اشپیگل: جلیلی در مذاکرات هسته ای ساعت ها از اسلام سخن می گفت

پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : اشپیگل نوشت: ایرانی‌ها برای حل مناقشه‌ی اتمی عجله دارند. در ژنو به شکل حرفه‌ای پیشنهاد خود را برای مذاکره ارایه دادند. تهران هرچه سریع‌تر خواستار تصمیم نهایی درباره‌ی برنامه‌ی هسته‌ای خود است.

به گزارش سرویس بین الملل سایت خبری تیک Tik.ir، گفت‌وگوهای ژنو با نیم ساعت تاخیر و یک غافل‌گیری شروع شد. هیات مذاکره‌کننده‌ی ایران پیشنهاد خود را با عنوان «پایان بحرانی غیرضروری، گشودن افق‌های تازه» با برنامه‌ی پاورپوینت که توضیح آن ۶۰ دقیقه به طول کشید، ارایه کرد. برای اولین بار گفت‌وگو به زبان انگلیسی انجام گرفت.

حضور هیات ایران حرفه‌ای بود که در تقابل با هیات مذاکره‌کننده‌ی احمدی‌نژاد، رییس‌جمهور سابق، نمی‌توانست از این بزرگ‌تر باشد. در آن زمان مذاکره‌کننده‌ی ارشد ایران، به جای آن‌که به برنامه‌ی اتمی بپردازد، ساعت‌ها درباره‌ی اسلام سخن می‌گفت. این بار اما برعکس، هیات حسن روحانی، مورد به مورد پیشنهاد خود را توضیح داد.

ریاست هیات ایران را محمدجواد ظریف، وزیر خارجه‌ این کشور برعهده دارد. او در سال ۲۰۰۳ نیز به همراه حسن روحانی، عضو هیات مذاکره‌کننده بود. مایکل مان، سخن‌گوی کاترین اشتون، مسوول سیاست خارجی اتحادیه‌ی اروپا، حضور هیات ایران را «بسیار مفید» خواند. اشتون طرف صحبت ظریف و نماینده‌ی «کشورهای پنج به اضافه‌ی یک» است. پنج عضو شورای امنیت به اضافه‌ی آلمان یا به تعبیر اتحادیه‌ی اروپا «اروپا سه به اضافه‌ی سه» که شامل سه کشور اتحادیه‌ی اروپا و چین، روسیه و آمریکا است.

آمریکا نیز در برابر تهران خود را آماده‌ برای رسیدن به تفاهم نشان داد. وزارت خارجه‌ی آمریکا توضیح داد که از گفت‌وگوهای دوجانبه با ایران در ژنو استقبال می‌کند که اگر چنین شود، این نزدیک شدن به آمریکا در تاریخ جمهوری اسلامی، بی‌سابقه است.

عنوان پیشنهاد ایران آشکار می‌سازد که چه چیزهایی برای ایرانی‌ها مهم است: آن‌ها راه‌حل‌های موقت نمی‌خواهند. ایران می‌خواهد به یک توافق نهایی برسد. عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه‌ی ایران گفت: «نمی‌خواهیم در تاریکی، کورمال کورمال راه برویم. می‌خواهیم بدانیم که در انتها چه چیز در انتظار ماست.»

عراقی بعد از این‌که ظریف از ادامه‌ی حضور در مذاکره، عذرخواهی کرد، سرپرستی هیات ایران را برعهده گرفت. وزیر خارجه‌ی ایران کمردرد دارد که بنا به گفته‌ی خود او، از وقتی تندروهای ایران به او حمله‌ی لفظی کردند، دچار این مشکل شده است. تندروها از سیاست جدید روحانی وظریف در برابر غرب انتقاد می‌کنند.

ظریف قبل از ترک گفت‌وگوها آشکار ساخت که ایران هرچه سریع‌تر خواستار راه‌حل قطعی است. به گفته‌ی او تهران به دنبال توافق در سه مرحله است؛ موقت ـ با اقدام‌هایی در یک ماه ـ، میان‌مدت و درازمدت. علی واعظ، کارشناس ایران از اندیشکده‌ی «گروه بین‌المللی بحران» اولین روز گفت‌وگو را در ژنو این‌گونه تفسیر کرد: «ایرانی‌ها می‌خواهند ظرف یک سال به راه‌حل نهایی دست یابند.»

اگر چنین شود رکورد جدیدی خواهد بود. آخرین بار، بین سال‌های ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۵، هیات مذاکره‌کننده‌ی ایران با ظریف و روحانی به دو سال زمان نیاز داشت تا با غرب به مصالحه‌ای دست یابد و در آن زمان، وضعیت در مقایسه با حالا تا این اندازه پیچیده نبود: برنامه‌ی اتمی ایران با ۱۶۴ سانتریفیوژ به جای بیش از ۱۸ هزار عدد در زمان کنونی، هنوز در ابتدای راه بود. از این گذشته،‌ غرب مجازات‌های شدید اقتصادی مانند محدودیت نقل و انتقال پول را برقرار نکرده بود.

 طرف‌های صحبت توافق کرده‌اند که مادامی که معلوم نشده آیا توافق ممکن است یا نه، از ذکر جزییات خودداری کنند.