در نشست ناتو در ورشو چه گذشت؟

ناظران می گویند محاصره اروپایی روسیه، مهمترین تصمیم نشست ورشو بود که متعاقباً روسها را خشمگین کرد.
 
به گزارش انتخاب، همانگونه که انتظار می رفت نشست دو روزه سران 28 کشور عضو ناتو در ورشو پایتخت لهستان با مواضع تند علیه مسکو و اقدام های جدید نظامی در شرق اروپا و منطقه بالتیک پایان یافت که در صورت ادامه این روند، محاصره مرزهای خاکی دریایی روسیه در اروپا از سوی نظامیان غربی کامل خواهد شد.
 
نخستین پیام ضد روسی مربوط به نشست ناتو در لهستان از سوی باراک اوباما رییس جمهوری آمریکا اعلام شد که گفت: «اقدام های خصمانه روسیه علیه اوکراین، تهدید کننده دیدگاه و مواضع ما برای اروپا به عنوان منطقه صلح و آزادی است و اعضای ناتو باید تعهدهای لازم را برای مقابله با این چالش و همچنین برگزیت و مقابله با داعش برعهده گیرند.»
 
وی که سخت ترین مواضع را علیه روسیه پیش از آغاز و همزمان با برگزاری اجلاس ورشو اعلام کرد، همچنین در پایان دیدار با آندره ای دو دا همتای لهستانی خود گفت که 1000نظامی آمریکایی در خاک این کشور مستقر می شوند.
 
اوباما افزود: آمریکا گردانی متشکل از یکهزار نظامی را در لهستان مستقر خواهد کرد تا با سربازان این کشور برای تامین امنیت همکاری کنند و به عبارت دیگر، شمار نیروهای ما و ناتو و نیر جنگ افزارها بسیار پیشرفته در لهستان افزایش می یابد.
 
همچنین الکساندر ورشبوو معاون دبیرکل ناتو در مراسم گشایش نشست سران تاکید کرد: با ناراحتی اذعان می کنیم وارد رقابت راهبردی دراز مدت با روسیه شده ایم و این مساله نشان می دهد ناتو روند جدید تغییرهای خود را بر اساس این ماموریت آغاز می کند.
 
با توجه به این رویکردهای ضد روسی، نخستین تصمیم جمعی نشست سران، استقرار چهار گردان نیرو در لهستان (شرق اروپا)، لتونی و استونی هم مرز روسیه و همچنین لیتوانی سه جمهوری بالتیکی شوروی سابق بود.
 
از سوی دیگر، هر چهار کشور پیش از این نیز میزبان نیروهای ناتو و آمریکا بوده اند و در حقیقت اعزام یگان های جدید، تقویت نظامی غرب در این کشورها است.
 
ینس استولتنبرگ دبیرکل ناتو نیز در حاشیه نشست سران ناتو گفت: تصمیم استقرار نیروهای جدید در شرق اروپا پس از ارزیابی و تجزیه و تحلیل شرایط کنونی گرفته شده است و در صورت نیاز حتی تقویت خواهند شد.

وی تاکید کرد: استقرار این نیروها حضور مناسب ناتو در بخش های شرق اروپا را تضمین می کند، زیرا معلوم نیست وضعیت کنونی در منطقه تا چه زمانی ادامه داشته باشد.
 
دبیرکل ناتو بدون اشاره مشخص به دلایل استقرار نیروهای جدید ناتو و همزمان با تاکید بر اهمیت این مساله، اظهار کرد: ما از پیشنهادهادی روسیه برای مذاکره با هدف کاهش تنش ها در منطقه دریای بالتیک استقبال می کنیم.

از سوی دیگر، قدرت نمایی های ضد روسی ناتو سبب شده، رومانی به یکی از اصلی ترین کشورهای میزبان این پیمان در شرق اروپا تبدیل شود و اجازه داده در پایگاه دوسلو برجای مانده از دوران شوروی سابق یکی از بخش های اصلی سامانه موشکی آمریکا استقرار یابد.
 
ولادیمیر پوتین رییس جمهوری روسیه در واکنش به این موضوع، تاکید کرده که برنامه هسته ای ایران و ادعای وجود تهدیدهای موشکی از جانب این کشور بهانه استقرار این سامانه در شرق اروپا بود، ولی با وجود توافق تهران و 1+ 5 باز هم سیستم موشکی در حال استقرار است که پاسخ مناسب مسکو را در پی خواهد داشت.
 
بخش دیگر عملیات ناتو و آمریکا در استقرار نیروها به صورت دائمی یا موقت نزدیک خاک روسیه در مولداوی و گرجستان دو جمهوری شوروی سابق است و حتی این کشور در مراحل پیشرفته بررسی عضویت در پیمان آتلانتیک شمالی قرار دارد.

همزمان انتشار اخبار و گزارش هایی مبنی بر احتمال پیوستن فنلاند هم مرز با روسیه به ناتو چنان برای مسکو واکنش برانگیز شد که پوتین دو هفته پیش اعلام کرد که فنلاند در صورت پیوستن به ناتو باید پیامد استقرار سربازان روسی در مرزهای خود را بپذیرد.
 
از دیگر سو، در چارچوب برنامه های ناتو که اصلی ترین انگیزه اقدام های نظامی خود را مقابله با تهدیدهای روسیه در منطقه می داند، میکاییل بیودن فرمانده ارتش سوئد هم مرز نروژ اعلام کرده است که مسکو اصلی ترین تهدید نظامی علیه این کشور بشمار می رود ولی هم اکنون هیچ احتمالی از جانب هیچ کشوری برای حمله مطرح نیست.

رییس جمهوری کرواسی نیز در نشست ورشو خواستار حضور ناتو بسیار فراتر از دریای سیاه و بالتیک و گسترش آن به منطقه بالکان شد.
خانم کولیندا گرابار کیتاروویچ با تاکید بر اینکه نفوذ روسیه در بالکان و برنامه رزمایش این کشور با نظامیان صربستانی نگران کننده است، افزود که مسکو به طور فعال با چند کشور از جمله صربستان همکاری می کند که انجام تمرینات مشترک نظامی در ماه اکتبر از جمله این برنامه ها است.

وی با تاکید اینکه اتحادیه اروپا و ناتو باید درهای خود را به روی کشورهای جنوب شرق اروپا به منظور مقابله با نفوذ روسیه در منطقه باز نگهدارند، گفت: در سال های اخیر چندین اقدام از نفوذ مسکو مانند حضور فعال اقتصادی و مالی و همچنین تلاش برای تاثیرگذاری بر آژانس های اطلاعاتی کشورهای منطقه مشاهده شده است.

این رویدادها و همچنین اعلام مواضع ضد روسی کشورهای عضو یا شریک ناتو می تواند بیانگر برنامه نظامی غرب بویژه آمریکا برای گسترش هر چه بیشتر نفوذ نظامی به نزدیک خاک روسیه باشد که وزیر خارجه لهستان دیروز (شنبه) در نشست سران ورشو افق آن را علام کرد.
ویتولد واشیکوفسکی گفت: سال های زیادی است که با سیاست درهای باز ناتو، مسیر عضویت کشورهای شرق و جنوب اروپا در این پیمان هموار شده است.

وزیر خارجه لهستان افزود: روند ایجاد تشکیلات دموکراتیک اتحادیه اروپا و ناتو پایان نیافته است و بسیاری از کشورها در مرحله نامزدی برای پیوستن یا بررسی درخواست ها قرار دارند.

گستردگی این دیدگاه ها در ناتو به قدری چشمگیر است که کشورهای مخالف رویکردهای تند ضد روسی حتی فرانسه از اعضای اصلی این پیمان و همچنین اتحادیه اروپا با وجود اعلام مخالفت قاطع خود، نتوانستند مواضع پیمان آتلانتیک شمالی در برابر مسکو را نرم کنند.
فرانسوا اولاند رئیس جمهوری فرانسه در نشست ورشو اعلام کرد که نباید روسیه را یک تهدید به حساب آورد، بلکه این کشور را باید یک شریک دانست.
 
وی افزود: ناتو هیچ نقشی ندارد تا تعیین کننده چگونگی روابط اروپا با روسیه باشد؟ برای پاریس مسکو نه یک دشمن و نه یک تهدید است بلکه شریکی می باشد که گاهی ممکن است از زور استفاده کند.

با توجه به نتایج نشست دو روزه ورشو، ناتو و آمریکا که معتقدند گسترش دامنه حضور در شرق اروپا، دریای بالتیک و سیاه اقدامی اجباری در برابر تهدیدهای روسیه است، شتاب راهبرد گسترش حضور نظامی خود را در منطقه که از سال 2014 آغاز کرده اند، بیشتر می کنند.
 
روسیه بارها اعلام کرده، تدابیر دفاعی در اولویت برنامه های نظامی این کشور قرار دارد و دلیلی دیده نمی شود که ناتو و آمریکا با دشمن نمایی مسکو، منطقه را به التهاب نظامی بکشانند، ولی در صورت لزوم جدی ترین پاسخ ها به هر اقدام تحریک کننده ای انجام خواهد شد.
 
تشکیل سه لشکر در مناطق مرزی نزدیک حضور نظامیان ناتو و آمریکا، استقرار جنگ افزارهای پیشرفته تدافعی و تهاجمی از جمله واکنش های مسکو برشمرده می شود که هنوز نتوانسته غرب را مجاب کند از مرزهای روسیه دور شود و حتی با تصمیم استقرار چهارگردان خود را به خاک این کشور نزدیک تر می کند و از این پس باید انتظار واکنش عملی مسکو را داشت.