آیت‌الله مصباح یزدی گفت: فرشتگان انسان را به سوی خدا می‌خوانند و وسوسه‌های شیطان به سوی دیگر، ما باید با انتخاب خود زمینه تکامل را فراهم کنیم، ارزش انسان به حرکت اختیاری و مقاومت در برابر شیطان است.
رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی و مدرس حوزه علمیه، امروز، چهارم آذرماه، در جلسه درس اخلاق جامعة المصطفی العالمیه شعبه خراسان، عنوان کرد: از آیات قرآن اینگونه بر می‌آید که خداوند پس از خلقت ملکوت و فرشتگان الهی خطاب به آنان فرمود که می‌خواهم جانشینی در زمین بیافرینم؛ بعد از اینکه خداوند حضرت آدم را خلق کرد، حضرت آدم به فرشتگان گفت اسماء الهی را به من بگویید و آنان گفتند خداوند این‌ها را به ما نیاموخته است؛ این همان علمی بود که خداوند به حضرت آدم(ع) آموخته بود و فرشتگان در اینجا به ضعف علمی خود اعتراف کردند.
خلقت آدم موجب تکامل خلقت
وی با اشاره به اینکه حضرت آدم اسماء الهی را به فرشتگان آموخت، افزود: نکته‌ای که از این بیان قرآنی برداشت می‌شود این است که خلقت حضرت آدم(ع) باعث کامل شدن خلقت عالم شد و با خلقت او عالم واجد خلیفة الله شد؛ علم اولین ویژگی لازم برای خلیفة الله شدن است، در کنار این داستان است که خداوند امر به سجده افتادن فرشتگان در برابر حضرت آدم می‌کند؛ در این میان فردی حضور داشت که 6000 سال عبادت خدا را کرده بود و شبیه به فرشتگان بود، اما به انسان سجده نکرد و این فرد شیطان بود.
این مدرس برجسته حوزه علمیه، عنوان کرد: انسان برای اینکه اشرف مخلوقات بشود علاوه بر اینکه به علم نیاز دارد باید به یک نکته دیگر نیز توجه کند و آن فریب نخوردن در مقابل شیطان است، در چنین شرایطی انسان به مقامی می‌رسد که فرشتگان باید در مقابل او سجده کنند و این زمینه‌ای است که برای فرزندان آدم نیز فراهم شده است.
وی افزود: اگر علم بیاموزیم و در راه خدا فریب شیطان را نخوریم و به دام او نیفتیم، می‌توانیم به مقامی برسیم و کاری کنیم تا اتفاقاتی که با امور مادی سازگار نیست و حتی مخالف آن است برای ما قابل انجام باشد؛ ما طبق فطرت خود طالب کمال هستیم و در این مسیر قانع نمی‌شویم، اگر بخواهیم به ندای فطرت خود یعنی قرب خدا پاسخ دهیم باید به دو چیز توجه کنیم، یکی از آن دو تحصیل علوم خدا پسند و دیگری پیدا کردن وسیله مبارزه با شیطان است و اگر از هریک غفلت کنیم از هدف خود باز می‌مانیم.
جهل باعث لغزش انسان
مصباح یزدی اظهار کرد: جهل باعث می‌شود تا انسان در بسیاری از موارد زندگی بلغزد، حتی در اعتقادات خود دچار مشکل شود مخصوصا که خود شیطان گفته که فرزندان آدم را گمراه می‌کند؛ آنان که حتی به مقامات عالی علمی مثل فقه رسیدند نیز خود اعتراف کردند که به بهره‌ای از علم نرسیدند؛ بیش از هزار رشته علم خاص وجود دارد و ما به اقتضای عمر و شرایط زندگی ناچار به انتخاب از میان علوم هستیم.
وی ادامه داد: برای انتخاب علم اولویت با علمی است که نفع بیشتری دارد، علمی که چند سال برای آدم نفع دارد و پس از آن دیگر اثر ندارد در مقابل علمی که نفع آن ابدی است،جایگاه پایین‌تری دارد، علمی که نتیجه آن ابدی است و نفع آن علاوه بر دنیا و آرامش زندگی که بزرگترین آرمان و خواسته جهان کنونی است، تا بی‌نهایت نفع آن باقی می‌ماند با علوم مادی نسبتی ندارد، حال باید کدام علم را انتخاب کنیم؟
مصباح یزدی اضافه کرد: علومی که ما را با حقایق آشنا می‌کند و باعث سعادت اخروی می‌شود و پیشرفت آن موجب تکامل انسان است، نفع بیشتری دارد؛ چراکه قرآن می‌فرماید آن زندگی آخرت هم به جهت کیفیت هم به جهت کمیت بر این دنیا برتری دارد و کیفیت آن چنین است که ما در دنیا درک و تصوری از آن نداریم.
وی افزود: ما خدا را شاکریم که در زمانی زندگی می‌کنیم که روز به روز شرایط استفاده از علوم دین و اهل بیت(ع) رو به پیشرفت است و ابزار و راه‌های تحصیل آن آسانتر شده است اما دشمنی شیطان و تجربه او برای گمراه کردن نیز چندهزار برابر شده است؛ ممکن است برخی تصور کنند که خداوند نتوانسته شیطان را از بین ببرد و یا جلو آن را بگیرد اما ترقی و رشد انسان به این است که بین دو قدرت متضاد قرار گیرد و به اختیار انتخاب کند.
ارزش انسان و مقاومت در برابر شیطان
مصباح یزدی گفت: فرشتگان انسان را به سوی خدا می‌خوانند و وسوسه‌های شیطان به سوی دیگر، ما باید با انتخاب خود زمینه تکامل را فراهم کنیم، ارزش انسان به حرکت اختیاری و مقاومت در برابر شیطان است، برای موفقیت در این راه غیر از تحصیل علم باید تزکیه نفس کنیم و حرکت عملی داشته باشیم، بزرگانی که سال‌ها تلاش کرده و به تزکیه نفس خود پرداختند، شیطان بیشتر توان خود را برای گمراه کردن آنان می‌گذارد؛ امروز ابزارها و انواع دام‌های شیطان بیشتر شده و به وسیله آنان قهرمانان را به دام می‌اندازد و این نشان دهنده آن است که نسل ما چنان پیشرفت کرده که هدایت یک نفر مساوی هدایت میلیاردها انسان است و شیطان بزرگ را به خاک می‌کشد.
وی با بیان اینکه شرایط مبارزه با شیطان کم و بیش برای ما فراهم است، گفت: اگر بتوانیم بین زندگی خود و هدایت مردم یکی را انتخاب کنیم، اگر بین اهم و مهم، مهم را انتخاب کنیم که این مهم مخالف و مزاحم تکلیف اهم باشد، کار حرام انجام شده است، باید وظیفه خود را درست بشناسیم، گاهی باید تا پای جان مثل شیخ فضل الله نوری مقاومت کنیم.
