساز خواهد بود. اما هرمعامله گر دیگری هنوز هم مجبور خواهد بود هزینه های بالاتری برای انتقال پول بپردازد به ویژه اگر واشنگتن همچنان به طرح جلوگیری از سوئیفت -«جامعه جهانی ارتباطات مالی بین بانکی»- برای پرداختن به فعالیت های تجاری بانک های ایران پایبند باشد.
همه این مسائل به این واقعیت اشاره دارد که اروپا نمی تواند واشنگتن را برای تغییر رویکرد خود تحت فشار قرار داد مگر این که برای دستیابی به توافقی بهتر به دولت ترامپ ملحق شود. «امانوئل مکرون» رئیس جمهور فرانسه تلاش کرده درها را برای پرداختن به چنین گزینه ای باز نگه دارد. وی در سفر به واشنگتن در آوریل (فرودین) گذشته گفت که آمریکا و اروپا باید برای رفع نقایص توافق سال 2015 همکاری کنند.
پیشرفت در این زمینه در صورت اصرار اروپا بر حفظ توافق دشوارتر خواهد شد. اگر اروپایی ها به دنبال حفظ فرصت های تجاری وعده داده شده در توافق سال 2015 هستند باید تصدیق کنند که این توافق دارای اشکالات مهلکی است و بر دیپلماسی برای حل توافقی که واقعا جاه طلبی هسته ای تهران را محدود کند، متمرکز شوند.
