خاطرات روزنوشت مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی در سال ۱۳۷۷، هرشب در «انتخاب» منتشر می‌‌شود. پیشتر، خاطرات ایشان از سال ۵۸ تا ۷۶ در سرویس تاریخ «انتخاب» به صورت روزانه پوشش داده شده است.
خاطرات ديروز را نوشتم؛ مفصل شد. آقاى [علی‌اکبر] طاهایى، استاندار اردبيل و [آقای احمد چمنی مقدم]، فرماندار و [آقای ولی علوی]، امام‌جمعه پارس‌آباد، مديرعامل سابق و امروز كشت و صنعت مُغان آمدند. پس از احوال‌پرسى و صحبت‌هاى ابتدايى، براى بازديد از بخش‌هاي گوناگون منطقه، اول به مزرعه چغندر قند رفتيم. دكتر [محمدعلی] وهابيان در مورد اقدامات جديد در كشت چغندر توضيحات داد؛ منجمله زيادكردن فاصله بوته‌ها از هفت سانت به 15 سانت كه باعث زياد شدن محصول و بهترشدن عيار قند شده است.
كوتاه‌كردن طول جوی‌هاى آبيارى رديف‌ها كه در گذشته گاهى 12 روز طول مى‌كشيده كه آب به شيار آخر برسد و در نتيجه اولين شيار در پُرآبى و آخرين از كم‌آبى، آسيب مى‌ديده‌اند و زمان رشد مزرعه هم يكسان نبوده است. از توجه نكردن به اين عيب مهم در گذشته، تعجب‌كردم. و نيز در يك پشته در ميان دو شيار دو رديف چغندر مى‌كارند كه در گذشته يك رديف بوده، در نتيجه اين اصلاح يك سوم مصرف آب كم شده و از غرق‌آبى شدن گياه وگاه پوسيدن ريشه جلوگيرى شده است. البته در مزارع بسيار وسيع مُغان اين عيوب و اين اصلاح اتفاق افتاده و كم‌كم به مزارع بخش خصوصى معمول مى‌شود. در مورد اصلاح بذر ذرت توضيح داد كه از انتقال گرده دو نوع از يك نسل‌كه ژن‌هاي آنها به تدريج ضعيف شده‌اند، بذر مرغوب مى‌گيرند و با كاشتن اين دو نوع در رديف‌هاى يك در ميان، انتقال گرده تلقيح را تسهيل مى‌كنند.
سپس از كار يك بذركار تخم چغندر بازديد كرديم‌كه بذرهاى مرغوب آمريكايى را كه اخيراً گرفته‌ايم و عيار چغندر قند مُغان را به نُه درصد رسانده، مى‌كارد. سپس از گروه مهندسان كه براى ديدن دوره يك‌ساله به آموزشگاه مُغان آمده‌اند و بيشتر آموزش‌هاى عملى و ميداني در مُغان مى‌بينند و به خاطر ابزار پيشرفته و امكانات مُغان از آموزش راضي‌اند، بازديدكرديم.
مشغول برنامه كار تحقيق در اصلاح بذر سبزيجات‌اند و از قراردادى مي‌گفتندكه با يك مؤسسه غربى صاحب بذر بسيار مرغوب گوجه‌فرنگى دارند. از نمونه‌هاى تحقيقاتى كشت مارچوبه كه مى‌تواند صادرات خوبى داشته باشد، از كانال‌ها و درياچه و برنامه ساخت نيروگاه آبى 15 مگاواتى با تغيير مسير كانال و استفاده از تفاوت سطح مسير بازديدكرديم. ظرفيت كانال اصلى براى انتقال آب از ارس، 70 مترمكعب در ثانيه است كه فعلاً حداكثر حدود 60 مترمكعب برداشت مى‌شود و بناست پنج مترمكعب به طرح انتقال عشاير اختصاص دهند كه از مشكلات مُغان شده‌اند.
عصر به بخش‌گاودارى رفتيم. حدود پنج هزارگاو شير‌ده در پنج ايستگاه دارند. ظرفيت پروار حدود 40 هزار گوساله گوشتى دارند كه فعلاً به خاطر كمبود نقدينگى، راكد است و ظرفيت پروار 60 هزار گوسفندكه راكد است.
مركز تحقيقات و آزمايشگاه‌هاى مُدرن و كارخانه‌هاى توليد خوراك دام و توليد علوفه در اراضى خودشان و كارخانجات شير پاستوريزه و توليد فرآورده‌هاى لبنى، پشتوانه اين ثروت است. حدود پنج هزار نفر پرسنل دارند و مجموعاً از نيمى از ظرفيت استفاده مى‌شود و در عين حال سودبخش است. ابتكاراتي مثل تغذيه گوساله‌ها به جاى شير از آب‌پنير يا دوغ و تغذيه گاوها از مخلوطى از كاه و يونجه و كنسانتره و جلو انداختن يك سال در بارورى پيله‌ها و... نشان از وجود نيروهاى خوب دارد.
از مزرعه 70 هكتارى اشجار زيتون كه به تازگى در ارتفاعات ايجاد شده، بازديدكرديم. در محدوده طرح عظيم زيتون‌كارى سراسرى در حدود دو ميليون هكتار قرار دارد كه با فرمان من، سه سال پيش شروع شد. به گفته آقاى [عیسی] كلانترى، [وزیر کشاورزی]، تاكنون حدود 70 هزار هكتار در سراسر كشور ايجاد شده و كشاورزان استقبال خوبى كرده‌اند. مراحل تجهيز، نهال‌كارى و سيستم تسهيلات بانكى خوب است؛ اين طرح ما را از وابستگى به روغن‌نباتى خارج، بى‌نياز مى‌كند.
شب دكتر كلانترى، وزير كشاورزى آمد. گزارش سفر به برمه را داد و گفت، برمه كشور كشاورزى است و همه قيمت‌ها آزاد است. درآمد سرانه 300 دلار و آرام و امن است.
از مشكلات اقتصادى كشور و بى‌تصميمى و ضعف مديريت در دولت و مشكلات ناامنى براى سرمايه‌گذارى، به خاطر عمل قوه قضایيه و مطبوعات گفت و ماجراى اتهام سوءاستفاده آقايان [سیدجواد] انگجى، شهسوارى و برادرش
مصطفى كلانترى را توضيح داد و گفت، دست‌هايى در كار است كه به برنامه حساس دكتر [مهدی] اكبرزاده كه پيشرفت‌هاى مهم استراتژيك در توليد مواد سمى دارد، ضربه وارد كنندكه بايد از آن حفاظت‌كرد.
