روزنامه اینترنتی فراز: پروژه ادغام بانک‌های نظامی در بانک سپه، تاکنون با موفقیتی فراتر از انتظارات اولیه همراه بوده است. ادغام بانک‌ها و موسسات وابسته به نیروهای مسلح در بانک سپه اواخر سال 1396 از سوی بانک مرکزی رسماً اعلام و در سال‌های97 و 98 وارد فاز اجرایی شد. 10 و 12 خرداد ماه سال جاری مجمع دو بانک حکمت ایرانیان و مهراقتصاد تشکیل و به طور رسمی انحلال این دو بانک تصویب و مقدمات ادغام آن ها فراهم شد. شرکت داتین از شرکت‌های هلدینگ فناپ که اسفند ماه سال 1396 توانست در مناقصه سامانه یکپارچه بانکی بانک سپه برنده شود، مجری این پروژه است و با تولید و طراحی سامانه نرم‌افزاری ESB ادغام بانک‌های وابسته به نیروهای مسلح در بانک سپه تسهیل کرد.
دغدغه اصلی
به گزارش «روزنامه اینترنتی فراز» ، در اجرای پروژه بزرگ و پیچیده ادغام، مهم‌ترین دغدغه ایجاد راهکاری بود که ارائه خدمات به مشتریان بانک‌های ادغامی تا زمان مهاجرت کامل داده و نرم‌افزار آن‌ها به بانک سپه مختل نشود. به زبانی ساده‌تر، مشتریان این بانک‌ها حتی یک روز هم از هیچ یک از خدماتی بانکی خود محروم نشوند. اگرچه یکی کردن نرم‌افزار این بانک‌ها و مهاجرت یا انتقال اطلاعات مشتریان آن ها به یک نرم‌افزار واحد یکی از راه‌حل‌های پیش‌رو بود اما به دلیل پیچیدگی فنی و نرم‌افزاری و طول دوره اجرای آن، یافتن راهکار سریع، ساده و بدون پیچیدگی دغدغه مهمی بود که از طرف مدیران ارشد بانک سپه دنبال می‌شد.
انتخاب نرم‌افزار ادغام ((ESB در میان راهکارهای موجود
بر اساس بررسی‌ها و ارزیابی‌های انجام شده بانک سپه استفاده از یک سامانه واسط ادغام را از بین راهکارهای ارایه شده انتخاب کرد. این سامانه واسط با عنوان ESB در واقع نرم‌افزاری است که بین سامانه‌های بانک‌های ادغامی قرار می‌گیرد، اطلاعات را از این سامانه‌ها دریافت می‌کند و پردازش لازم را روی آن ها انجام می‌دهد. به طور مثال، اگر مشتری یکی از بانک‌های ادغامی، درخواستی ارائه دهد، این درخواست در همان سامانه و نرم‌افزار بانک اولیه وارد و سپس به سامانه واسط ارجاع و نتیجه بازگردانده می‌شود.
سامانه ادغام((ESB و شتاب
این سامانه از جهاتی از نظر نوع عملکرد با شبکه شتاب نیز قابل قیاس است؛ به این صورت که هر دو سامانه، به عنوان واسطی میان بانک‌ها عمل کرده و به پردازش تراکنش‌ها می‌پردازند اما با این تفاوت که شبکه شتاب تراکنش‌های پرداخت مبتنی بر کارت و سامانه ESB سرویس‌ها و فعالیت‌های متعدد و متنوعی را با سرویس‌دهندگان متفاوت مدیریت و پردازش می‌کند که به دلیل شعبه محور بودن از پیچیدگی بیشتری نسبت به شتاب برخوردار است.
ESB چه خدماتیرا در اختیار شعب بانک‌های ادغامیقرار می دهد؟
سامانه ESB به پرسنل شعبه‌های بانک‌های ادغامی کمک می‌کند در دوران گذار و ادغام بانک‌ها در بانک سپه، بدون مشکل و دغدغه چند عملیات بانکی پر کاربرد را برای مشتریان انجام دهند. اولین خدمت و یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین دلایل مراجعه حضوری مشتریان به شعبه، برداشت نقدی از سپرده، واریز نقدی به سپرده و انتقال وجه از یک حساب به حساب دیگر است. این خدمت به ویژه در مواردی که به دلیل مبلغ بالای تراکنش یا محدودیت‌های مختلف، امکان انجام عملیات از بسترهای الکترونیکی و غیرحضوری مثل اینترنت‌بانک، همراه‌بانک یا خودپرداز میسر نیست، اهمیت دو چندان پیدا می‌کند.
خدمت مهم دیگر، وصول فوری و در لحظه چک‌های هر یک از واحدهای ادغامی (که پس از انحلال با نام بانک سپه شناخته می‌شوند) بدون واگذاری و ارسال به چکاوک است.سومین خدمت، پرداخت اقساط تسهیلات است که این خدمت نیز برای تسهیلاتی که امکان پرداخت قسط را از کانال‌های غیرحضوری و الکترونیک ندارند، اهمیت زیادی دارد.
آخرین خدمت در نظر گرفته شده برای این پروژه در این مرحله، خدمات تغییر رمز و تغییر وضعیت کارت‌های بانکی است تا اگر مشتری با مفقودی یا سرقت کارت مواجه شد یا رمز عبور خود را فراموش کرد، بتواند با مراجعه به هر یک از شعب با تابلوی بانک سپه، رمز یا وضعیت کارت خود را تغییر دهد.
در واقع نکته مهم آن است که مشتری به هر یک از شعبه‌های بانک‌های ادغامی برود، می‌تواند خدمات بالا را دریافت کند و نیازی به حضور در همان بانک اولیه قبل از ادغام نیست.
پرسنل بانک‌های ادغامی به دردسر نمی‌افتند
کار با سامانه ESB آسان و کاربر پسند است، به گونه‌ای که کارمندان به راحتی می‌توانند با آن کار کنند. یکپارچگی سامانه باعث شده روش‌های کاری و دستورالعمل‌های اجرایی در تمامی شعب بانک سپه و واحدهای ادغامی به صورت متحدالشکل و یکپارچه انجام شود. نکته مهم دیگر آن که این سامانه از نظر ساختاری و شکلی با سامانه بانک داری متمرکز جدید بانک سپه که اجرای نهایی آن در پایان هفته جاری توسط شرکت داتین انجام می‌شود نیز، هماهنگی و مشابهت دارد. به بیان ساده‌تر، پس از راه‌اندازی سامانه جدید بانک داری متمرکز بانک سپه نیز کارمندان بانک‌های ادغامی مشکلی با کار کردن با آن نخواهند داشت.
اگر بانک جدید اضافه شود؟
سامانه ESB به گونه‌ای طراحی شده که می‌تواند در دو محور توسعه یابد؛ اولی افزودن سرویس‌های جدید و دیگری افزودن بانک‌های جدید. به این معنا که در صورت اضافه شدن بانک جدیدی به این پروژه، نیازی به تغییر در سامانه ESB نیست و همین سامانه می‌تواند از بانک جدید نیز پشتیبانی کند.
کم سابقه اما بی‌هیاهو
طراحی، تولید، اجرا و راه‌اندازی این سامانه (ESB ادغام)، علی‌رغم جدید و منحصر به فرد بودن پروژه و جذابیت های خبری آن، بدون کوچک‌ترین هیاهو و نمایش رسانه‌ای از سوی بانک سپه و شرکت داتین انجام شد که این حرکت و رفتار در فضای بانکی و IT بانکی کشور، کم‌سابقه و بسیار حرفه‌ای است. آن هم در حالی که این پروژه، یک پروژه خاص و متفاوت است و تاکنون حتی در دنیا نیزبه این شکل انجام نشده است.
در مجموع، تجربه مثبت و موفق حاصل شده از اجرای این پروژه، می‌تواند به عنوان الگو و سرمشقی برای موارد آتی ادغام بانک‌ها یا راهکاری جهت تداوم ارائه خدمات به مشتریان دوران گذار و مهاجرت یا انتقال بانک‌ها به نرم‌افزارهای جدید و حتی در تعریف و ارائه سرویس‌های گسترده بین بانکی مورد استفاده قرار گیرد.
نرم‌افزاری توسعه یافته با دانش بومی به روز
سامانه ESB توسط متخصصان داخلی با تکیه بر دانش بومی و فناوری‌های نوین تولید شده است. نکته‌ای که در تولید این سامانه در نظر گرفته شده، آن است که ESB کمترین وابستگی به تجهیزات و فناوری‌های دارای ریسک تحریم دارد. به بیان دیگر، با پیش‌بینی‌های انجام شده تحریم‌های احتمالی نمی‌تواند روی کارکرد این سامانه در آینده تاثیری داشته باشد.
در کنار ESB، دو نرم‌افزار دیگر هم توسط داتین تولید شده است که اگرچه تاثیر زیادی روی عملکرد بانک‌ها دارد اما با مشتری نهایی در ارتباط مستقیم نیست. این دو نرم‌افزار عبارتند از: نرم‌افزار تراز تجمیعی و نرم‌افزار تجمیع ذی‌نفع واحد.
کارکرد این دو نرم‌افزار تهیه گزارش‌های یکپارچه و تجمیعی موردنظر نهادهای بالادستی به ویژه بانک مرکزی و هم‌چنین رعایت حد اعتباری و بخش‌نامه‌های مربوطه هنگام اعطای تسهیلات و اعتبارات به مشتریان است.
