یكی از پرسش‌های مطرح شده توسط برخی از افراد این است كه چرا شیرهای استریل یا فرادما با وجود نگهداری در خارج از یخچال، تا ماه‌ها فاسد نمی‌شود؟ برخی بر این باورند كه احتمالا در كارخانجات لبنی، نگهدارنده‌های شیمیایی به شیرهای استریل یا فرادما اضافه می‌شود كه موجب ماندگاری طولانی آنها در خارج از یخچال می‌گردد. در این یادداشت، به باور رایج وجود نگهدارنده در شیر استریل یا فرادما می پردازیم .
در كارخانجات لبنی، شیر استریل یا فرادما دمایی حدود 130 تا 150 درجه سانتیگراد را تحمل می‌كند و بنابراین تمام میكروب‌های موجود در آن نابود می‌شوند. هیچ یك از میكروب‌های مولد فساد در شیر استریل باقی نمی‌ماند و لذا شیر استریل را می‌توان بدون بروز فساد میكروبی تا شش ماه خارج از یخچال نگهداری كرد.
به همین علت دیگر هیچ دلیلی برای استفاده از نگهدارنده‌های شیمیایی متصور نبوده و اساسا توجیه علمی یا اقتصادی ندارد. البته بعد از گذشت شش ماه، با احتمال بروز فساد شیمیایی چربی شیر كه به تندشدگی موسوم است، دیگر نمی‌توان شیر استریل را مصرف كرد.
از سوی دیگر، از آنجا كه شیرهای استریل یا فرادما در مقایسه با شیرهای پاستوریزه در معرض حرارت بالاتری قرار می‌گیرند، بنابراین باید كیفیت شیر خام اولیه آنها مطلوب باشد و در غیر اینصورت كیفیت نهایی شیر استریل به علت مواجهه با حرارت‌های زیاد، كاهش محسوسی پیدا می‌كند.
لذا بر خلاف تصور عده‌ای از افراد، باید تاكید شود كه شیرهای استریل یا فرا دما كیفیت بهداشتی ضعیفی نداشته و فاقد هرگونه نگهدارنده شیمیایی هستند. البته تاكید می‌شود پس از بازكردن در پاكت یا بطری شیرهای استریل، باید باقیمانده شیر را حتما در یخچال نگهداری كرد و همچنین باید بلافاصله در عرض چند روز مصرف شوند. زیرا پس از باز كردن در پاكت یا بطری، باكتری‌های موجود در هوا ممكن است وارد شیر شده و می‌توانند طی مدت كوتاهی موجب فساد شیر شوند.
گفتنی است شیرهای پاستوریزه دمای 72 درجه را تحمل می‌كنند؛ در این دما فقط میكروب‌های بیماری‌زا از بین می‌روند و بخشی از میكروب‌های مولد فساد باقی می‌مانند؛ به همین دلیل است كه بر خلاف شیر استریل، باید شیر پاستوریزه را در یخچال و تا حداكثر48 تا 72 ساعت نگهداری و مصرف كرد.
روزنامه جام جم
