پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : در پنجمین روز جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران، اولین جلسه کارگاه فیلمنامه‌نویسی فرهاد توحیدی در سالن شماره دو پردیس چارسو برگزار شد.
به گزارش انتخاب، توحیدی در این کارگاه که به مبحث پیشنه شخصیت‌ها اختصاص داشت، گفت: «در موضوع پیشنه شخصیت‌ها باید بدانیم که شخصیت‌ها از چه پایگاه طبقاتی هستند و چگونه فکر می‌کنند.»
توحیدی بزرگ‌ترین لذت سینما را کشف نامید و با بیان اینکه نباید این لذت را از تماشاگر محروم ساخت، گفت: «نکته‌ای که کیارستمی به آن تاکید داشت آن است که شخص مخاطب باید با شخصیت‌های داستان همذات پنداری داشته‌باشد و به تعقیب سرنوشت شخصیت‌ها ترغیب شود.»
فیلمنامه نویس «امکان مینا» افزود: «لذت کشف در فیلمنامه نویسی مثلثی دارد که اضلاع آن با عنوان‌هایی چون کنجکاوی، تعلیق و همدردی تشکیل شده است.»
توحیدی در ادامه توضیح اضلاع لذت کشف به تعلیق اشاره کرد و گفت: «تعلیق در فیلمنامه نویسی امری کلاسیک است به معنی آن که در تعویق انداختن پاسخ بمانیم تا بتوانیم ماجرا را دنبال کنیم.»
او ادامه داد: «از نکات دیگر در فیلمنامه نویسی آن است که فیلمنامه و مخاطب ارزش‌های مشترک اخلاقی با یکدیگر داشته باشند. توحیدی در این جلسه به نقل قولی از عباس کیارستمی اشاره کرد که گفته است سینما جعل واقعیت است. حتی فیلم‌های مستند که به نظر واقعی میرسند، واقعی نیستند. بنابراین نفی آن چیزهایی که ارسطو یا بازتولیدکنندگان هنرنمایش می‌گویند واجب است.»
فیلمنامه نویس «پاداش سکوت» درباره پایان‌بندی گفت: «فیلم کوتاه هر چه کوتاه‌تر باشد استفاده از مفاهیم کد شده و استعاره‌ها بیشتر خواهد شد و به طورحتم پایان بندی اهمیت زیادی خواهد داشت.»
او درباره استفاده از ابزارها در فیلمنامه‌نویسی اشاره کرد: «هر چقدر به فیلم بلند نزدیک شویم از مصالح موجود در فیلمنامه‌های بلند بیشتر استفاده می‌شود.»
مبحث بعدی توحیدی درباره شخصیت پردازی بود، او در این خصوص گفت: «شخصیت پردازی یعنی آنکه چگونه آثار را نمایشی می‌کنیم تا مخاطب متوجه شود که شخصیت دارای چه ویژگی‌هایی است، چگونه باید آنها را بشناسیم و چطور وارد پیش داستان شخصیت‌ها شویم.» او درباره این موضوع به فیلم «خانه دوست کجاست» کیارستمی اشاره داشت که در آن فیلم پدربزرگ قهرمان داستان در قهوه‌خانه نشسته و به دنبال آن است که متوجه شود نوه‌اش چه کارهایی انجام می‌دهد.
دبير چهاردهمين جشن خانه سينما در ادامه بحث شخصیت‌پردازی گفت: «بروز دادن شخصیت‌ها مهمترین کار سینما است. یکی از مهمترین راه‌های بروز دادن شخصیت آن است که موضوعات این مقوله را با مواجهه اطلاعات سازمان بدهیم. به طورمثال در فیلم «نان و کوچه» از دیگر ساخته‌های عباس کیارستمی، گره داستانی بر پایه ترس کودک بنا شده است.»
او درباره استفاده از زندگی‌نامه شخصیت‌ها افزود: «در فیلمنامه باید از زندگی شخصیت‌ها استفاده شود و آنها را به اطلاعات کلیدی تبدیل کرد مانند فرم‌های استخدام. به نوعی در نوشتن شرح حال باید از جنبه دیگر به فیلمنامه بپردازیم. یعنی در واقع با کیفیت سر و کار داریم، اصل گسترش به آن معنا است که درباره آنچه در شخصیت می‌افتد کیفیت را مورد پرسش قرار دهیم.»
او درباره تعریف پیش داستان گفت: «پیش داستان آن چیزی است که تاثیر قطعی می‌گذارد. البته فیلم‌هایی که پایان قطعی دارند و هیچ جایی برای کشف مخاطب نمی‌گذارند زودتر از یاد می‌روند. به عقیده من اگر فیلم با طرح یک سوال به اتمام برسد بهتر است و به طور حتم پیش داستان اصل گزینش را مورد استفاده قرار می‌دهد. کیارستمی مثل هر سینماگر دیگری معتقد به آموزش‌های ارسطویی است. ضمن اینکه در فیلم‌هایش از مفاهیم شاعرانه و خیال پردازانه استفاده کرده است. یکی از چیزهایی که در نوشتن ارسطویی نیاز داریم آغاز، میان و پایان است. در واقع لازم نیست همه آنچه که درباره شخصیت می‌دانیم را از راه‌های مختلف به مخاطب معرفی کنیم.»
توحیدی این نکته را نیز متذکر شد که ما به طورحتم باید از پیش داستان بر اساس ساختار سینمای کلاسیک مطلع شویم که این اتفاق از طریق دیالوگ و فلاش بک که شیوه مناسبی نیست رخ می‌دهد.
دومین و آخرین جلسه کارگاه فیلمنامه نویسی فرهاد توحیدی در سی و سومین جشنواره بین المللی فیلم کوتاه تهران یکشنبه 23 آبان برگزار می‌شود.
