پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : امروزه استفاده از رايانه ها به قدري همه گير شده که در هر خانه اي مي توان دست کم يک نمونه از آن پيدا کرد. يافتن سازماني که امور جارياش را رايانه اي نکرده باشد نيز
غيرممکن به نظر مي رسد. با اينکه اين دستگاه فوايد بي شماري به دست داده،
اما مشکلاتي نيز براي سلامتي انسان به وجود آورده است.
به گزارش سرویس علمی خبرگزاری انتخاب؛ در اين مقاله
مشکلاتي را که رايانه ممکن است براي سلامتي انسان به وجود بياورد مرور مي
کنيم.
مشکلات دوران بارداري و زايمان
برخي پژوهشگران بر اين باورند که زايمان ها و بارداري هاي غيرعادي و
تولد نارس و ناقص به استفاده از صفحه نمايش رايانه و وجود تشعشعات آن مربوط
است. برخي تحقيقات نشان داده است که سقط جنين در مادراني که در معرض ميدان
هاي مغناطيسي حاصل از رايانه قرار دارند، شايع تر است. بنابراين هنگام
خريد يا استفاده از رايانه بايد دقت کنيد که رايانه شدت ميدان مغناطيسي
زيادي نداشته باشد.
مشکلات بينايي
مشکلات مربوط به بينايي، رايج ترين مشکلي است که در اثر کار زياد با
رايانه بروز مي کند. درد، سرخي و سوزش چشم و آب ريزش آن، دوبيني، احساس
تاري ديد که به کاهش قدرت بينايي، خستگي و درد چشم و سردرد منجر مي شود، از
جمله اين عوارض هستند.
چشم ها به راحتي روي اشياي دور و نزديک متمرکز مي شوند و به همين دليل
احتمال خستگي ماهيچه چشمي که روي صفحه مانيتور متمرکز شده، وجود
دارد.همچنين ماهيچه هاي ديگر چشم، از تغييرات نور يا درخشندگي يا از تغيير
مسير ديد بين صفحه نمايشگر و نوشته هاي در حال تايپ خسته مي شوند و به دليل
جابه جايي زياد، چشم قدرت تطابق خود را به مرور از دست مي دهد. افرادي که
داراي اختلالات انکساري اصلاح نشده هستند بيشتر در معرض خطرند.
پزشکان توصيه مي کنند براي پيشگيري از عوارض چشمي کار با رايانه، بهتر
است در ازاي هر چهل و پنج دقيقه کار با رايانه، پانزده دقيقه به چشمها
استراحت دهيد.
بيماري هاي مفصلي و عضلاني
يکي ديگر از شايع ترين عوارض کار با رايانه، دردهاي عضلاني و درد مچ
دست و بازوهاست. درد گردن و کمر در طولاني مدت و خميدگي پشت از عوارض ديگر
کار زياد و طولاني با رايانه است.
به طور معمول، کاربران رايانه، ساعدها، دست ها، بازوان، پشت و گردن خود
را در يک حالت ثابت قرار مي دهند و اين عمل سبب وارد شدن فشار زياد روي
ماهيچه ها و تاندون هاي فرد مي شود و در نهايت مي تواند به مشکلات عضلاني و
مفصلي نيز منجر شود.
در اين رابطه، عواملي مانند شيوه نشستن، زاويه ديد، وضعيت ميز و صندلي،
ارتفاع صفحه کليد و مانيتور، وضعيت نور، سرعت تايپ و نداشتن آرامش رواني
مي تواند باعث بروز مشکلات جدي شود.
مي توان با آموختن شيوه نشستن صحيح در هنگام کار با رايانه از بروز بسياري از اين مشکلات پيشگيري کرد.
مشکلات پوستي
ولتاژ زياد لامپ تصوير در انواع نمايشگرهاي قديمي موجب توليد ميدان
الکترواستاتيک و بارهاي الکتريکي مثبت در سطح خارجي صفحه نمايش مي شود. در
ميدان ميان بارهاي مثبت و صورت کاربر، گرد و خاک و ذرات در تمامي جهت ها به
حرکت در مي آيند.
ميزان گرد و خاک و ذرات بسته به نوع تهويه اتاق، کف پوش و سايرعوامل
تغيير مي کند اما همواره وجود دارد. جريان بارهاي مثبت حاصل در اين ميدان
ممکن است در افرادي که حساسيت پوستي دارند، موجب خشک شدن پوست دست و صورت و
نيز ترک خوردن آن شود.همچنين بررسي ها نشان داده اند در افرادي که از
حساسيت هاي پوستي شکايت دارند و هنگام کار بيشتر تحت فشارهاي فکري و عصبي
قرار مي گيرند، فشارها و استرس ها موجب تغييرات هورموني و همچنين بروز
ضايعات پوستي مي شود.
در يک مطالعه ديگر نيز ارتباط ميان ضايعات پوست صورت و کار با رايانه
را به عوامل رواني اجتماعي و مسايل محيط کار نسبت داده اند. البته عوامل
شخصي هم در بروز اين ضايعات دخالت دارند.
تنفس گازهاي رايانه اي
بدنه رايانه ها و نمايشگرها بر اثر گرم شدن، بوي مخصوصي از خود متصاعد
مي کنند. از جمله آنها، گاز ديوکسين است که به وسيله بدنه رايانه و صفحه
نمايشگر توليد مي شود. اين مواد به عنوان مواد ضد حريق در بدنه نمايشگر و
بردهاي رايانه به کار مي روند. همچنين گاز اوزن به هنگام کار با چاپگر
ليزري توليد مي شود که به بافت مخاطي بيني، چشم و گلو آسيب مي رساند.
بنابراين رعايت استانداردهاي مربوط در اين خصوص از سوي واردکنندگان يا
توليدکنندگان رايانه ضروري است.
استرس و مشکلات عصبي-رواني
حجم کار زياد و دوري از همکاران در محيط کار مي تواند به بروز مشکلات
رواني منجر شود. البته کار با رايانه افسردگي زا به شمار نمي رود بلکه حجم
زياد کار است که در ايجاد استرس رواني نقش دارد.
*علي کازروني زند
