تجربه موفق بانک ملی در ارائه «ارز اربعین» / علت برخی شایعات و یا نواقص چه بود؟

ارز اربعین برای زائران امسال به صورت دینار و با همکاری بانک ملی پرداخت شد.
۵۱۰ نفر از کارکنان این بانک مسئولیت مستقیم در این خصوص را بر عهده گرفتند. ارز هم در داخل ایران و هم در شهر‌های عراق از جمله نجف، کربلا و کاظمین پرداخت می‌شد. بانک ملی همچنین با اطلاع رسانی مداوم، نحوه تهیه ارز از طریق اپلیکیشن «بله» را نیز مهیا کرد.
همچنین یک بازوی برخط پشتیبانی برای رفع مشکلات زائران و راهنمایی‌های لازم نیز تهیه شده بود. در این بین با رصد مداوم وضعیت تحویل ارز، نقایص موجود برطرف می‌شد و بنا به نیاز، شمار کارگزاری‌های تحول ارز نیز افزایش می‌یافت. حتی با اعلام شلوغی برخی کارگزاری ها، نرم افزاری تهیه شد که در هر لحظه کارگزاری‌های خلوت را به زائران معرفی می‌کرد.
مجموعه همه این اقدامات باعث شد تا خدمات ارزی به شمار زیادی از زائران متقاضی بدون مشکل خاصی ارائه شود. با این وجود، برخی کمبود‌ها و تاخیرها، باعث بروز شایعاتی نیز شد که هریک علل خاص خود را داشت.

چرا در روند ارائه ارز تاخیر ایجاد شد؟
تاخیر ایجادشده در روند ارائه ارز به طرف ایرانی ارتباطی نداشت. در واقع علت اصلی تاخیر‌های پیش آمده نواقص موجود در زیرساخت‌های برق و اینترنت کشور عراق بود.
با تاخیر ایجاد شده، بانک ملی به سرعت تلاش کرد تا با ارائه راه حل‌هایی این مشکل را رفع کند. به طور مثال، روش‌های تهیه ارز را گسترش داد. تعداد کارگزاری‌ها افزایش یافت. نرم افزار راهنمایی و پاسخ به مشکلات ایجاد شد و در نهایت درصد زیادی از مشکل رفع شد.

علت ازدحام و شلوغی چه بود؟
بانک مرکزی عراق در پاره‌ای موارد به دلایل مختلف همکاری لازم را برای تحویل ارز اربعین نداشت. این موضوع باعث مشکلاتی شد که یکی از آن‌ها شلوغی در باجه‌ها بود. اقدام لازم از سوی طرف ایرانی، رایزنی برای ایجاد راه‌های جدید تحویل ارز بود که انجام شد. همچنین به زائرانی که هنوز به عراق نرفته بودند توصیه شد تا قبل از خروج از مرز، ارز خود را تهیه کنند.
به عنوان مثالی از یکی از مشکلات، در شهر نجف طبق مذاکرات قبلی قرار بود تحویل ارز از طریق فرودگاه نجف، سه باجه در هتل‌های نجف و شعبه بانک انجام شود که مقامات عراقی به دلیل مسایل امنیتی، تمامی باجه‌ها غیر از شعبه بانک را تعطیل کردند.

فیلم تحویل ارز از سوراخ دیوار
در روز‌های اخیر فیلمی در فضای مجازی منتشر شد که در آن ارز اربعین به شکلی نامناسب از طریق سوراخ دیوار تحویل داده می‌شد. علت این موضوع به همان عدم همکاری طرف عراقی بازمی گردد. چنانکه گفته شد در شهر نجف مقامات عراقی به دلیل مسایل امنیتی، تمامی باجه‌ها غیر از شعبه بانک را تعطیل کردند. در این شرایط، بانک ملی رایزنی‌های متعددی برای افزایش باجه با مقامات عراقی انجام داد و باجه‌های متعدد و مناسبی را اجاره کرد که مسئولان عراقی آن‌ها را هم تعطیل کردند و در نهایت ساختمان مورد اشاره در فیلم پخش شده، تحویل بانک ملی شد و بانک مجبور شد به خاطر مصالح زائران از حداقل امکانات استفاده کند؛ چراکه چاره دیگری باقی نمانده بود و در صورت عدم تحویل ارز، زائران دچار مشکلات دیگری می‌شدند.

همچنین بانک ملی پس از مشکلات ایجادشده اعلام کرد که با وجود استقرار ۲۵۰ باجه در داخل خاک عراق و همچنین کارگزاری‌های مستقر در شهر‌های نجف، کربلا، کاظمین و باجه‌های فردوگاه بغداد و نجف، در صورتی که زائران به هر علت موفق به دریافت ارز خود نشدند، پول واریزی آن‌ها جهت خرید ارز اربعین عودت خواهد شد.

فارغ از برخی شایعات و بزرگنمایی ها، مشکلات پیش آمده درباره تحویل ارز اربعین، هیچ یک متوجه طرف ایرانی نبود. مسئولان عراقی که دغدغه‌های امنیتی خود را داشتند، و البته زیرساخت‌های اینترنتی و برق کاملی هم در اختیار نداشتند، در مواردی، ناخواسته باعث شدند که روند تحویل ارز با مشکل مواجه شود. مشکلی که البته در قیاس با اصل اقدام انجام شده، بزرگ نبود، اما طبیعتا برای تجربه‌های بعد، باید هماهنگی بیشتری صورت بگیرد.