arrow-right-square Created with Sketch Beta.
کد خبر: ۷۱۴۱۰
تاریخ انتشار: ۳۷ : ۰۴ - ۰۹ مرداد ۱۳۹۱

آيا بشار رفتني است؟

پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :
خراسان نوشت:

راي تحليل درست تحولات سوريه بايد به سه ضلع يک مثلث با هم توجه کرد: ميزان حمايت مردم سوريه از دولت، وقايعي که بين دولت و مخالفان در صحنه عمل سوريه در حال اتفاق افتادن است و مواضع و تحولاتي که درعرصه بين المللي وجوددارد. تحليلي که برپايه فقط يکي از اضلاع صورت گيرد يا بها دادن بيش از اندازه به آن، راه به خطا مي برد.

مردم سوريه و بشار

عکس آن چيزي که بسياري از مردم به دليل پوشش رسانه اي يک سويه صدا وسيما و کم اعتمادي مردم به اين رسانه فکر مي کنند، مردم سوريه به دلايلي از جمله، تجربه ليبي، ترس از مخالفان تندرو، اختلاف مخالفان، مواضع ضداسرائيلي دولت و در گروهي نيز محبوبيت بشاراسد، در مجموع با مخالفان دولت همراهي نمي کنند و حامي بشار اسد محسوب مي شوند. در دنياي امروز مي توان ادعا کرد زماني که مردم يک کشور براي ساقط کردن يک حکومت به پا مي خيزند اين دولت نمي تواند باقي بماند چه برسد به دولت سوريه که حمايت هاي مادي و رسانه اي بين المللي گسترده اي از مخالفانش صورت مي گيرد. البته دولت سوريه در ابتداي کليد خوردن تحولات منطقه به دليل جدي نگرفتن اصلاحات و برخوردهاي حساب نشده گروهي از ارتش، افکارعمومي بخشي از مناطق سوريه را از دست داد؛ اما بخش اصلي کشور از همان آغاز از مخالفان حمايت نکردند و بسياري ديگر از مردم سوريه نيز به مرور زمان و به دليل تغيير رويکرد مخالفان سوريه در نظامي کردن مخالفت داشتند و با فرونشستن غبارآلودگي رسانه اي که توسط رسانه هاي غربي و عربي ايجاد شده بود به جمع حاميان بشار اسد پيوستند. به نظر مي رسد مهمترين پارامتري که باعث شده است به رغم فشارهاي سنگين خارجي و داخلي، دولت بشار اسد پابرجا بماند، عدم توفيق مخالفان دولت سوريه در همراه کردن مردم با خود است.

معادلات بين المللي

تکليف جبهه عربي عليه دولت بشار روشن است؛ اما آيا برداشت ما از نگاه آمريکا درست است و در نقطه مقابل، آيا روسيه به ادامه حمايتش از دولت ادامه مي دهد؟ مي توان به تفصيل توضيح داد که آمريکا به دليل مشي سلفي مخالفان اصلي بشار و نگراني از موضع دولت آينده دربرابر اسرائيل به دنبال پياده سازي طرح يمني به شرط عقب نشيني دولت جديد از مواضع ضد اسرائيلي است (تهديد ورود نظامي ناتو نيز فقط براي فضاسازي و امتياز گيري است) لذا با توجه به منافع مهمي که بحراني بودن فضاي سوريه براي آمريکا دارد، واشنگتن نه به دنبال حمله نظامي يا حتي ساقط کردن دولت بشار، بلکه به دنبال فرسايشي کردن و کش دار کردن شرايط موجود است. موافقت با وارد شدن کوفي عنان، برگزاري اجلاس هاي ازپيش شکست خورده و توافق هاي نمايشي و ارائه قطعنامه هايي که وتو کردن آن توسط روسيه قطعي است، شاهدي بر اين ادعا مي باشد و به نظر مي رسد سياست مداران سوري، روسي و ايراني هنوز بررسي اين احتمال را دردستور کار قرار نداده اند و لذا برخي اوقات ناخودآگاه در زمين آمريکا بازي مي کنند.

اما درباره موضع روسيه نيز مي توان گفت اين که روسيه روزي برسر طرح يمني با آمريکا به توافق برسد دور از ذهن نيست اما به چند دليل اين احتمال را کم مي دانم. اولين دليل ايجاد بي اعتمادي جدي روسيه به آمريکا مخصوصا بعد از انتخابات رياست جمهوري روسيه است؛ چرا که بعد از اينکه آمريکا چندبار عدم پايبندي به وعده هايش را در دو دولت بوش و اوباما تکرار کرد ، به نظر مي رسد پوتين نگاه واقعي غرب به روسيه را در جريان سازي مسئولان و رسانه هاي غربي عليه پوتين در انتخابات رياست جمهوري با همه وجود لمس کرد. دليل دوم فضاي ضدغربي داخل روسيه است. اين فضا علاوه براين که در انتخابات رياست جمهوري روسيه به وضوح خود را نشان داد، نظرسنجي هاي اخير سازمان هاي دولتي اين کشور درباره ماجراي سوريه نيزبر اين امر صحه گذاشت و سومين دليل نيز باورکرملين به اين نکته است که حتي اگر روسيه تصميم به حذف بشار داشته باشد به دليل حمايت هاي مردمي اين امر ممکن است در عمل يا به نتيجه نرسد يا حداقل نتيجه دلخواه را در برنداشته باشد؛ لذا هنگامي که روسيه با حمايت از بشار اسد مي تواند آخرين پايگاه خود در منطقه را بي رقيب حفظ کند، پذيرفتن ريسک توافق برسر اجراي طرح يمني منطقي به نظر نمي رسد.

صحنه معارضه داخلي

سومين ضلع تاثيرگذار بر آينده سوريه اتفاقاتي است که در صحنه معارضه داخلي سوريه درحال روي دادن است ( به دوراز اطلاع رساني هاي يک سويه هردو طرف). تا پيش از اتفاقات اخير کفه صحنه معارضه داخلي سوريه به نفع مخالفان بيشتر سنگيني مي کرد، اما اتفاقات اخير بعد از عمليات تروريستي مقر امنيتي در دمشق، کفه تحولات را به نفع بشار اسد سنگين تر کرد. اين تحولات براي دولت سوريه سه دستاورد مهم و تعيين کننده داشت: اول اينکه به نظر مي رسد با توجه به علني شدن وجود خارجي ها در بين معارضان مسلح و برخي رفتار وحشيانه اي که آن ها با مردم داشتند حمايت مردمي از مخالفان حتي در مناطقي که پيش از اين از پايگاه اجتماعي خوبي برخوردار بودند، به شدت کاهش پيدا کرده باشد . دوم اين که غربي ها و معارضان بر اين تصور بودند که با انفجار مقر امنيتي، خيل ارتش سوريه از هم خواهد پاشيد. کمپين قوي رسانه اي غربي عربي نيز به شدت اين فضا را تقويت کرد، لذا اين برداشت در بين معارضان تقويت شد و درنتيجه بسياري از معارضان که به صورت منفرد در دمشق متفرق بودند و به صورت غيرقابل کنترل به دولت سوريه ضربه مي زدند براي پيروزي نهايي به جمع ديگر معارضان پيوستند و اين بهترين فرصت براي ارتش بود که خلاف محاسبات معارضان با حفظ انسجام خود و برتري نظامي که در صحنه جنگ کلاسيک دارد چندهزار نفراز مخالفان را از بين ببرد و سومين دستاورد براي دولت سوريه بازشدن دست ارتش در ورود مجدد به شهرها بود که به دليل پذيرش طرح کوفي عنان مجبور شده بودند از شهرها خارج شده و در نتيجه در موقعيت بسيار ضعيف تري از معارضان قرار گرفته بودند. اين سه دستاورد باعث شد تحولات اخير در مجموع جايگاه دولت سوريه را در ضلع سوم صحنه معارضه داخلي در موقعيت بهتري قرار دهد؛ البته در بررسي اين ضلع نبايد ازتاثيرگذاري ضلع تحولات بين المللي غفلت کرد و مي توان مطمئن بود که کشورهاي غربي و عربي به راحتي اجازه نخواهند داد کار صحنه معارضه داخلي به سود دولت يک طرفه شود چرا که با توجه به وضعيت مناسب دولت بشار در ضلع حمايت هاي مردمي، يک طرفه شدن صحنه معارضه داخلي يعني پايان پذيرفتن بحران در سوريه و تبديل شدن آن به يک چالش بين المللي که به هيچ وجه مورد رضايت آن ها نخواهد بود.

جمع بندي

درمجموع با توجه به قدرت بيشتر مخالفان دولت بشار در صحنه بين المللي و توان تاثيرگذاري آنان بر صحنه معارضه داخلي و منافعي که طولاني شدن بحران سوريه براي آمريکا دارد به نظر مي رسد صحنه تحولات سوريه به اين زودي ها به ثبات مشخصي نرسد؛ اما نظر به تقويت جايگاه مردمي دولت بشار و پيش بيني سنگين شدن کفه صحنه معارضه داخلي به نفع ارتش مي توان اين گونه پيش بيني کرد، بشار ماندني است حداقل فعلا.


نظرات بینندگان