روزنامه اینترنتی فراز نوشت: ماجرای ناتمامِ افزایش قیمت محصولات پروتئینی آرام آرام در حال تبدیل شدن به یک کلاف سردرگم است. ریشه این گرانی را نیز در هر چه جست و جو کردیم باز هم به درِ بسته سوء مدیریت رسیدیم. مدیریتی مدعی که هنوز نمی داند، در خوانِ نعمتِ تولید، قیمت ها را چگونه کنترل کند! نتیجه چیست؟ اینکه مردم پس از صرفه جویی در پوشاک و تفریح، از خورد و خوراکشان هم بزنند و غذای مفید کمتر بخورند. این درد دیگر درد دهک های محروم جامعه نیست بلکه طیف گسترده ای از طبقه متوسط را نیز درگیر خود کرده است.
قصه کرونا هم اگر در این مرز و بوم تمام شود، غصه بیماری هایِ ناشی از گرانی محصولات پروتئینی به پایان نخواهد رسید. بله! گرانی محصولات پروتئینی هم انسان را بیمار می کند. دقیقا همان گرانی که آنقدر در اخبار مرورشان کرده ایم که دارد به تلخیِ عادت بدل می شود. بخصوص که مدیر کل دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت، اخیرا اعلام کرده واکسن کرونا در افرادی که تغذیه خوبی ندارند کم تاثیر است! ماجرای ناتمامِ افزایش قیمت محصولات پروتئینی آرام آرام در حال تبدیل شدن به یک کلاف سردرگم است. ریشه این گرانی را نیز در هر چه جست و جو کردیم باز هم به درِ بسته سوء مدیریت رسیدیم. مدیریتی مدعی که هنوز نمی داند، در خوانِ نعمتِ تولید، قیمت ها را چگونه کنترل کند! نتیجه چیست؟ اینکه مردم پس از صرفه جویی در پوشاک و تفریح، از خورد و خوراکشان هم بزنند و غذای مفید کمتر بخورند. این درد دیگر درد دهک های محروم جامعه نیست بلکه طیف گسترده ای از طبقه متوسط را نیز درگیر خود کرده است. چنانچه طبق اعلام افشین صدر دادرس، مدیرعامل اتحادیه مرکزی دام سبک کشور، مصرف سرانه گوشت در کشور از ۱۲ کیلوگرم در سال به ۶ کیلوگرم رسیده و با ۵۰ درصد کاهش مصرف مواجه شده است. اما سوال اینجاست؟ بعد از جایگزینی پروتئین‌های حیوانی با پروتئین‌های گیاهی یا حذف کامل پروتئین و جایگزینی آن با کربوهیدرات‌ها، سلامت جامعه به کجا می رسد؟
وعده ها و بعیدها!
براساس اعلام مرکز آمار که در شهریور سال جاری منتشر شده است، در گروه لبنیات در شهریور افزایش قیمت ۱۰.۴ درصدی نسبت به مرداد و افزایش ۷۳ درصدی نسبت به‌مدت مشابه سال قبل ثبت شده است. بنا بر همین آمار بیشترین افزایش قیمت لبنیات مربوط به ماست، پنیر و شیر پاستوریزه است. هرچند که دولت سیزدهم درصدد است کاهش ۱۰ درصدی در قیمت ۳ محصول لبنی اصلی شامل شیر، پنیر و ماست را اعمال کند و سیدجواد ساداتی‌نژاد، وزیر جهاد کشاورزی نیز به‌طور رسمی به عملیاتی شدن این تصمیم ستاد تنظیم بازار اشاره کرده بود، اما کاهش قیمت این محصولات هنوز در بازار حس نشده است.در این میان و در تازه ترین آمار ثبت شده از قیمت محصولات پروتئینی مرغ ۳۳ هزار تومان، بلدرچین ۱۳۰ هزار تومان، تخم بلدرچین ۱۲۰ هزار تومان، گوشت فیله گوساله ۲۰۴ هزار تومان، گوشت راسته گوسفندی ۳۵۶ هزار تومان، گوشت چرخ کرده مخلوط ۱۱۰ هزار تومان، ماهی قزل آلا ۱۴۳ هزار تومان، میگو درشت ۵۴۴ هزار تومان، قارچ ۳۶ هزار و ۵۰۰ تومان، سینه مرغ ۱۰۱ هزار تومان، ران مرغ ۴۲ هزار تومان، تخم مرغ ممتاز سیمرغ ۲۴ عددی ۴۵ هزار تومان و فیله مرغ ساده ۶۰ هزار تومان ثبت شده است.
بال و پر زدن نرخ مرغ و تخم مرغ
در این میان، گرانیِ محصولات غذایی در حالی تقاضا برای تخم مرغ را افزایش داده است که نیک می دانیم، در پس هر افزایش تقاضا چه موج گرانی جا خوش کرده است! افزایش ۱۵ تا ۲۰ درصدی نرخ تخم‌مرغ مصداق همین مدعاست. از طرف دیگر نوسان بازار مرغ و تخم‌مرغ نیز در حالی است که هم از افزایش ۲۰ درصدی قیمت نهاده‌ها که پیشتر ناشی از تاخیر در پرداخت به موقع ارز توسط بانک مرکزی به واردکنندگان نهاده بود سخن به میان می آید و هم از افت پنجاه درصدی تولید جوجه یک روزه. در این راستا هنوز مشخص نیست با وجود تخصیص ارز مبادله‌ای توسط بانک مرکزی در اواخر سال گذشته چرا تاکنون واردکنندگان نهاده‌های دامی قیمت‌ها را کاهش ندادند!
دلالی هم به فهرست بالابرنده‌های قیمت اضافه شد
این در حالی است که چندی پیش رییس انجمن صنایع خوراک دام، طیور و آبزیان ایران مهم‌ترین دلیل افزایش نرخ نهاده‌ها را روند افزایشی قیمت‌های جهانی، افزایش نرخ‌های حمل‌ونقل کشتی، خرید ٧٠٠ هزار تن جو دامی توسط عربستان، بار روانی افزایش قیمت ارز در داخل، عدم تخصیص به موقع ارز توسط بانک مرکزی، عدم گشایش به موقع ال‌سی‌ها و به تبع آن عدم حمل جو از مبدأ برشمرد و از دولت درخواست کرد در قیمت‌گذاری محصولات پروتئینی ورود نکند چرا که دخالت دولت در واردات و صادرات کشور، نه‌تنها ساماندهی بازار نهاده‌ها را در پی ندارد بلکه در حلقه‌های مختلف زنجیره تامین پروتئین، فساد و رانت به وجود می‌آورد و در نهایت این مردم هستند که باید تاوان گرانی و افزایش قیمت را پس دهند. در این میان دلالی و واسطه گری نیز، یکی از عوامل بالا برنده قیمت ها معرفی می شود؛ به این صورت که قیمت دام زنده از زمانی که دامدار می‌فروشد تا به کشتارگاه برسد، چندین بار بین دلالان و واسطه گران دست به دست می‌شود و به قیمت بالاتری دست مردم می‌رسد، و گرنه تولید کننده محصول خود را به قیمت واقعی می‌فروشد. پیشتر خبرنگار صدا و سیما گزارشی تهیه کرده بود که دلالان در میدان بهمن موسوم به کشتارگاه، دلالان جولان می دادند و مرغ تولید کنندگان را به قیمت ارزان می‌گرفتند و به گران می‌فروختند آن زمان قیمت مرغ به کیلویی ۴۰ هزار تومان رسیده بود که تحت فشار این دلالان قیمت‌ها به رغم عرضه فراوان در بازار در برابر کاهش مقاومت داشتند.
