راز ۱۲۵ ساله "كوكاكولا"

 ۱۲۵ سال پيش شربتي با هدف درمان سردرد و افسردگي به بازار آمد اما در نهايت تبديل به محبوب ترين نوشيدني در جهان شد. صحبت از كوكاكولااست كه امروزه دومين لغت معروف جهان است و طرز تهيه اش در گاوصندوقي در آمريكا نگهداري مي شود.

به گزارش انتخاب به نقل از دویچه وله، قطعا روز هشتم مي سال ۱۸۸۶ زماني كه جان اسميت پمبرتون وارد داروخانه اش در آتلانتا شد، هيچ تصوري نداشت كه قرار است آن روز معمولي تبديل به يك تاريخ مهم شود؛ روز يافتن تركيب كوكاكولامحبوب ترين نوشيدني در سراسر جهان. البته ايرادي را هم نمي توان بر پمبرتون وارد كرد زيرا هر چه هست در آن روز او مي خواست شربتي ضد سردرد، خستگي و افسردگي را در آزمايشگاهش توليد كند. پمبرتون هر ليوان از نوشيدني تازه اش را به قيمت پنج سنت به مشتريانش مي فروخت.

هر چند در نهايت آن اندازه خوشبخت نبود كه در زمان حياتش بتواند نصيبي هر چند اندك از شهرت و محبوبيت اين تركيب ابتكاري ببرد و كمي پيش از مرگ، دستور تهيه ساخت كوكاكولارا در ازاي ۲۳۰۰ دلار به آسا كندلر، بازرگان آمريكايي و شهردار شهر آتلانتا فروخت. در عوض كندلر توانست به زودي از كوكاكولايك «نوشيدني ملي» بسازد كه نامش مترادف با «زندگي به سبك آمريكايي» است. او كمي دستور تهيه كوكاكولارا دستكاري كرد و براي راحت تر كردن كار به جاي ليوان و بشكه، بطري هاي مخصوصي را براي اين نوشيدني سفارش داد كه امروزه همه آن را مي شناسند و در نهايت محصولش را در سراسر آمريكا توزيع كرد. با اين تغييرات همه ديگر مي توانستند حتي در خانه هاي شان هم كوكاكولابنوشند. در سال ۱۸۹۶، 10سال بعد از تهيه اولين تركيب كوكاكولا، آسا كندلر براي نخستين بار اين نوشيدني را به خارج از مرزهاي آمريكا صادر كرد؛ به كوبا و كانادا. جنگ جهاني دوم كوكاكولارا به يك مارك جهاني تبديل كرد؛ البته از طريق كوله هاي سربازان آمريكايي.

در سال ۱۹۴۲ ژنرال آيزنهاور شخصا دستور داد تا سه ميليون بطري كوكاكولابه اروپا صادر شود تا از اين راه سربازان آمريكايي با نوشيدن اين«بمب انرژي شيرين» تقويت شوند. آندره آ اكسلر، روزنامه نگار و نويسنده كتابي در مورد كوكاكولادر همين رابطه مي گويد: «در زمان جنگ جهاني دوم كوكاكولادر آمريكا به عنوان يك كالاي مهم جنگي شناخته شد و هر سرباز آمريكايي سهميه مشخصي را براي دريافت آن داشت تا جايي كه كارخانه هاي كوچك مخصوصي براي پر كردن بطري ها ساخته شد. بعد از جنگ اين امكان وجود داشت تا بلافاصله از همين كارخانه ها براي پوشش دادن بازار مصرف در اروپا استفاده شود . براي مردم كشورهاي اروپايي هم كوكاكولاتا حدي نشاني از آزادي، دموكراسي و مدرنيته بود.»

بعد از پايان دوران جنگ سرد و از ميان برداشته شدن پرده آهنين جدايي ميان شرق و غرب، كوكاكولابه سرعت توانست جاي خود را در گستره جغرافيايي شرق سابق باز كند. يك روز بعد از فروپاشي ديوار برلين، كمپاني كوكاكولادر برلين شرقي و ديگر شهرهاي شرق آلمان به طور رايگان بين مردم كوكاكولاپخش مي كرد. به گفته ميشل بري، كارشناس امور تبليغاتي نكته مهمي كه در معروف كردن كوكاكولانقش ايفا كرد، روش هاي هوشمندانه بازاريابي و تبليغ براي اين محصول بود. هر چند بي انصافي خواهد بود اگر از طرح سرزنده علامت كوكاكولا، نوشته اي سفيد روي سطح قرمز رنگ غافل ماند.

 در تاريخ ۱۲۵ ساله كوكاكولاهميشه هم چرخ بر وفق مراد اين كمپاني نچرخيده و بارها نام اين شركت عظيم به دلايل مختلف سر زبان ها افتاده است. در سال ۱۹۸۵ مسوولان كمپاني تغييرات جزيي را در دستور تهيه كوكاكولااعمال كردند و محصول تازه اي را با نام«New Coke» با سروصدا و هياهوي بسيار به بازار دادند. اما استقبال از اين نوشيدني جديد به هيچ وجه آن چيزي نبود كه كوكاكولاانتظار داشت.

يكي از مخالفان در نامه اعتراضي خطاب به مسوولان اين كمپاني نوشت: «اين تصميم كدام احمقي بود كه دستور تهيه را عوض كند؟ كوكا كولاي جديد مزه مزخرفي دارد و به بد طعمي پپسي است!» اعتراض ها و كم استقبالي ازNew Coke باعث شد تا كمپاني بار ديگر به همان روش سنتي بازگردد. بسياري كوكا كولارا متهم مي كنند كه چاقي آمريكايي ها به ويژه كودكان به گردن نوشيدني بسيار شيرين اين شركت است.

بر اساس تحقيقات آزمايشگاهي در هر يك چهارم ليتر از كوكاكولا۲۷ گرم قند وجود دارد؛ چيزي معادل ۹ حبه قند. اما راز به مراتب بزرگ تر و با اهميت تر كوكا كولادستور تهيه آن است؛ روشي كه تا به امروز تنها عده اندكي از آن خبر دارند و گفته مي شود در يك گاوصندوق در بانكي در آتلانتا نگهداري مي شود.

ممكن است طعم كوكاكولادر هر كشوري تفاوت هاي جزيي داشته باشد، مثلاكمي شيرين تر، اما در حالت كلي از يك دستورالعمل براي تهيه آن استفاده شده است. كمپاني كوكاكولاهرگز اين دستورالعمل را به ثبت نرساند زيرا در آمريكا هر ۲۰ سال يك بار پروانه ساخت انحصاري منقضي مي شود و براي تمديدش كمپاني بايد دستورالعمل را علني در اختيار همگان بگذارد.

افشا شدن اين راز، به طور حتم مي تواند شانس رقيبان را براي به دست آوردن سودهاي كلان افزايش دهد. به گفته آندره آ اكسلر: «بر اساس تحقيقات انجام شده، كوكاكولابعد از كلمه اوكي (Okay) شناخته شده ترين كلمه در جهان است.»