حسن روحانی رییس جمهور در صحن علنی مجلس در دفاع از وزیر پیشنهادی نیرو اظهار داشت: اگر در وزارت علوم از امید امروز و فردا بیشتر سخن گفتم در وزارت نیرو به تدبیر نیاز داریم.
وی یکی از مسائل مهم وزارت نیرو را مسئله آب عنوان کرد و افزود: باید از آب برای نیازهای ضروری و آشامیدن و صنعت و کشاورزی و آبادانی کشور استفاده کنیم.
روحانی ادامه داد: همه ما می‌دانیم که یکی از مسائل مهم امروز و فردای ما مسئله آب است.
روحانی بابیان اینکه از بعد از جنگ تحمیلی و اقدامات فراوانی در خصوص آب صورت گرفت و سدهای فراوانی ساخته شد تا آب مهار شود و پایدار بماند، اظهار داشت: در زمینه عرضه آب تقریباً بیشترین کارها تا امروز انجام گرفته، در جهان دورانی بود که به سدسازی اختصاص داشت و هزاران سد در دنیا ساخته شد. حدود 46 هزار سد بزرگ ساخته شد، نصف این سدها در چین و بقیه در کشورهای دیگر ساخته شدند.
روحانی با بیان اینکه بعد از جنگ برای جبران عقب‌ماندگی‌ها سدهای زیادی ساختیم، تصریح کرد: امروز دیگر سدهایی هم ساخته‌ایم، به‌اندازه این سدها هم آب نداریم که پشت این سدها ذخیره کنیم. در جاهایی که امکان ایجاد سد وجود داشت، سد ساخته شده است یا در حال اقدام است.
از این به بعد برای سدسازی دست ما باز نیست
رئیس‌جمهور ادامه داد: از این به بعد برای سدسازی دست ما باز نیست، یک روزی بحث بر سر این بود که ما واردکننده آب باشیم و آب موردنیاز را از کشورهای دیگر وارد کنیم. در این زمینه مذاکرات فراوانی انجام شده و امروز نیز انجام می‌شود. این کافی نیست و باز باید کار شود.
روحانی بابیان اینکه نمی‌توان به این مسئله امید بست، اظهار داشت: برخی از کشورها با یکدیگر مشکلات آبی دارند و برخی کشورها نیز هستند که می‌توانیم از آنها آب خریداری کنیم و این کار ادامه خواهد یافت.
وی خطاب به نمایندگان گفت: شما همواره گفته‌اید که آب استان ما را فلان دریا یا دریاچه تأمین شود. بله، این نیز یکی از راه‌هایی است که می‌شود روی آن فکر کرد و برنامه‌ریزی کرد. برای برخی از آنها نیز اقدامات عملی شروع شده است.
رئیس‌جمهور ادامه داد: در عین‌حال باید بدانیم که آب به چه قیمتی به محل مصرف خواهد رسید. این نیز یکی از مواردی است که ما باید در این زمینه کار بکنیم، همان‌گونه که تا الآن فعالیت‌های زیادی انجام شود.
روحانی نیاز به سرمایه‌گذاری بخش خصوصی را مورد اشاره قرار داد و اظهار داشت: علاوه‌بر این به سرمایه‌گذاری خارجی نیز نیاز داریم و در ارتباط با این موضوع نیز باید تلاش‌های خود را ادامه بدهیم.
وی مسئله پساب و تصفیه فاضلاب را مورد اشاره قرار داد و گفت: این موارد از مواردی بوده که دولت به آن ورود پیدا کرده است و سرمایه‌گذاری کرده و خواهد کرد. هم برای محیط‌زیست ضروری است و هم می‌توان برخی از مصارف را از آب تصفیه‌شده استفاده کرد. بحث‌های دیگری هم مطرح است که هیچ‌کدام از آنها از لیست فعالیت‌های دولت خط نخورده‌اند. در ارتباط با همه این موارد مشغول تلاش هستیم.
روحانی ادامه داد: تردید نکنید که بیشترین سرمایه‌گذاری را در قسمت تقاضا باید انجام بدهیم. باید تلاش کنیم و ببینیم که از آب موجود چگونه باید بهتر استفاده کنیم و بهره‌برداری کنیم. بهره‌برداری صحیح از آب موجود یا همان مسئله معرف فرهنگی‌مان که عدم اسراف یکی از نکات بسیار ارزشمند است.
روحانی با طرح این سؤال که چگونه می‌توان این کار را انجام داد، تصریح کرد: دولت و مجلس باید با هم تلاش کنند و همه با هم دست به‌دست هم بدهیم، بیشترین آب کشور در زمینه کشاورزی مصرف می‌شود. آیا محصولاتی که نیاز به آب زیاد دارند، همه باید در داخل کشور کشت و بهره‌برداری شود. آیا ما از کشت سراسر زمینی نباید استفاده کنیم. این یکی از راه‌های صرفه‌جویی در آب است. محصولاتی که به آب زیاد نیاز دارند، کشت آنها را در کشور دیگری انجام دهیم.
روحانی در بخش دیگری از سخنانش افزود: ما برای دفاع از خود و ملتمان هر سلاحی از هر نوعی نیاز داشته باشیم در ساختن ان، در تولید آن و انبار کردن آن و در زمان لازم برای دفاع از خودمان در استفاده از آن تردید نخواهیم کرد.
روحانی ادامه داد: بنابراین ما در زمینه تقاضا قدم‌های فراوانی را باید برداریم. تلاش دولت یازدهم بر این بود که بهره‌وری در آب را بالا ببرد. از شیوه‌های سنتی فاصله بگیریم و از شیوه‌های مدرن برای آبیاری استفاده کنیم.
رئیس‌جمهور با تشکر از وزارت نیرو و وزیر سابق نیرو اظهار داشت: در این زمینه وزیر سابق نیرو تلاش‌های فراوانی انجام داد و نیز از وزیر کشاورزی تشکر می‌کنم که در این زمینه مسئولیت بر عهده دارد. تلاش ما بر این است که با زمین و آب کمتر، محصول بیشتری برداشت کنیم. این هدف ما است. آب کمتر، زمین کمتر و محصول بیشتر. راه‌حل‌های عملیاتی آن را نیز همه شما می‌دانید و در حوزه‌های انتخاباتی خود نیز اجرا شده است. دولت قدم‌های خوبی در این زمینه‌ها در استان‌های خوزستان، ایلام، کرمانشاه و استان‌های غربی و نیز سایر استان‌ها برداشت و برخواهد داشت.
روحانی ادامه داد: این راه اصلی ما است، اگر مصرف آب کشاورزی ما 90 درصد است، حالا اگر تردید کنیم بگوییم 80 درصد است که البته بیشتر از اینها است، اگر بتوانیم 10 الی 20 درصد در قسمت کشاورزی صرفه‌جویی کنیم، دست ما باز می‌شود، این کار امکان‌پذیر است. البته نیاز به سرمایه‌گذاری دارد. دولت نیز باید کمک کند، همیشه هر مسیری که می‌رویم اولین مسئله ما مسئله منبع مالی است که چه مقدار داریم و چه مقدار بخش خصوصی را باید تشویق کنیم و بیاوریم. چه مقدار می‌توانیم سرمایه خارجی را جذب کنیم.
روحانی بابیان اینکه معضل آب با تدبیر و برنامه‌ریزی قابل حل شدن است، تصریح کرد: بحث دولت دوازدهم یا این مجلس نیست. ما باید برای نسل آینده تلاش کنیم. موضوع آب موضوع میان‌نسلی است، 30-20 سال دیگر خود را نشان می‌دهد. اینجاست که من می‌گویم وزارت نیرو وزارت تدبیر است. باید برای اقلیم ایران و حیات ایران در بلندمدت فکر کند. آمار وارقام ما کاملاً باید به روز باشند و بدانیم که در 10 سال آینده با اضافه شدن جمعیت به چه مقدار آب نیاز داریم و چگونه باید تأمین کنیم. به نظر من این کار شدنی است.
روحانی ادامه داد: البته من در اینجا حقابه دریاچه‌ها و تالاب‌ها را هم فراموش نمی‌کنم. ما دیده‌ایم که در بعضی از موارد در گذشته که دقت لازم صورت نگرفته است. سدی ساخته‌ایم کار خوبی هم بوده است، اما حق دریاچه یا تالاب‌زیر دست را مدنظر قرار نداده‌ایم. اگر حقابه اینها رعایت نشود، محیط‌زیست ما دچار معضلات فراوان خواهد شد. حالا ارتباط بین محیط‌زیست، وزارت نیرو و وزارت کشاورزی در کنار هم و به هم پیوسته هستند، همه باید دست به‌دست هم بدهند تا بتوانیم از این معضل عبور کنیم.
امروز بین دو وزیر شرق و غرب را جمع کرده‌ایم
رئیس‌جمهور بابیان اینکه این کار سختی است و مشکل بزرگی سر راه ما وجود دارد، اظهار داشت: البته حتماً راه‌حل وجود دارد. علت اینکه آقای اردکانیان برای این سمت دعوت شد، به خاطر مهارت، تخصص و دانششان در زمینه مسئله آب بود، این به معنای آن نیست که از انرژی و برق غافل هستیم. نه، آن نیز سر جای خود بسیار مهم است، اما امروز مشکل اول ما، مشکل آب است. وی علاوه‌بر اینکه یک شخصیت علمی و دانشگاهی است، البته ما امروز بین دو وزیر شرق و غرب را جمع کرده‌ایم. وزیر نیرو در غرب تحصیل کرده است، در کانادا و وزیر علوم ما در شرق و استرالیا تحصیل کرده است.
وی وزیر پیشنهادی نیرو را فردی عالم، تحصیل‌کرده، دانش‌آموخته و در سازمان‌های بین‌المللی کارکرده توصیف کرد و تصریح کرد: آقای اردکانیان آشنا به طرح‌هایی است که در منطقه و در کشورهایی که دچار خشک‌سالی شده‌اند که چه طرح‌هایی را پیاده کرده‌اند و همچنین وی شخصیت باتجربه‌ای است که ر وزارتخانه‌های مختلف فعالیت داشته و با شهید عباسپور از آغاز انقلاب همکاری داشته است تا زمانی که در وزارت کشور حضور پیدا کرد و نیز تا زمانی که در وزارت نیرو حضور پیدا کرد.
روحانی ادامه داد: آشنایی من با آقای اردکانیان به دوران حضورم در دبیرخانه مربوط است که دو مسئله در دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی داشتیم در دهه 70 که یک موضوع به موضوع آب در غرب کشور مربوط بود و طرح‌هایی برای آن داشتیم که در دبیرخانه بررسی می‌شد. آن طرح آماده شده و تقریباً در اواخر دوره ریاست جمهوری مرحوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی که مرحوم آقای هاشمی این طرح را به طور مداوم پیگیری می‌کردند. در دوران آقای خاتمی وی مرتب این را پیگیری می‌کرد و می‌گفت این طرح چه شد و حتی در دوره بعد نیز که خیلی امیدوار نبود که کارها خوب پیش برود، باز آن را دنبال می‌کرد و به من می‌گفت آن طرح چه شد؟ به دلیل اینکه من عضو شورای عالی امنیت ملی بودم.
وی ادامه داد: خود آقای اردکانیان می‌داند که مرحوم آقای هاشمی رفسنجانی برای آبادانی ایران مخصوصاً برای آب، برای حفظ خاک در بخش کشاورزی، صنعت و ساخته شدن ایران، واقعاً شب و روزش همین بود. واقعاً آقای هاشمی از بعد از نماز صبح تمام فکرش آبادانی کشور بود و در تمام طول روز به فکر آبادانی کشور بود. فکر می‌کنم تا زمانی نیز که به خواب می‌رفت به فکر آبادانی کشور بود. من کمتر کسی را در تاریخ ایران دیده‌ام که برای آبادانی کشور، این همه دلسوز باشد، فکر کند، طرح داشته باشد. خدا شاهد است که به هر کشوری که می‌رفتیم، کشورهایی که من با ایشان همسفر بودم و با هر رئیس‌جمهوری که می‌نشست، یکی از سوالات آقای هاشمی این بود که چقدر آب دارید، چند سد دارید، آبیاری شما سنتی یا مدرن است و سوالاتی از این قبیل.
رئیس‌جمهور بابیان اینکه مرحوم هاشمی همه جا می‌خواست از تجربه دنیا بر دانش خود برای آبادانی ایران بیافزاید، اظهار داشت: اگر بخواهیم لقبی به آیت‌الله هاشمی رفسنجانی بدهیم، ایشان شخصیتی بود که همه فکر و ذکرش و تلاشش ایران آباد بود و همه توان خود را برای آبادانی ایران گذاشت.
رئیس‌جمهور ادامه داد: در آن دوره هم برای آب‌های غرب کشور برنامه‌ریزی شد و هم اینکه در دبیرخانه سندی بنام سند آب داشتیم که در خصوص آن سند نیز از آقای اردکانیان دعوت می‌کردیم و از دانش و تبحر و اخلاق خوب ایشان در بحث‌ها در آن دوران دیده‌ام و از لحاظ علمی و هم از لحاظ مهارتی در زمینه آب این مسیر را رها نکرد.
رئیس‌جمهور ادامه داد: از شما نمایندگان محترم می‌خواهم که همه دست به‌دست هم بدهیم، در بودجه سال‌های آینده و در بودجه امسال که به محضر شما می‌آید یکی از برنامه‌های اصلی ما مسئله مهار تقاضا در بحث آب باشد تا ما بتوانیم آب کشور را به سامان برسانیم.
روحانی بابیان اینکه در زمینه برق مشکلات کمتری داریم اظهار داشت: درست است که در آن زمینه نیز نیاز به سرمایه‌گذاری داریم. ما هم در آب و هم در برق متأسفانه در مسیر انتقال چیزهای زیادی را از دست می‌دهیم. هم آب را از دست می‌دهیم و هم برق را. انتقال یکی از مسائل مهم ما است، هم در آب هم در برق.
رئیس‌جمهور با بیان اینکه ما می‌توانیم ایران را به‌عنوان هاب منطقه در برق قرار دهیم اظهارداشت: ایران می‌تواند صادرکننده برق به کشورهای منطقه باشد و غرب کشور ما، کشورهای همسایه غربی ما به برق ما نیاز دارند، کشورهای همسایه شرقی ما نیز از ما برق می‌خواهند، ما می‌توانیم حتی به کشورهای ثالث نیز برق خود را انتقال دهیم. با شرایطی که در ایران داریم و اینکه ما نیروگاه‌ساز هستیم و کشوری هستیم که دارای برق هستیم، دارای گاز و انرژی هستیم و دارای دانشمندان و اندیشمندان صاحب‌نامی هستیم، در زمینه ساخت نیروگاه و انتقال کارآزموده هستیم و خدمات فنی و مهندسی به کشورهای دیگر می‌دهیم، ما باید مرکزیت برق برای کشور و صادرکننده برق به منطقه باشیم.
روحانی بابیان اینکه البته در آب وضعیت ما این‌گونه نیست و نمی‌توانیم صادرکننده باشیم، اظهار داشت: می‌توانیم کاری انجام بدهیم که به روش صحیح نیازهای خود را برای بلندمدت تأمین کنیم و آب‌های زیرزمینی خود را پایدار نگه داریم و نگذاریم از دست بروند و در زمینه برق هم دست ما کمی بازتر است که تلاش بیشتری داشته باشیم.
وی ادامه داد: به خاطر ورودم به مسئله بعدی در اینجا تقاضا می‌کنم از نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی همان‌گونه که در معرفی کابینه ما را یاری دادید و کمک کردید و به وزرای پیشنهادی به 16 وزیر از 17 وزیر رأی دادید، از شما متشکرم که باعث شدید دولت زودتر کار خودش را شروع کند. دو وزیر باقی مانده است و هرچه زودتر کار این وزارتخانه‌ها شروع شود به نفع ملت است و به نفع شما و ما است و در هر دو زمینه افراد صاحب صلاحیتی که دارای تخصص لازم و تجربه لازم بوده‌اند، به مجلس شورای اسلامی معرفی کرده‌ایم. هم آقای اردکانیان، هم آقای غلامی امیدوارم ان‌شاءالله با رأی مجلس وزرای این دو وزارتخانه نیز مشخص شود و دولت و کابینه کامل شود و بتوانیم راهمان را سریع‌تر طی کنیم. در مسیری که اسناد بالادستی برای ما مشخص کرده است.
روحانی در بیان نکته آخر خود، اظهار داشت: شرایط پیش‌آمده در تخلفات پیاپی آمریکا است. در طول تاریخ و دولت‌ها از گذشته تاریخ یکی از راه‌های تعامل با یکدیگر بستن عهدها و پیمان‌ها است. اصل وفای به عهد فراملی است، فرادینی است، اصل وفای به عهد اصلی است که همه انسان‌های عاقل و با تدبیر با هر مذهب و دینی به‌عنوان یک اصل مهم به آن احترام گذاشته‌اند. یک معیار برای تمدن یک ملت، یک معیار برای قانونی بودن و حرکت صحیح یک دولت وفای به عهد است.
رئیس‌جمهور ادامه داد: اگر دولتی وفای به عهد نکرد، اعتبار خودش را از دست می‌دهد. اگر یک تعهد بین‌المللی را دولتی مثل دولت آمریکا بگوید به آن متعهد نیستم و استدلال آن نیز این باشد که سر دولت قبلی کلاه رفته است، خب، در هر کشوری هر دولتی که روی کار می‌آید، می‌تواند این ادعا را داشته باشد، پس تداوم مسئولیت دولت‌ها چه می‌شود، پس تداوم تعهدات چه می‌شود. تعهدات که دو ساله و چهارساله نیستند، تعهد یک ملت با یک ملت است. تعهد یک دولت با یک دولت است. تعهد یک نظام با یک نظام است. حالا اگر آمریکا را بگوییم نظام یا رژیم، به‌هرحال اگر رژیم هست، تعهد یک رژیم در برابر یک نظام بزرگ بنام جمهوری اسلامی ایران نه‌تنها ایران و حتی 5 کشور دیگر، این یک تعهد بین‌المللی است که در برابر این تعهد متعهد به اجرای بوده و باید عمل کند.
وی بابیان اینکه داستان مضحکی در هفته‌های اخیر اتفاق افتاده و بد نیست که به آن داستان مضحک اشاره کنم، خاطرنشان کرد: برخی‌ها می‌گویند تعهدی که قبلاً با هم بسته‌ایم فعلاً این قرص و محکم نباشد و متزلزل باشد، بیاییم راجع‌به موضوعی دیگر با هم مذاکره کنیم. این یکی از حرف‌های خنده‌دار تاریخ است. یک کسی عهدی می‌بندد و می‌گوید پای پیمان خودم تا آخر ایستاده‌ام و به آن عمل می‌کنم و جایزه من این است که راجع به موضوع دیگر گفت‌وگو کنیم. این حالا قابل بحث است، اما کسی که همان تعهد اول را زیرپا گذاشته است و دارد با زبان عملش اعلام می‌کند که من اهل مذاکره نیستم، آمریکایی‌ها دارند اعلام می‌کنند که ما اهل مذاکره نیستیم، ما اهل تعهد نیستیم، ما اصول اخلاقی را نمی‌شناسیم، ما اصول بین‌المللی را نمی‌شناسیم، معنایش این است. خب، اگر کشوری در این مسیر قرار گرفت، آیا دیگر کشوری می‌تواند به آن اعتماد کند؟
کشورهای شرق آسیا مگر دیوانه شده‌اند که با آمریکا مذاکره کنند
وی ادامه داد: به بعضی از کشورهای شرق آسیا پیغام می‌دهند که با ما مذاکره کن، این کشورها مگر دیوانه شده‌اند که با شما مذاکره کنند. شما علناً مذاکره دیروز را زیرپا می‌گذارید، شما مذاکره امضاشده‌ای که به تأیید شورای امنیت سازمان ملل رسیده، به آن بی‌اعتنا هستید، بعد کشورها بیایند با شما مذاکره کنند؟ آمریکا باید با این شیوه‌ای که در پیش گرفته است آینده مذاکره و تعهدات خود نسبت به کشورهای دیگر را برای همیشه کنار بگذارد. بعد می‌گویند مشکل ایران چیست. ایران که در بحث هسته‌ای به تعهدات خودش عمل کرده است.
وی افزود: می‌گویند چرا ایران از لحاظ دفاعی و نظامی توانمند و قدرتمند است. چرا کشورهای منطقه به ایران احترام می‌گذارند؟ این مشکل کیست، این مشکل شما آمریکایی‌ها است. شما آمدید در منطقه امنیت عراق را به‌هم زدید، شما ثبات و امنیت افغانستان را به‌هم زدید. شما با آوردن تروریست در منطقه امنیت سوریه را به‌هم زدید. شما امنیت لبنان را به هم ریختید، شما که تروریست منطقه را پرورش داده‌اید، آیا شما باید جایزه بگیرید؟ اما کشور ایران که به کمک مردم عراق رفته است و به کمک مردم سوریه رفته، شما نسبت به کشوری که یار ملت‌های دیگر بوده است، شما می‌خواستید عراق را تجزیه بکنید، این ملت عراق و ارتش عراق و این ملت ایران و کشورهای منطقه بودند که نگذاشتند تمامیت ارضی عراق خدشه‌دار بشود. (فریاد مرگ بر آمریکای نمایندگان)
رئیس‌جمهور ادامه داد: اگر بنا است به این مسائل اعتراض کنید، ما از شما می‌پرسیم ملت ایرانی که حامی کشورهای مظلوم در برابر تروریسم بوده، در برابر تجزیه‌طلبی بوده، این ملت از نظر شما رفتارش خوب نیست و شما که امنیت را به هم زده‌اید و داعش را به وجود آورده‌اید و شما که طالبان و دیگر گروه‌های تروریسم را ساخته‌اید و منافقان را پناه داده‌اید. شما که به ملت ایران در طول تاریخ ظلم کرده‌اید، شما سکوی نفتی ملت ایران را زدید، آیا سکوی نفتی میدان جنگ بود، سکوی نفتی هواپیما و تانک بود که آن را زدید؟ شما در داستان طبس تجاوز کردید و قبول ندارید که کشور متجاوز هستید.
وی اضافه‌کرد: شما هواپیمای مسافربری ما را زدید، آیا قبول ندارید که متجاوز هستید؟ شما بارها بی‌ادبانه ملت ایران را تروریسم خواندید، ملت ایران در طول تاریخ با تروریست‌ها مبارزه کرده است. ملت ایران منافقین تروریست را از این کشور بیرون رانده است. گروهک‌های تروریستی دیگر را از کشور بیرون رانده است، داعش را در عراق به زانو درآورده است. تروریست‌ها را در سوریه به زانو درآورده است. شما به جمهوری اسلامی ایران ایراد می‌گیرید به خاطر تلاش‌هایش در منطقه و از آن طرف به موشک‌های ما ایراد می‌گیرید، ما برای دفاع از تمامیت ارضی خودمان، برای دفاع از ملتمان هر نوعی نیاز داشته باشیم در تولید کردن آن، در انبار کردن آن و در زمان لازم برای دفاع لازم در استفاده کردن از آن تردید نخواهیم کرد.
روحانی خاطرنشان کرد: ما موشک ساخته‌ایم، می‌سازیم و خواهیم ساخت و با هیچ‌یک از قوانین بین‌المللی در تضاد و تنافی نیست. ما راه دفاع از امنیت ملی‌مان را ادامه خواهیم داد و بدانید که هر نقض عهدی که شما بکنید، به ضرر شما خواهد بود و جمهوری اسلامی ایران به شما پاسخ قاطع خواهد داد، به حول و قوه الهی.
