مهر ماه آغاز شده و بسیاری از والدین امسال کودکانی کلاس اولی یا دبستانی دارند. کودکانی با علایق و سلایق متفاوت که باید در کنار یکدیگر سر یک کلاس نشسته و با ضوابط مدرسه کنار بیایند. گرچه این روزها مدارس بسیار منعطف تر از دهه های گذشته با کودکان برخورد می کنند، اما باز هم کودکان متعددی با محیط مدرسه مشکل دارند. یکی از مهم ترین مشکلات کودکان در سنین دبستان کم توجهی و عدم تمرکز است.
به گزارش سرویس خواندنی های انتخاب، جملات «حواست کجاست»، «چرا به درس گوش نمی دهی»، «الان زنگ دیکته است نه نقاشی» و ... مواردی مشابه بارها و بارها از زبان معلمان و والدین خطاب به کودکان شنیده شده است. اما چرا؟ اگرچه برای تشخیص اختلال های جدی عدم تمرکز کودکان بهتر است به شکل حضوری با یک روانشناس کودک مشاوره کنید، اما گاهی برخی بی توجهی های مقطعی را می توان با راهکارهایی ساده حل کرد.
بازی های تمرینی را امتحان کنید
بازی های تمرینی جزو موثرترین راهکارها برای بازگرداندن توجه کودک به محیط تحصیل محسوب می شوند. بازی های فکری و تمرکزی قوی ترین تاثیر را روی تمرکز کودک دارند.
شاید تعجب کنید اگر بدانید برخی بازی های فکری کامپیوتری نیز موثرند. اسباب بازی هایی مثل پازل و لگو می توانند مهارت تنظیم حرکات دست و قدرت تصمیم گیری کودک را افزایش دهند و بازی های فکری و معمایی مهارت های حافظه کودک را افزایش می دهند. جدول کلمات متقاطع، یکی دیگر از بازی هایی است که می تواند برای کودکان باسواد(مقاطع اول به بعد تحصیلی) بسیار مفید باشد، برای کودکان کوچکتر پازل های تصویری توصیه می شود.
صندلی بازی و بازی مجسمه از دیگر بازی های مفیدی است که ارتباط بین ذهن و بدن کودک را به چالش می کشد. برای روحیه بخشیدن به کودک توصیه می شود همه اعضا خانواده یا حداقل یکی از والدین با کودک بازی کنند.
محیطی آرام در خانه ایجاد کنید
بسیاری از کودکانی که در مدرسه اختلال عدم توجه و تمرکز دارند در محیط های پر آشوب و نا ایمن زندگی می کنند. دعوای والدین، اختلاف با خواهر و برادرها، مشق نوشتن در محیط های پر سر و صدا و مواردی مشابه زمینه را برای بی توجه شدن کودک فراهم می کند.
وقتی یک کودک در محیط شلوغ مشق می نویسد و درس می خواند ناخوداگاه شرطی می شود که موقع دیکته نوشتن در کلاس یا درس جواب دادن نیز آرامش نداشته باشد.
اگرچه برای حل اختلافات والدین زمان و جلسات مشاوره نیاز است. اما اگر محیط خانه شما همیشه پر سر و صداست، در هنگام درس خواندن کودک، تلویزیون را خاموش کنید، موسیقی را کم کنید و سعی کنید آهسته تر صحبت کنید. با رفتار خود به کودک نشان دهید برای تحصیل او ارزش قائلید.
خوراکی های مصرفی کودکتان را بازنگری کنید
بر اساس آمارهای سازمان بهداشت جهانی این روزها بسیاری از کودکان به خودرن کافئین ها، نوشابه های انرژی زا و مواد مضر مختلف عادت دارند. موادی که نه اتنها مناسب سن و وضعیت هورمون های آنها نیست، بلکه زمینه ساز بی خوابی، بی قراری و عصبی شدن کودک می شود.
شکر یکی از موادی است که به شدت در بی توجهی کودک نقش دارد. شکری که به وفور در آبمیوه های صنعتی، نوشابه ها و خوراکی های کارخانه ای حضور دارد. بهتر است میوه و سبزیجات تازه و شیرین مثل سیب را جایگزین شکر صنعتی کنید. قارچ، بادام، تخم مرغ و گوشت نقشی موثر در تامین پروتئین بدن کودک و افزایش سطح تمرکز او دارند.
برای کودک یک برنامه منظم ایجاد کنید
برای زندگی کودک یک برنامه دقیق ایجاد کنید. البته منظور ما ایجاد یک چارچوب خشک و زجرآور برای کودک نیست، اما به او کمک کنید زمان های تمرین، ورزش، استراحت و یا تفریح خود را مشخص کند.م
بهتر است در هنگام برنامه ریزی با کودک مشورت کنید تا اصطکاک ها به حداقل برسد.مدیریت زمان کمک می کند مغز کودک شما تنظیم شده تر عمل کند و تفاوت محیط آموزشی و تفریحی را نیز بهتر درک کند.
خواب کودک را تنظیم کنید
بسیاری از کودکانی که در محیط مدرسه تمرکز ندارند، با کم خوابی شدید مواجهند. برخی از این کم خوابی ها به مسائل تغذیه، برخی به حالات روانی کودک مثل اضطراب و برخی دیگر نیز به بی توجهی والدین مرتبط است.
در خصوص تغذیه کودک به مواردی اشاره شد، اما بهتر است بدانیم کودک پیش از خواب می تواند، شیر، ماست یا مواد سبک خوراکی مصرف کند تا راحت تر به خواب رود. بنابراین مصرف کافئین پیش از خواب کاملا اشتباه است.
اضطراب های کودک عواملی به شدت متنوع دارند. از اضطراب تاریکی تا اضطراب های نیازمند درمانگری. با این وجود والدین می توانند با حضور کنار تخت کودک، داستان خواندن برای او، صحبت کردن با او و نوازشش به آرامش ذهنی کودک کمک کنند.
اما نقش والدین نیز در تنظیم ساعات خواب کودک مهم است. والدینی که تا دیروقت با صدای بلند گفت و گو می کنند، صدای تلویزیون را بلند می کنند و یا مهمانی می گیرند نمی توانند توقع داشته باشند کودکانی منظم با خواب کافی داشته باشند.
*رویا پاک سرشت
*کارشناس روانشناسی
