امید عبدی بوسجین: راهکار‌های Enterprise resource planning یا به اختصار ERP به معنی "برنامه‌ریزی منابع سازمانی" است. اگرچه راهکار‌های ERP در طی این سال‌ها نسبتاً ارزان‌تر از قبل شده‌اند، اما هنوز یک تصمیم مهم اقتصادی است که عملکرد آن، تأثیری مستقیم در بیشتر بخش‌های کسبوکار شما مانند منابع انسانی، حسابداری، تولید و بازاریابی دارد. راهکار‌های ERP عنصری مهم در تجارت است، خریداران نه تنها باید در مورد آنچه در حال حاضر موجود است بدانند، بلکه باید در مورد روند‌های این راهکار‌ها در افق‌های نزدیک نیز تحقیق کنند. در این مقاله روند‌های برتر حوزه ERP به‌طور خلاصه بیان می‌شود که باید در سال ۲۰۲۰ به دنبال آن باشید.
ERP یکی از مهم‌ترین ابزار‌های کاربردی درون سازمانی محسوب می‌شود که می‌تواند با تجمیع فعالیت‌های مختلف در یک کسبوکار به بخش‌های مرتبط با دریافت‌های مالی، بسته‌بندی و حمل، تولید، پرداخت به تامین‌کنندگان، مدیریت مواد و توسعه محصول کمک شایانی کند. راهکار‌های ERP فرایندگرا بوده و تجمیع‌کننده ریزفرایند‌ها مربوط به کسب و کار است، با توجه به تنوع و تحول بخش‌های سازمانی در‌حال پیشرفت و تحول، بسیاری از کسبوکارها برای کنترل هزینه‌های عملیاتی، ایجاد یکپارچگی سازمانی، تصمیم‌گیری بر مبنای داده‌های با کیفیت و در نتیجه بهبود تدریجی فرایند‌های سازمانی از این سیستم استفاده می‌کنند.
مطمئناً بسیاری از راهکار‌های ERP در سال‌های آینده با توجه به تغییرات فناورانه و تغییر نگاه مدیران و کاربران نسبت به فناوری اطلاعات دچار تحول خواهد بود و بعضی از کسبوکارها با توجه به نیازی که داشته‌اند، مباحث جدیدی در این سامانه سفارش داده‌اند و موجب ارتقای این نرم‌افزار‌ها خواهند شد.
این روند‌ها از قرار زیر است:
۱. مدل دو لایه (Two-Tier Model):
این مدل، ترکیبی بیشتر از یک نرم‌افزار یا فروشنده است. با توجه به مشکل یکپارچه‌سازی در مراحل اولیه اجرا، توصیه می‌شود برای کسبوکارها یک استراتژی اجرایی فراهم شود.
۲. افزایش "پذیرش اختیاری" در کسبوکارهای کوچک و متوسط (Increased Adoption in SMBs):
به‌طور عمده کسبوکارهای کوچک و متوسط به‌ویژه شرکت‌هایی که در حال سرمایه‌گذاری در حوزه فناوری اطلاعات هستند، تمایل دارند ERP را با اختیار خود بپذیرند. این راهکار می‌تواند عملکردی ((end-to-end در یک سیستم کسب‌و‌کاری ارائه دهد. در چند سال اخیر عمدتاً ERP در شرکت‌های بزرگ مورد استفاده قرار می‌گرفت، اما با کاهش قیمت و افزایش دسترسی، این نرم‌افزار در کسبوکارهای کوچک و متوسط نیز رواج پیدا کرده است.
«اصطلاح End-To-End دارای دو مفهوم است که در ERP مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ یکی به معنای عملکردی که می‌تواند با از بین بردن میانجی به بهینه‌سازی عملکرد و کارآیی منجر شود و دیگری فرایند را به گونه‌ای عملیاتی پشت به پشت و بهم چسبیده تعریف کند تا در زمان‌های خالی توقف بی‌دلیل از میان برود.»
۳. ERP چابک (Agile ERP):
یکی از شکایت‌های که در زمان اجرای ERP مطرح می‌شود، زمان زیاد پیاده سازی آن است. این موضوع حتی با توجه به حضور یک تیم بزرگ و چندین ماه برنامه‌ریزی، تصمیم‌گیری و اجرای استراتژی قبل از آماده‌سازی وجود دارد. بخشی از دلایل این امر پیاده‌سازی ERP از طریق مدیریت پروژه به روش "آبشاری" است. اما اخیراً، برخی متخصصان صنعت برای پیاده‌سازی ERP به روشی چابک تلاش می‌کنند. آن‌ها استدلال می‌کنند که این روش سریع‌تر، سازگار است و محصول نهایی بهتری را فراهم می‌کند. پس ما باید بپرسیم هنگامی که نوبت به اجرای ERP می‌رسد، آیا بهتر است که یک روش چابک یا آبشاری را دنبال کنیم؟ دلیل مطلوبیت کمتر مدل آبشاری این است که از نظر روش‌شناسی، تا زمانی که مشکلی به یک مسئله مهم و اساسی تبدیل نشود، مورد توجه یا بررسی قرار نخواهد گرفت.
روش آبشاری چیزی است که شما ممکن است آن را "راه سنتی" برای اجرای یک ERP بنامید. شما الزامات را جمع‌آوری، یک برنامه را ایجاد و یک محصول نهایی کاملاً عملیاتی را ارایه می‌کنید. هر فاز از پروژه یک نقطه شروع و پایان دارد و کار در فاز بعد تا زمانی که فاز فعلی تکمیل شود شروع نمی‌شود.
اما روش چابک، انعطاف‌پذیرتر از روش آبشاری است. تفاوت بزرگ بین آبشاری و چابک در مراحل توسعه و گسترش است و به جای تلاش برای ارایه یک محصول کامل و یک روش چابک، روی چیزی که در حال حاضر مهم‌ترین فعالیت است تمرکز می‌کند.
به این روش فکر کنید: اگر روش آبشاری مانند نوشتن یک رمان باشد، روش چابک مثل نوشتن یک کتاب از داستان‌های کوتاه است.
فواید روش چابک
• پروژه‌ها سریع‌تر اجرا می‌شوند.
• پس ازپیاده‌سازی محصول می‌توانید روی محصول live کار کنید.
• در رابطه با ویژگی‌ها و الزامات، انعطاف‌پذیری بیشتر وجود خواهد داشت.
• هم‌کاری بیشتری با مشتری وجود دارد.
• شانس بیشتر برای رضایت‌مندی مشتری از محصول نهایی وجود دارد.
• تمرکز بیشتر روی کار‌ها با اولویت بالا وجود خواهد داشت.
«مستندات همیشه از اصلی‌ترین ویژگی روش چابک هستند؛ به این‌صورت که مشتری نیاز‌های خود را بیان می‌کند و این نیاز‌ها در مستندات ثبت شده است و اگر در طول تولید نیاز‌های مشتری تغییر کند، باید کد‌ها طبق مستندات ثبت شده دستخوش تغییر شوند.»
۴. ERP مشتری محور (Customer-Centric ERP):
بیشتر راهکار‌های ERP برای برآورده ساختن الزامات مدیریت در بخش‌هایی مانند: حسابداری، حسابرسی و ممیزی، زنجیره تأمین و انبار طراحی شده‌اند.
در راهکار ERP رویکرد مشتری محور (customer-centric approach) هرگز در برنامه اهمیت بالایی نداشته است، اما در سال ۲۰۲۰ شاهد تغییرات چشم‌گیری در این رویکرد خواهیم بود، زیرا تغییرات تاکتیکی و استراتژیک مورد استفاده قرار خواهد گرفت و شرکت‌های ارائه‌دهنده سعی خواهند کرد تا راهکار‌های مشتری پسندتر (customer-friendly) ارائه دهند.
۵. امنیت و سازگاری: (Security & Compliance)
ERP برای اکثر کسبوکارها به یک ضرورت تبدیل شده و در اولویت‌بندی کسبوکارها رعایت سازگاری و امنیت، افزایش یافته است. یکی از این موارد «SAP Business One» است که سازگار با مالیات کالا‌ها و خدمات
(Goods and Services Tax) است و به‌طور مداوم نرم‌افزار را ارتقا می‌دهند.
۶. ERP شخصی‌سازی شده (Personalized ERP):
با بالا رفتن و بهتر شدن هوش مصنوعی، شاهد افزایش شخصی‌سازی در راهکار‌های ERP خواهیم بود. راهکار‌های انعطاف‌پذیر، شخصی‌سازی خدمات را پشتیبانی خواهد کرد و رابط‌های کاربری (user-interfaces) تجربه بهتری برای کاربر ایجاد خواهد کرد. ERP و AI باید در کنار هم و با هم کار کنند تا یک تجربه شخصی‌تر به مشتری ارائه دهند، زیرا هر دو مانند بدن و مغز هستند.
۷. تمرکز بر کارآمدی (Focus on Functionality):
کارآمدی راهکار‌های ERP، با اهمیت‌تر از قیمت‌گذاری در نظر گرفته خواهد شد، اگر راهکار‌های ERP موجود نتوانند ویژگی‌های خاصی را که مورد نیاز مشتریان است ارائه دهند، به احتمال زیاد جایگزین یک راهکار جدیدتر که در بازار موجود است خواهد شد.
۸. نگرش با زمان واقعی (Real-Time Insights):
بسیاری از راهکار‌های ERP جدید در حال دگرگونی هستند. آن‌ها اکنون سیستم‌ها را قادر می‌سازند گزارشاتی از داده‌های به دست آمده تولید و پاسخ‌های لحظه‌ای را پشتیبانی کنند. جمع‌آوری داده‌های متمرکز یک زیرساخت تغییر یافته است که راهی برای راهکار‌های ERP سنتی به‌وجود می‌آورد تا چنین فرایند‌هایی را اجرا کند و نگرشی برای برنامه‌ریزی و پیش‌بینی اهداف کسبوکار در اختیار شما قرار دهد.
مزایای نگرش در زمان واقعی:
• تصمیم‌گیری بهتر درکسب‌وکار
• اجرای هموار عملیات‌ها
• بهبود تجربه‌های مشتری
اطلاعات یکی از ارزشمندترین منابع در کسبوکار است و یکی از مزایای کلیدی نرم‌افزار ERP می‌تواند توانایی پشتیبانی از تصمیمات کسبوکار آگاهانه باشد. با داشتن اطلاعات دقیق و به روز از کسب و کار می‌توان تفاوت بین یک حرکت موفق و یک حرکت شکست‌خورده را مشخص نمود.
گزارش‌دهی و سیستم‌های ردیابی در فرایند‌ها به معنی تایید فوری برای تحویل کالا و یا تحویل تجهیزات است. حمل و نقل را می‌توان از یک مکان واحد کنترل کرد و حتی با داده‌های مالی از آن عبور کرد تا اطمینان حاصل شود که همه چیز در اوج کارایی عمل می‌کند.
یکی از نکات برجسته جمع‌آوری داده‌های متمرکز در ERP، توانایی تاثیر مثبت بر مشتریان است. داده‌ها را می‌توان برای بهبود تعامل مشتری وتعامل و رضایت به کار برد.
۹. تقویت توانایی‌های انسانی (Augmented Human Capabilities):
برخی از راه‌حل‌های پیشرفته ERP قابلیت‌های منحصربه‌فرد اطلاعاتی را ارائه خواهند کرد که می‌تواند باعث فعال شدن اتوماسیون شود. ERP در کنار تقویت توانایی‌های فردی، باعث بالا رفتن بهره‌وری یک کارمند شده و می‌تواند به‌طور بالقوه تأثیر مستقیمی بر عملکرد شرکت داشته باشد.
«در واقع تقویت توانایی‌های انسانی به زبان ساده به این شرح است که با استفاده از ابزار‌های پیشرفته هوشمند توانایی‌های انسانی از جمله توانایی‌های حرکتی، حسی و ... افزایش یابد.»
۱۰. رابط کاربری کاربرپسند (Friendly User Interface):
برای به‌دست آوردن داده‌های بیشتر در «زمان واقعی»، سازمان‌ها شروع به پذیرش اختیاری آخرین فناوری می‌کنند. تعامل راحت‌تر با سیستم ERP موجب افزایش کارایی کارکنان می‌شود. رابط کاربری بهتر و طراحی جذب‌کننده، بخشی از رابط تازه تکامل یافته خواهد بود. این امر ضروری است، زیرا بیشتر کارمندان از نسل کلیک کردن و لمس کردن هستند تا از نسل تایپ کردن.
۱۱. هوش تجاری و برنامه‌ریزی منابع سازمانی Business Intelligence& Enterprise resource planning (BI & ERP)
سیستم‌های ERP به‌وسیله ارائه «آینده‌نگری در زمان حال» در زمینه توسعه محصول، بهره‌وری و بازاریابی، کارایی عملیاتی کسب و‌کار‌ها را به جلو حرکت خواهند داد. به‌عنوان مثال، یک مدیر تولید در صنایع ساخت‌و‌ساز می‌تواند از «داده‌های زمان حال» و ترکیب BI و ERP میزان ضایعات کف کارخانه را لحظه به لحظه نظارت و کنترل کند.
۱۲. ERPهای مبتنی بر ابر (Cloud-Based ERPs):
در سال ۲۰۱۹، شاهد افزایش پذیرش و استفاده از خدمات Cloud در بین کسبوکارهای بزرگ و کوچک بودیم. همچنین به نظر می‌رسد این روند در سال ۲۰۲۰ نیز ادامه یابد به‌ویژه راهکار‌های ابری کاملاً توسط ارائه‌دهندگانی اداره می‌شودکه تیم‌های فناوری اطلاعات را از تلاش‌های طاقت فرسای تعمیر و نگهداری رها می‌سازند. از آنجا که برای پشتیبانی از این قابلیت به سرور‌های داخلی (in-house servers) نیازی ندارند و مزایای بی‌شماری هم برای استفاده‌های آتی نیز دریافت می‌کنند.
جمع‌بندی:
در سال ۲۰۲۰ شاهد معرفی روند‌های جدید ERP در بازار خواهیم بود که می‌تواند کل سناریوی تجاری و فنی در یک سازمان را مختل کند. تصمیم‌سازان باید مراقب روند‌های آینده باشند و ببینند که چگونه می‌توانند بر ساختار (structure)، بازده (output) و نتایج کسبوکار (business results) یک سازمان تأثیر بگذارند.
مطالعه بیشتر:
https://www.vtechsolution.ca/erp-trends-to-look-out-for-in-۲۰۲۰/
