خسارت تاخیر پرواز را می‌دهیم اما مردم نمی‌خواهند!

در شرایطی که تاخیرهای فراوان پروازهای مختلف در کشورمان آنقدر زیاد شده که اخیرا واکنش هایی هم به همراه داشته، رئیس سازمان هواپیمایی به گونه‌ای سخن می‌گوید که گویی از هیچ چیز خبر ندارد.

سال پیش در چنین روزهایی، درست زمانی که اربعین حسینی گذشته و زائران پرشمار ایرانی از عتبات عالیات به وطن بازمی‌گشتند، خبری مخابره شد که در نوع خود بسیار عجیب بود و به نوعی حکایت از آغاز افق جدیدی در عرصه مخالفت های مدنی داشت.


ماجرا از آن قرار بود که مسافران یکی از پروازهای رسیده از نجف اشرف، حاضر نبودند از هواپیما پیاده شوند چراکه هم در پرواز رفت و زمان عزیمت به قدری با تاخیر مواجه شده بودند که عملا برنامه ریزی شان برای سفر به هم خورده بود و به همین دلیل خواستار توضیح شفاف مسئولان درباره وضعیت به وجود آمده بودند.


آن اعتراض بی سابقه سرانجام با حضور برخی مسئولان و وعده یک پرواز رفت و برگشت به مشهد مقدس ختم به خیر شد ولی مخابره این خبر حکم فروریختن دومینویی را داشت که مسئولان صنعت هوایی فکرش را هم نمی‌کردند. از اینجا بود که گهگاه اعتراض به تاخیر به شیوه پیاده نشدن از هواپیما گزارش شد.


البته همه این اعتراضات خیلی خوب هم پیش نمی‌رفت و گاه برخی مسئولان پرخاشگری هایی هم می‌کردند یا حتی از آن بدتر، مواردی گزارش شد که از پرخاشگری خلبان خارجی به معترضان حکایت داشت، اما نکته حائز اهمیت، تلاشی بود که مسئولان برای فرار از پرداخت غرامت و مقابله با رایج شدن این اعتراضات به خرج می‌دادند.


با این رویکرد بود که گاه روایاتی از وعده دادن مسئولان به مسافران معترض و بعد سرپیچی از عمل به این وعده در زمان خاتمه یافتن اعتراض می‌شندیم؛ شاید از این رو که هیچ کس به اندازه مسئولان این عرصه از این واقعیت خبر نداشت که اگر قرار به پرداخت خسارت به ازای هر تاخیر باشد، شرکت های هواپیمایی ایرانی تا چه اندازه مشکل دار هستند و می‌بایست چه مبالغ گزافی بپردازند.


با این یادآوری ها بد نیست سری بزنیم به برنامه تلویزیونی گفت‌وگوی ویژه خبری که شب گذشته به صنعت هوایی اختصاص یافته بود؛ البته به بهانه آزاد شدن نرخ بلیت ها، ولی در ادامه به مشکلات این عرصه هم کشیده شد تا تاخیر در پروازها به عنوان یکی از مشکلات کلیدی مطرح شده و با پاسخی بسیار عجیب از طرف مهمان این برنامه مواجه شود.


خسارت تاخیر پرواز را می‌دهیم اما مردم نمی‌خواهند!


علی عابدزاده، رئیس سازمان هواپیمایی کشوری که میهمان این گفت‌وگو بود، در حالی طرح آزاد سازی قیمت بلیت را ارائه یک شیوه جدید برای اداره اقتصاد حمل و نقل هوایی در راستای حل مشکلات جدی در این عرصه می‌خواند و اصرار داشت که افزایش 300 برابری قیمت بلیت هواپیما در ده سال اخیر در کشورمان، توجیه اقتصادی داشته و دارد که درباره خسارتی که می‌بایست بابت تاخیر در پرواز به مسافران داده شود، اطلاع چندانی نداشت.


بر این اساس، زمانی که جعفر قادری، نماینده مجلس و عضو کمیسیون برنامه و بودجه روی خط برنامه آمد و در بخش هایی از سخنانش با اشاره به قانون، از ضرورت پرداخت خسارت به مسافران در این صورت که تاخیر در پرواز از حد مشخصی فراتر برود گفت، به صراحت مسئولان را نسبت به این قانون بی توجه خواند تا مشخص شود که این بار نیز با یک بام و دو هوای مسئولان مواجهیم.


یعنی مسئولان در آزادسازی نرخ ها برای اجرای قانون شتاب دارند و در اجرای دیگر جزئیات قانون مثل حقوق مردم، این گونه نیستند. البته این سخنان مورد تائید عابدزاده قرار نگرفت چراکه وی در پاسخ به سوال نماینده مجلس گشت: «از زمان اعمال این نظامنامه، مردم خیلی کم برای دریافت خسارت مراجعه می‌کنند.»


در ادامه مجری برنامه گفت: شاید وقت و هزینه‌ای که می‌باید برای دریافت خسارت صرف کنند، مانع می‌شود و برای مردم به صرفه نیست که  رئیس سازمان هواپیمایی کشوری این موضوع را هم رد کرد و علت عدم مراجعه برای دریافت خسارت را با این عبارات توجیه کرد: «مردم دنبال کیفیت هستند؛ دنبال گرفتن خسارت نیستند»!


بار دیگر مجری پرسید: آیا تاکنون مشتریان را به حقوق خود آگاه کرده‌اید؟ مخصوصا در این شرایط که آزادسازی قیمت ها اجرا شده، مشتریان می‌بایست از حقوق بیشتری برخوردار باشند، چون قیمت واقعی را پرداخت می‌کنند؛ با این توجه آیا آنها را با حقوق واقعی شان آشنا کرده‌اید؟


عابدزاده این بار ترجیح داد که به جای پاسخ دادن به سوال، این گونه پاسخ بدهد: «بهترین حقوقی که مردم دارند این است که آنها را ایمن جابه‌جا کنیم، پروازهای به موقع انجام دهیم و پروازهایمان با کیفیت باشند. همین الان هم به پروازهای کنسلی خسارت پرداخت می‌کنیم اما باید برای گرفتن آن اقدام کنند اما آمارهایی که داریم حکایت از آن دارد که مردم کمتر مراجعه می‌کنند»


این در حالی است که تکرار چندباره این ادعا موجب شد اسد سامانی، دبیر انجمن شرکت های حمل و نقل هوایی که میهمان دیگر این گفت‌وگوی خبری بود، ادعای متفاوتی مطرح کرده و در رد تلویحی سخنان رئیس هواپیمایی کشوری بگوید: «اتفاقا از شرکت های هواپیمایی آماری درباره اجرای دستورالعمل حقوق مسافر دریافت کردیم که یکی از موراد آن پرداخت خسارت بود و بر اساس آن مشخص شده بود یکی از شرکت های هواپیمایی بیش از سیصد میلیون تومان پرداخت کرده است.»


با طرح این ادعا مجری ناچار شد تعارض سخنان دو میهمان برنامه را با لبخندی به ایشان یادآور شده و با کنایه اذعان داشته باشد که نمی‌داند گفته‌های کدام مسئول را بپذیرد؛ اینکه مردم برای دریافت خسارت مراجعه می‌کنند یا خیر؟!


شاید همین نکته، کلیدی ترین نکته بحث این برنامه درباره مقید نبودن شرکت های هواپیمایی به پرداخت خسارت به مسافران در صورت تاخیر در پروازها و حمایت نکردن هواپیمایی کشوری از مسافران در این خصوص بود؛ موضوعی که شاید برای نخستین بار در یک برنامه تلویزیونی و با حضور مسئولان مورد بحث قرار می‌گرفت و شاید از این رو بود که یکی از مسئولان که میهمان برنامه بود با طرح آن غافلگیر شد و ادعای عجیب مراجعه نکردن مردم را مطرح کرد.


ادعایی که اگر موانع فراوان در راه دریافت خسارت را رفع کرده و همزمان که کارشکنی های شرکت های هواپیمایی در این زمینه را بی اثر می‌کنیم، حقوق مسافران را به ایشان آموزش دهیم، آنچنان در هم بشکند که این مسئول از طرح آن در یک برنامه تلویزیونی پشیمان شود!