به کدامين سو مي تازيم؟

خراسان نوشت: همزمان با شروع ماه مبارک رمضان جشنواره سريال هاي سيما آغاز مي شود. سريال هايي که زمان قابل توجهي از وقت مخاطبان را به خود اختصاص مي دهند. برخي شان تلاش دارند به ماورا پيوند بخورند و برخي ديگر نيز تلاش مي کنند به هر قيمت مخاطب را بخندانند.

از سال گذشته سينما نيز در کنار تلويزيون، از موضوع پر کردن اوقات پس از افطار ملت روزه دار بي بهره نمانده است و امسال هم قرار شده اکران فيلم تا پاسي از شب در قالب طرح «اذان تا اذان» ادامه داشته باشد براي گرم کردن اين بازار مسئله تخفيف قيمت بليت هم مطرح شده است تا اين فضا جذاب تر از سال گذشته باشد. در نتيجه دوباره فضايي ايجاد مي شود که از قبل اذان مغرب تا پاسي از شب، رسانه ملي ۵ سريال را پخش و در کنار آن هم سينما تا نيمه هاي شب، به پخش فيلم هاي سينمايي اقدام مي کند. حال که موضوع روشن شده است بگذاريد سوالي بپرسيم. آيا در ماه رمضان لازم است اين حجم از برنامه هاي داستاني براي مردم به نمايش گذاشته شود؟ آيا اين حجم برنامه ها، تنها وظيفه رسانه ملي در مقابل مخاطبان خويش است؟

نگارنده هيچ مخالفتي با پخش سريال خصوصا از نوع مناسبتي اش ندارد. نمونه خوب يک سريال مناسبتي موفق در ماه رمضان چند سال گذشته، «صاحبدلان» بود. اثري که به يقين هم ارزش هنري خوبي داشت و هم محتواي مناسب و درخوري را در ماه مبارک رمضان به مخاطبان ارائه مي داد. اساسا سريال هاي مناسبتي بهانه خوبي براي بيان حرف هايي است که نياز به پيش زمينه و مقدمه چيني دارد و در مواقع ديگر سال، حتما بايد با فضاسازي بيان شود. مزيت اين سريال ها اين است که در مناسبت خاص خود به راحتي مخاطب را در فضاي واقعي داستان قرار مي دهند و به هيچ توضيح اضافه اي نياز ندارد. اما اکنون وضعيت سينما و تلويزيون ما چگونه است؟ به نظر شما سريال هاي ما محتواي ديني خوبي را به مخاطبان شان عرضه مي کنند؟ با فرض عرضه پيام هاي خوب ديني آيا آن ها کيفيت و ارزش هنري هم دارند؟ يا آن چنان به سرعت ساخته شده اند که ضعف ساختاري دارند؟ بر فرض محال اگر همه آن ها هم داراي محتواي غني و ساخت خوبي هستند، آيا پخش مسلسل وارشان کار صحيحي است؟ به نظر شما رسانه ملي بايد تمامي وقت مخاطبانش را پس از افطار صرف ديدن سريال کند؟

وضع فيلم هاي مخصوص اکران رمضان در سينماها هم به همين منوال است. به نظر نمي رسد فيلم هاي اکران شده در طرح «اذان تا اذان» مناسب اين ماه باشد. برخي شان فيلم هايي هستند که پس از ماه مبارک بنا بود اکران شوند. اما حالا زودتر اکران شده اند تا مگر مخاطب بيشتري را جذب کنند. بنابراين فيلم هاي روي پرده قرابتي با فضاي اکران خود ندارند. براي مثال فيلمي که در مذمت قصاص توسط يک کارگردان/بازيگر ساخته شده و در آن تيپ هاي مذهبي سخت دل خوانده مي شوند، در طرح ويژه اکران ماه مبارک قرار گرفته است.به سوال اصلي مان بازگرديم؛ چرا بايد سياستگذاران عرصه رسانه اي کشور؛ ظرفيت ارتباطي ماه رمضان را ناديده بگيرند.

ماه رمضان ظرفيت بسيار قابل توجهي براي ارتباط ميان مردم و خانواده ها دارد. ظرفيت هاي ارتباطي خوب و صميمي مانند محافل افطار يا مساجد. اين يک سنت و رفتاري است که سال ها در ميان مردم رواج داشته و بسيار پسنديده است و موجب مي شود ارتباط ميان افراد جامعه سرد نشود و از همه مهم تر، ماه رمضان از هدف معنوي خود فاصله نگيرد. به نظر مي رسد اکنون اين ظرفيت هاي ارتباطي با اختلال مواجه شده است. سريال ها و فيلم هاي ماه رمضان رمقي براي حضور در مساجد نمي گذارد و مراسم افطاري تحت شعاع سريال ها قرار مي گيرد. ظاهر امر چنين است که صدا و سيما و اخيرا سينما قصد دارند تا ظرفيت ارتباط چهره به چهره و گرم مردم را در ماه رمضان، با پر کردن وقت مخاطبانشان پس از افطار پر کنند.به عبارت ساده تر ماهي که بهانه اي است براي داشتن خلوت ميان خود و خدا و ماهي که بهانه اي براي ديد و بازديد و صله رحم و تحکيم ارتباط ميان مردم است اکنون با اين حجم محصولات رسانه اي پوشيده شده است. محصولاتي که به شهادت اهل فن نه ارزش هنري دارند و نه داراي محتواهاي قابل تأمل و دفاعي هستند. يعني متوليان رسانه هاي جمعي ما به جاي دقت بر رفتارشان، فقط به آنتن و مخاطب بيشتر مي انديشند. به کدامين سو مي تازيم...؟