حذف دور برگردان ها؛ كشمكش جدید شهرداری و نهادهای دولتی

با انتشار خبر جمع آوری دوربرگردان ها از بزرگراه های تهران، این پروژه بحث برانگیز بار دیگر محل كشمكش و اختلاف میان شهرداری و نهادهای دولتی شده است.

به نوشته اعتماد؛ هفته گذشته جعفر تشكری هاشمی، معاون حمل و نقل و ترافیك شهرداری تهران در گفت وگو با رسانه ها اعلام كرد دوربرگردان های تهران به صورت تدریجی حذف خواهند شد و به فاصله چند روز دبیر شورای عالی حمل و نقل و ترافیك اعلام كرد كه این اقدام ماهیت سیاسی داشته و در صورت اقدام شهرداری برای این كار، موضوع از طریق وزارت كشور پیگیری و جلوی اقدام شهرداری گرفته خواهد شد.

تشكری هاشمی با بیان اینكه شهرداری تهران در مطالعات انجام شده، به این نتیجه رسیده است كه حجم دوربرگردان ها در اتوبان ها بسیار زیاد است و خطراتی را برای رانندگان ایجاد می كند، گفت: در نخستین اقدام، دوربرگردان جاده مخصوص كرج- شهرك گل ها به عنوان یكی از حادثه خیزترین دوربرگردان های پایتخت بزودی حذف می شود.

در اوج مخالفت با طرح دوربرگردان ها معاون حمل و نقل و ترافیك شهردار تهران با «بس اشتباه» خواندن ساخت دوربرگردان ها در اتوبان های پایتخت، به نوعی طرح پیشنهاد شده توسط حمید بهبهانی وزیر راه و ترابری سابق و استاد محمود احمدی نژاد در دانشگاه علم و صنعت، كه در زمان تصدی اش در شهرداری به مرحله اجرا گذاشته بود را زیر سوال برد.

تشكری هاشمی اعلام كرد: بسیاری از كارشناسان حمل ونقل و ترافیك، ساخت دوربرگردان در اتوبان ها را كاری بس اشتباه عنوان می كنند. آنها معتقدند این دوربرگردان ها هم ایمنی را كاهش می دهند، هم مسافت ها را طولانی تر می كنند، هم مصرف سوخت را بالامی برند و هم به افزایش آلودگی هوا می انجامند. این مقام مسوول در شهرداری تهران همچنین وعده داد سالانه تعداد؟ تا؟ تقاطع غیر همسطح و در راستای حذف دوربرگردان ها، توسط شهرداری ساخته شود و با ادامه این روند به تدریج تمامی دوربرگردان های اتوبان های شهر حذف شود. وی همچنین گفت: عملیات حذف دوربرگردان ها تا یك سال و نیم آینده به اتمام رسیده و این سازه ها به تقاطع غیر هم سطح تبدیل می شوند.
  
پیگیری از طریق وزارت كشور
اما با اعلام این خبر از سوی معاون حمل و نقل و ترافیك شهرداری تهران، دبیر شورای عالی ترافیك با بیان اینكه حذف دوربرگردان ها ماهیت فنی ندارد، گفت: حذف دوربرگردان ها را از طریق وزارت كشور پیگیری می كنیم.

سید مجتبی شفیعی در گفت وگو با فارس درباره حذف دوربرگردان های شهر تهران اظهار داشت: برای پروژه هایی مانند ایجاد یا حذف دوربرگردان ها چون جزو پروژه های كلان ترافیكی قرار نمی گیرد، شورای عالی ترافیك وارد نمی شود. وی افزود: شورای عالی ترافیك می تواند بنا به مورد در این زمینه ورود پیدا كند و هماهنگی هایی داشته باشد اما حذف دوربرگردان ها ماهیت فنی نمی تواند داشته باشد، چون منافع ایجاد دوربرگردان ها برای همه مشخص است.

دبیر شورای عالی ترافیك افزود: بعضی از دوربرگردان ها در زمان مدیریت فعلی شهرداری ایجاد شده است و برای حذف آنها شهرداری چه راهكاری دارد؟ شفیعی یادآور شد: ایجاد دوربرگردان ها یك تجربه موفق بوده و در صورتی كه محل آن به درستی انتخاب شده باشد قطعا منافع بسیاری خواهد داشت.

وی افزود: ایجاد دوربرگردان ها در كنفرانس های علمی مطرح شده و دیگر مشخص است كه این طرح یك طرح موفق است.

شفیعی با تاكید بر اینكه حذف دوربرگردان ها دلیلی جز موارد سیاسی ندارد، گفت: در این باره و برای جلوگیری از حذف دوربرگردان ها هیچ مرجعی، حتی شورای شهر هم نمی تواند ورود پیدا كند.

دبیر شورای عالی ترافیك افزود: حذف دوربرگردان ها را از طریق وزارت كشور پیگیری می كنیم ولی فعلامدیریت شهر در دست این افراد است و تصمیماتی كه می گیرند اجرایی می شود و ما خیلی نمی توانیم ورود اجرایی داشته باشیم.

وی با بیان اینكه دوربرگردان با هزینه جزیی بالغ بر 500 میلیون تومان ایجاد می شود، در حالی كه قرار است شهرداری برای جایگزینی دوربرگردان ها از پل های غیر همسطح استفاده كند، گفت هزینه ایجاد پل 20 برابر دوربرگردان هاست، شاید شهرداری بودجه های جدیدی دریافت می كند.
 
به شورا ربطی ندارد
در همین حال رییس كمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران نیز در گفت وگو با فارس گفت: انجام این كار به شورای شهر تهران ارتباطی ندارد، چرا كه یك كار اجرایی در رابطه با تغییرات هندسی در سطح شهر است. اما تا آنجا كه ما می دانیم بحث حذف همه دوربرگردان های پایتخت مطرح نیست.

وی تصریح كرد: اگر قرار بر حذف دوربرگردان ها یا تغییر جهت ها توسط شهرداری باشد حتما بر اساس مطالعات كارشناسی است. البته بحث حذف همه دوربرگردان ها مطرح نیست و برخی اخبار مربوط به این موضوع بداخلاقی های رسانه یی است.

وی علاوه بر كارشناسی خواندن این اقدام توسط شهرداری گفت: اگر حذف دوربرگردان ها در نقطه یی انجام شود كه ضرورت دارد نتیجه آن افزایش سرعت حركت خودروها در بزرگراه ها خواهد بود و نكته بعدی افزایش ایمنی است چراكه كاهش سرعت های ناگهانی هنگام ورود یا خروج از دوربرگردان ها باعث بروز حوادث می شود.
  
روزهای واپسین طرح جنجالی بهبهانی
بنابر نظر كارشناسان حوزه عمران و حمل و نقل، به درستی نمی توان تاریخ ابداع دوربرگردان را مشخص كرد ولی در كشورهای مختلف و از جمله در كشور ما ده ها سال است كه دوربرگردان به كار گرفته شده و مردم نیز كمابیش با این واژه و عملكرد آن آشنا بوده اند. معمولادر راه های جدا شده یی كه نیاز به گردش 180 درجه یی وسایل نقلیه وجود داشته باشد یك بریدگی درمیانه راه ایجاد می شود كه به آن اصطلاحا دوربرگردان یا واگرد گفته می شود.

در بسیاری از شهرهای كشور و از جمله تهران و اصفهان از گذشته های دور از دوربرگردان بطور محدود استفاده می شده است ولی در سال های اخیر از این ابزار ترافیكی در بزرگراه ها به عنوان یك جایگزین برای حذف تقاطع های با چراغ راهنمایی، به صورت گسترده استفاده شده است. در حال حاضر حدود صد دوربرگردان در سطح شهر تهران با این دیدگاه احداث شده است. طرح ایجاد دوربرگردن های تهران بنا به پیشنهاد حمید بهبهانی معاون سابق شهردار تهران و وزیر پیشین راه و ترابری به تصویب رسید.

این طرح بنا به همفكری نزدیك شهردار وقت و استادش در امور فنی خیلی زود مراحل عملیاتی شدن را طی كرد و بطور گسترده در سطح شهر تهران اجرا شد اما از همان زمان بسیاری از كارشناسان اجرای این طرح را ساده كردن مشكل ترافیك و به نوعی حذف صورت مساله ارزیابی كردند.

موضوع دوربرگردان ها و صحبت های پیرامون آن حتی با نقل مكان محمود احمدی نژاد و حمید بهبهانی از شهرداری به دولت نیز فروكش نكرد و هر از چندگاهی به سوژه خبری رسانه ها تبدیل شد. حال به نظر می