سرویس تاریخ «انتخاب»؛ صبح به هوتل موریس رفتیم و قبلا اصلاح ریش کردم و ناهار به اتقاق انتظام‌الملک به شانزلیزه رفته در رستوران ایطالیایی [ایتالیایی] غذا خوردیم. میرزا حسین‌خان مهمان بود. بعد از ناهار تا کفش‌دوزی شانزلیزه رفتیم، کفش‌های مطلوب ما را نداشت. غالبا جنس در مغازه‌ها یافت نمی‌شود.
بعد به هوتل موریس برگشتیم و با نصرت‌الدوله [وزیر خارجه] در باب کارها صحبت کردیم. عمل ممتازالسلطنه با دولت فرانسه رو به اصلاح است، اما خود ممتازالسلطنه به حال یاغی‌گری باقی است. از طهران خبر رسیده که قفقاز در حال تزلزل است و ارامنه و مسلمین مشغول زد و خوردند. مهدیف آذربایجانی هم آمده بود و از عمل ارامنه و بلشویک‌ها اظهار نگرانی می‌کرد و می‌گفت عمل باطوم هم مشکل شده و ارامنه و گرجی‌ها در آن باب اختلاف دارند. به هر حال قرار شد ما یادداشت‌هایی به کنفرانس و دول در باب باطوم و در باب ارامنه و مسلمین بدهیم و من به نصرت‌الدوله گفتم شما این موقع را باید به کار ببرید، برای این‌که دولت ایران را در امور قققاز و عثمانی داخل کنید و ضمنا به فرانسه‌ها هم بگویید شما اگر به حال ایران دل‌سوزی دارید مساعدت و تقویت به دولت ایران بکنید که در آن نواحی کمک به حال شما بکند و اسباب نظم و امنیت شود.
باری شب در مهمان‌خانه گریفون شام خوردیم و بعد از شام قدری گردش کرده برگشتیم. مسئله قفقاز خیال مرا از بابت ارتباط ما با ایران و عمل مسافرت و مراجعت به وطن یا آوردن اهل‌بیت به این‌جا مشوش می‌سازد.
منبع: یادداشت‌های روزانه محمدعلی فروغی، به کوشش محمدافشین وفایی و پژمان فیروزبخش، تهران: بنیاد موقوفات دکتر افشار و سخن، چاپ هفتم، ۱۳۹۸، صص ۳۶۳ و ۳۶۴.
