رياض و روياي بمب اتم

صرف نظر از اينکه اين گزارش ها تا چه حد مي تواند صحت داشته باشد، مساله اينجاست که آرزوي بلند پروازانه رياض براي برخورداري از سلاح هسته اي، تا چه حد قابل تحقق است؟

در مقاله اي که به قلم عرفان حسين در روزنامه انگليسي زبان داون پاکستان منتشر شده، اينگونه آمده است که عربستان براي محقق کردن اين آرزوي خود در شرايط کنوني، راهي جز تکيه به پاکستان ندارد هر چند پاکستان هم در موقعيتي نيست که بتواند اين خواسته بلندپروازانه رياض را برآورده سازد.

پاکستان که در سال هاي گذشته متهم به انتقال فناوري هسته اي به ليبي شده است، اکنون به شدت مراقب است تا بار ديگر با چنين اتهامات سنگيني مواجه نشود. پاکستان با وجود اينکه که با خواسته اخير عربستان براي اعزام نيرو براي حمله به يمن مخالف کرده است، ممکن است بار ديگر با خواسته اي بزرگتر و حساس تر از سوي رياض مواجه شود و اين خواسته ممکن است يک خواسته هسته اي باشد.

در بخشي از اين مقاله آمده است: بعيد نيست که عربستان بخواهد با بخدمت گرفتن مهندسان و دانشمندان هسته اي بازنشسته و فعال پاکستان، به سمت ساخت مخفيانه سلاح هسته اي گام بردارد. حتي انجام چنين کاري هم براي عربستان چندان آسان نخواهد بود. تمام مواد و تجهيزات هسته اي پاکستان تحت نظارت شديد بين المللي قرار دارد مگر آنکه غربي ها بخواهند چشم خود را به روي اين موضوع ببندند و به عربستان براي داشتن تسليحات هسته اي چراغ سبز نشان دهند.

براساس مقاله روزنامه داون، پاکستان حتي اگر بخواهد با عربستان همکاري هسته اي داشته باشد، نمي تواند مواضع ايران را به عنوان يک همسايه مهم خود ناديده بگيرد. ايران به اندازه کافي از ناآرامي هاي مرزي و حملات تروريستي که از خاک پاکستان انجام مي شود، رنج مي برد و ديگر حاضر نيست رنج و زحمت بيشتري را از سوي پاکستان تحمل کند.

با وجود تمام اين مسايل، اين احتمال وجود دارد که عربستان و امارات متحده عربي از پاکستان بخواهند که يک سپر و چتر هسته اي براي آنها ايجاد کند.

پاکستان، خود با مسايل و مشکلات فراوان داخلي از جمله تروريسم و مشکلات اقتصادي و کمبود انرژي مواجه است و مردم اين کشور از دولت خود مصرانه مي خواهند که تمام توان خود را صرف حل مسايل داخلي کند.

 پاکستان در شرايط کنوني در موقعيتي نيست که بخواهد به حمايت نظامي و هسته اي از کشورهاي ديگر بپردازد و پاسخ منفي اسلام آباد به خواسته رياض براي محلق شدن به جنگ يمن نيز گوياي اين واقعيت است.

** دلايل تمايل رياض به هسته اي شدن از نگاه رسانه پاکستاني
عرفان حسين در مقاله خود مي نويسد عربستان سعودي که در دام مشکلات خارجي از جمله تهديدهاي گروه تروريستي داعش و حمله ناکام عليه يمن و موج بحران مخالفت هاي داخلي گرفتار شده است، اکنون حضور موثر ايران را در تحولات منطقه بيشتر از هر زمان ديگر حس مي کند و در واقع با هر گام موفق ايران، عربستان ناچار يک گام به عقب بر مي دارد.

اکنون که ايران و شش قدرت بزرگ جهان به سمت امضاي يک توافق هسته اي پايدار و جامع پيش مي روند، عربستان سخت نگران است و مي داند با امضاي چنين توافقي، ايران چندين گام بلند و همزمان به جلو برخواهد برداشت و اين به معناي عقب نشيني گسترده عربستان در زمينه هاي مختلف اقتصادي، سياسي و نفوذ منطقه اي خواهد بود.

براساس اين مقاله، ايران که روابط بسيار خوبي با عراق، سوريه و لبنان ايجاد کرده و روابطي خوب با مردم يمن دارد، اکنون از سه جهت بر عربستان اشراف و تسلط دارد و با ايجاد هم پيمانان اصولي براي خود در اطراف عربستان، آن را احاطه کرده است.

عربستان با وجود اينکه از منابع مالي غني و نيز تجهيزات نظامي پيشرفته و فراوان برخوردار است، اما به دليل آنکه نظاميان چکمه پوش اين کشور شجاعت و انگيزه لازم را براي مبارزه با هرگونه تهديد خارجي به ويژه گروه هاي تروريستي نظير داعش ندارند، اين کشور فقط مي تواند روي هواپيماهاي جنگنده خود حساب کند که البته اين کافي نيست. نيروهاي نظامي عربستان شايد براي سرکوب مخالفان داخلي بتوانند موثر واقع شوند اما حاضر نخواهند شد در مقابل جنگجوياني با انگيزه اي مثل داعشي ها، بايستند.

اين تهديدهاي داخلي و خارجي باعث شده تا حاکمان کنوني پادشاهي عربستان بيش از حاکمان دوران گذشته در معرض ناامني و خطر باشند. بعد از امضاي توافقنامه هسته اي ايران با شش قدرت بزرگ جهان، عربستان شاهد تنزل ناگهاني و شديد در موقعيت و جايگاه منطقه و بين المللي خود خواهد شد و اين تنزل جايگاه، آل سعود را در برابر مخالفان داخلي و گروه هاي تروريستي به ويژه داعش شکننده تر خواهد ساخت.

از طرف ديگر، عربستان نگران صادرات نفت خود به عنوان اصلي ترين شريان حياتي اين کشور است. بخش عمده اي از کشتي هاي حامل نفت عربستان براي رسيدن به بازارهاي جهاني بايد از تنگه هرمز عبور کنند، تنگه اي که ايران بر آن تسلط کامل دارد و در صورت بروز هرگونه خطاي راهبردي از سوي عربستان، عبور کشتي هاي نفت حامل عربستان از اين منطقه مي تواند با مشکل مواجه شود. اين موضوع براي امارات متحده عربي هم مي تواند نگران کننده باشد.

** تلاش رسانه هاي صهيونيستي براي تهديد جلوه دادن توافق هسته اي ايران
رخي رسانه هاي انگليسي، آمريکايي و صهيونيستي شامل ساندي تايمز، نيويورک پست، جورزالم پست، تايمز آو اسراييل و ... به تازگي گزارش مشابهي منتشر کردند و در آن مدعي شدند که عربستان تصميمي راهبردي براي تهيه سلاح هسته اي از طريق پاکستان اتخاذ کرده است.

طلعت مسعود، ژنرال عالي بازنشسته ارتش پاکستان که 40 سال سابقه خدمت در پست هاي عالي ارتش پاکستان دارد و از تحليل گران سياسي برجسته اين کشور است، در گفت و گو با ايرنا، گزارش اين رسانه ها را کاملا بي اساس دانست و گفت: پاکستان هرگز دست به چنين اقدامي نخواهد زد.

اين مقام سابق ارتش پاکستان با تاکيد بر اينکه کشورش در قبال تسليحات هسته اي خود و در حفظ و نگهداري آن کاملا مسوولانه عمل مي کند، گفت: انتشار چنين گزارش هاي بي اساسي از سوي رسانه هاي غربي و صهيونيستي موضوع تازه اي نيست و به عنوان مثال، در نوامبر سال 2013 نيز برخي رسانه هاي انگليسي ادعاي مشابهي را مطرح کردند و حتي اعلام کردند که سلاح هاي هسته اي پاکستان آماده تحويل به عربستان است.

اين تحليل گر مسايل منطقه اي يک از اهداف انتشار چنين گزارش هايي را مخدوش کردن چهره پاکستان عنوان کرد و گفت: با توجه به اينکه ايران و شش قدرت بزرگ جهان فاصله زيادي تا امضاي قرارداد هسته اي نهايي ندارند و عربستان نگران حصول چنين توافقي ميان ايران و آمريکا و ديگر کشورهاي عضو گروه 1+5 است، برخي رسانه هاي غربي-صهيونيستي تلاش دارند تا انتشار اينگونه اخبار و گزارش هاي بي اساس، توافق هسته اي ميان ايران و گروه 1+5 را براي منطقه خطرناک جلوه دهند.

وي افزود: متاسفانه رسانه هاي غربي و اسراييلي با پرداختن به توان تسليحات هسته اي پاکستان و گره زدن آن به عربستان سعودي، قصد دارند از اين موضوع براي خطرناک جلوه دادن توافق هسته اي ايران بهره برداري سياسي و تبليغاتي کنند.