کتابی که نمی‌شود در قفسه نگهش داشت/ سال 2013 در صنعت کتاب آمریکا چگونه گذشت؟

به گزارش مهر به نقل از لس آنجلس تایمز، منتقد این نشریه می‌نویسد: این سال سالی انفجاری برای کارشناسان قانونی بود؛ در حالی که یک دادگاه فدرال تصویب کرد که اپل با پنج ناشر برای تثبیت قیمت کتاب‌های الکترونیک توطئه کرده و این کمپانی را مقصر شناخت، در همین حال قاضی فدرال دیگری اجازه داد تا گوگل به اسکن کردن کتاب‌ها برای ایجاد کتابخانه‌ای دیجیتال، بدون کسب اجازه از نویسندگان و ناشران ادامه دهد.

در حالی که بازار کتاب آمریکا با 6 ناشر اصلی مستقر در نیویورک تعریف می‌شود، اما دو ناشر اصلی با ادغام دو گروه بزرگ رندوم ‌هاوس و پنگوئن، بزرگترین تولیدکننده جهانی کتاب را ایجاد کردند و به گفته مایک شاتسکین مشاور این صنعت «یک لایه عالی جدید» رقم زدند. وی می‌گوید: دیگر 6 ناشر بزرگ معنایی ندارد، اکنون فقط یک بزرگ وجود دارد و چهار تای دیگر پشت سر آن جای دارند.

با توجه به بالا رفتن سطح فروش کتاب الکترونیک و فروشگاه‌های مستقل نسبتا باثبات پس از یک دوره طولانی رکود، باز هم باید گفت برای اکثریت قریب به اتفاق افرادی که کتاب می‌خرند یا به امانت می‌گیرند و نیز البته برای خود کتاب‌ها، شرایط چندان تغییری نکرد.

در سال 2013 دیگر کتاب پرفروشی مثل «پنجاه طیف خاکستری» نوشته ای. ال. جیمز یا «دختری با خالکوبی اژدها» نوشته استیگ لارسن در بازار مشاهده نشد. اما خوانندگان بزرگسال توانستند به سراغ کتاب‌های نویسندگان شناخته شده و مورد اعتمادتری مثل دن براون و خالد حسینی بروند؛ در حالی که نوجوانان و بچه مدرسه‌ای‌ها نیز کتاب‌های ریک ریوردان، جف کینی و ورونیکا راث را که خالق مجموعه «واگرا» است و قرار است در سال 2014 راهی پرده‌های سینماها شود، برای خواندن در دسترس داشتند. کتاب‌هایی هم بودند که مردم را در هدف گرفته بودند و هرچند خوانده نشدند، اما درباره‌شان حرف زیادی زده شد.

کتاب شرلی سندبرگ با عنوان «تکیه کردن» جریان ساز شد و به مانیفست اجرایی فیس بوک برای زنان شاغل بدل شد و هزاران نفر در سراسر جهان با الهام از آن به بحث و گفتگوی آنلاین پرداختند. کتاب «آوای کوکو» نوشته رابرت گالبرایت نیز یکی دیگر از رمان‌های جنایی بزرگسال بود که با اسم مستعاری که جی. کی. رولینگ برای خود انتخاب کرده بود به بازار آمریکا نیز آمد و سرانجام با روشن شدن نام واقعی نویسنده، عامل سردرگم شدن منتقدانی که تاکنون نام این نویسنده به گوششان نخورده بود، روشن شد.

اقتباس پرفروش باز لورمان از رمان «گتسبی بزرگ» نیز بار دیگر نام اسکات فیتز جرالد را زنده کرد و این رمان را به راس پرفروش‌ها نشاند و بار دیگر بحث وضعیت عصر جاز کلاسیک و اختراع مجدد آن را مطرح ساخت.

دو کتاب پرفروش سیاسی که برانگیزاننده شایعات بسیار بودند شامل «این شهر» مارک لبوویچ و «دابل دان» نوشته مارک‌ هالپرین و جان‌ هایله‌مان که نشان دهنده رویه مخالفت‌جویانه واشنگتن بودند و نقاط مشترک زیادی برای به تمسخر گرفتن‌ هالیوود و نیز غنای مطالب فولک موجود در داستان‌های فیتز جرالد داشتند، خوانندگانی که دوستدار مطالعه مطالبی متفاوت بودند را هدف قرار گرفتند.

مارک لافرامبویس از مشتری‌های کتابفروشی «پالتیکس اند پروز» در واشنگتن در این باره می‌گوید: مردم ساکن در جاده‌های کمربندی همیشه علاقه دارند بدانند مردم ساکن در نقاط کمربندی چگونه زندگی می‌کنند.
اما برخی از کتاب‌ها هم فقط با این ایده که جنجالی بیافرینند، منتشر شدند. انتشار زندگینامه و نمایش فیلمی درباره جی. دی سلینجر که شامل جزییات مهمی از این چهره مشهور فقید و خالق پنهانکار رمان «ناتور دشت» بود، از جمله این آثار بود. شین سالرنو و دیوید شیلدز اعلام کردند این مجموعه شامل پنج کتاب نیز خواهد بود که در سال 2015 به بازار خواهد آمد. با این حال نه بنیاد ادبی سلینجر و نه لیتل براون ناشری که سال‌ها آثار او را منتشر می‌کرد، در این باره اظهار نظری نکردند و البته در پی تکذیب این خبرها نیز برنیامدند.

علاوه بر همه اینها در سال 2013 کتابی تاریخی با عنوان «قلب همه چیز: قصه ناگفته ابر سرخ، یک افسانه آمریکایی» نوشته باب دروری و تام کلاوین از تنها بومی آمریکایی که ارتش آمریکا را شکست داد، منتشر شد.
در منهتن نیز چاپ مجدد «زنان نابود شده» نوشته سیمون دوبوار از سوی صدها نفر خریداری شد. به گفته ناشر این اثر این کتاب با بسته بندی فوق‌العاده جالبی بازنشر شده است.

یکی دیگر از کتاب‌های بسیار پرفروش سال که دهان به دهان گشت و فروش کرد رمان جو جو مویس با عنوان «من پیش از تو» بود که بیش از 100 هزار نسخه از آن در قالب کتاب الکترونیک به فروش رسید. گفته می‌شود گروه‌های محلی کتابخوانی شیفته داستان مویس شده‌اند که درباره یک معلول و پرستارش است.