حشرات جاسوس !

پادين فاضليان: الهام از استادان «ريز اندام» پرواز قرار است راهگشاي طراحي و ساخت نسل بعدي روبات هاي پرنده نظامي باشد.

به گزارش انتخاب؛ به نظر مي رسد که ساخت روبات هاي بي سرنشين بالدار مجهز به «ريز دوربين « دروني، انقلاب بزرگي در مأموريت هاي جاسوسي و عمليات نجات به پا کند.

به گفته پژوهشگران با مهندسي معکوس ساز و کار بال هاي حشرات مي توان ماشين هاي پرنده بسيار کوچکي ساخت که همه فن حريف بوده و مي توانند در ميدان دشمن جاسوسي کنند يا به جستجوي کساني بپردازند که زير آوار ناشي از انفجار در دام افتاده اند.

براي ساخت چنين ابزار هاي پرنده اي، دانشمندان از جانداراني الهام گرفته اند که در طول ميليون ها سال تکامل يافته اند تا به شرايط بهينه پرواز دست پيدا کنند.

گروهي از پژوهشگران به سرپرستي ريچارد بومفري، جانورشناسي از دانشگاه آکسفورد، تلاش مي کنند از فرايند تکامل بال هاي حشرات در 350 ميليون سال گذشته رازگشايي کنند.
به باور بومفري، کليد ساخت ماشين هاي پرنده مينياتوري را بايد در طبيعت جستجو کرد زيرا با الگو گرفتن از طبيعت و با دگرگوني در آيروديناميک ماشين هاي پرنده مي توان نسل جديدي از ابزارهاي پايشگر را ساخت که از يک سو به اندازه حشرات کوچک بوده و از ديگر سو همانند آنها هنگام پرواز در محيط اطراف پنهان مي شوند تا قابل شناسايي و رهگيري نباشند.

نکته اي که توجه دانشمندان را به خود جلب کرده، مانورپذيري حشرات است که به آنها اجازه مي دهد درست روي نقطه اي مشخص فرود آيند و بار ديگر به سرعت برخاسته و پرواز کنند. استفاده از چنين ويژگيهايي در فناوري هاي آينده مي تواند در جنگ ها يا حوادث و بلاياي طبيعي به نجات جان افراد بسياري کمک کند.

توليدکنندگان وسايل نظامي، شيفته ساخت روبات هاي پرنده بسيار کوچکي هستند تا با گسيل آنها به درون غارها و مناطق صعب العبور، اطلاعات آني درباره افراد و سلاح هاي مستقر در اين مکان ها به دست آورند.

به گفته دکتر بامفري، روبات هاي عنکبوتي ترسناک پيش از اين در دهه 1980 ميلادي در فيلم «فراري» ساخته مايکل کريچتون معرفي شده بودند، اما روبات هايي مورد نظر او و همکارنش بسيار کوچکتر هستند و بيشتر به توپ بالدار فيلم هاي هري پاتر شباهت دارند؛ زيرا مي توانند در جا بال بزنند و در هوا معلق بمانند.

مسايل گوناگوني هم اکنون ذهن دانشمندان را به خود مشغول کرده است. هواپيماهاي امروزي نمي توانند در هوا معلق بمانند و از سويي، بالگردها نيز نمي توانند سريع پرواز کنند. افزون بر اين، کوچک تر کردن آنها بيش از اين غير ممکن به نظر مي رسد.

بامفري در اين خصوص مي گويد: آميزه اي از اين توانايي ها در ابعاد بسيار کوچک در حشرات گرد آمده است. از سويي، آدمي اندکي بيش از صد سال است که به فناوري پرواز دست يافته اما حشرات 350 ميليون سال است که پرواز مي کنند بنابراين در مقايسه با بشر، آنها درک درست تر و کامل تري از پديده پرواز دارند!

هم اکنون کوچک ترين و پيشرفته ترين پرنده جاسوسي بي سرنشين «ثابت بال» حدود 30 سانتيمتر عرض دارد. جادوي طراحي و کوچک سازي ماشين هاي پرنده آينده در گروي ساخت بال هاي متحرک(شبيه حشرات) است.

هر چيزي براي آنکه به پرواز در آيد ناگزير از به کارگيري آميزه اي از نيروهاي پيشرانه و بالابرنده است. در هواپيما دو بخش جداگانه(موتورها و بال ها) وظيفه توليد اين دو نيرو را بر عهده دارند و همين مسأله، دامنه کوچک سازي را محدود مي کند.

بال هاي متحرک حشرات، نيروهاي پيشرانه و بالابرنده را با يکديگر تلفيق مي کنند . اگر دست ساخته بشر نيز بتواند چنين فرايند کارآمدي را شبيه سازي کند، آن گاه مي توان اميدوار بود ماشين هاي پرنده اي با ابعاد بسيار کوچکتر داشته باشيم.

دستيابي به چنين هدفي، مستلزم درک بسيار دروني تر از چگونگي تکامل بال هاي حشرات است. بويژه بايد روشن شود چند گونه مختلف بال در حشرات براي اهداف گوناگون تکامل يافته است.

پژوهشهاي بنيادين و پيشروي اين گروه توجه ناتو، نيروي هوايي آمريکا و سازمان پژوهش و توسعه هوا و فضا در اتحاديه اروپايي را به خود جلب کرده است.

پيش بيني مي شود يافته هاي اين پژوهش در سه تا پنج سال آينده در صنايع نظامي-دفاعي به کار گرفته شوند و در دو دهه پيش رو، شاهد گسترش کاربري ريز ماشين هاي پرنده اي به اندازه حشرات باشيم.