صبح به وزارت معارف رفته با مسیو کویل و پتی دوتایی ملاقات کردم. برای ترتیب عمل، معلمین و داوطلبان را طبقه‌بندی کرده قرار گذاشتیم به آن‌ها که نمره اول‌اند کاغذ نوشته شود.
ناهار ممتاز [سفیر ایران در فرانسه] و شخص دیگری که ارمنی عثمانی انگلیسی است و ساکن پاریس است و می‌گوید در کمپانی نفط هلاندی که خیلی معتبر است داخل است و به نظر آدم زرنگی آمد مهمان ما بودند و در خصوص کار فقط صحبت می‌کرد.
بعدازظهر دو نفر جوان که تحصیل مهندسی می‌کنند به ارشاد مسیو پل بوایه آمده از من تحقیقاتی در باب اوضاع تجارتی و صنعتی ایران می‌کردند. میرزا حسین‌خان با روزنامه‌نویس معتبری ملاقات کرده به اشاره مسیو هربت، و او رای داده بود که «باید مسائل و اوضاع ایران را در یک کتابچه بیست سی صفحه‌ای شرح داد و این بهتر است تا کتاب سبز» و او هم عقیده‌اش این بود که «چیز نوشتن در روزنامجات امروز فایده ندارد، زیرا که موقع کار ایران نرسیده است.» اما هربت وعده داده که پس‌فردا مقاله بنویسد. در هر صورت نوشتن آن رساله مفید است و قرار شد کتابچی‌خان این کار را بکند.
شخصی که داوطلب معلمی فیزیک و شیمی است و نمره اول است آمده و می‌گفت من می‌خواهم تکلیفم معلوم شود؛ زیرا که کار دیگر هم در پیش دارم. مسئله مواجب و مخارج سفر مشکل شده و آرا مختلف و مردد است. قرار شد فردا به او جواب بدهیم.
عصر به اتفاق شعاع‌السلطنه برای وداع رفتیم. مبلغی حرف زد؛ از همان بیاناتی که عادت داشت. به میرزا حسین‌خان اظهار نگرانی از مسافرت شاه به اتفاق نصرت‌الدوله کرده و دلسوزی برای ما که آمدن آن‌ها کار شما را خیلی سخت می‌کند و خوب است شما کنار بروید. این حرف اساسا صحیح است اما آیا شعاع‌السلطنه به چه حال می‌گوید؟ در هر حال ممتاز می‌گفت اطلاع پیدا کرده‌ام که شاه بیستم ماه آینده حرکت می‌کند.
بعدازظهر و بعد از شام با انتظام‌الملک و میرزا حسین‌خان در باب تکلیف کار خودمان مذاکره کردیم. عجالتا تا یک هفته باید منتظر طهران باشیم ببینیم چه می‌شود. امشب مشاور [وزیر خارجه] با ما نبود. خوش عالمی دارد. مشغول عیش خودش است.
منبع: یادداشت‌های روزانه محمدعلی فروغی، به کوشش محمدافشین وفایی و پژمان فیروزبخش، تهران: سخن، چاپ هفتم، ۱۳۹۸، صص ۱۷۷-۱۷۸.
