الجزیره نوشت: انتشار توئیت با حروف بزرگ توسط ترامپ در واکنش به اظهارات حسن روحانی رئیس جمهور ایران ، هیچ شباهتی با تهدیدات وی علیه کیم جونگ اون ندارد که در نهایت به یک نشست دوستانه منجر شد. ترامپ در مورد شکل گیری یک ملاقات بدون پیش شرط با ایران سخن گفت که نمایانگر یک الگوی جدید در بازی سیاست خارجی ترامپ بود.
به گزارش «انتخاب»، الجزیره ادامه داد: در واقع جنگ لفظی آمریکا – ایران بسیار متفاوت از لفاظی های وی با کیم جونگ اون است. اولا، از زمان شکل گیری جمهوری اسلامی ایران پس از سرنگونی شاه در سال 1979 و گروگان گیری دیپلمات های آمریکایی روابط بین دو کشور بسیار تیره و تنش آمیز بوده است. ثانیا، بر خلاف مواضع سیاست خارجی وی نسبت به کشورهای دیگر، ترامپ همواره علیه ایران مواضع تهاجمی اتخاذ کرده است. برای نمونه می توان به انتقادات شدید نسبت به توافق هسته ای اشاره کرد که در نهایت از آن خارج و زمینه تحمیل تحریم های شدید علیه این کشور را فراهم کرد. از همه مهم تر بر خلاف توئیت «مرد موشکی» کره شمالی، اظهارات تهاجمی ترامپ از سوی مقاماتی مانند مایک پمپئو وزیر امور خارجه و جان بولتون مشاور امنیت ملی با حمایت همراه شده است.
استراتژی چیست؟
در آغاز، دونالد ترامپ از مذاکره برای تحصیل یک توافق بهتر با ایران صحبت می کرد. تاکتیکی که از سوی وی برای نابودی میراث اوباما با انتقاد نسبت به نقض « روح » برجام توسط ایران طراحی شد و در نهایت هم از توافق هسته ای خارج شد. همانطور که ترامپ به عربستان سعودی و اسرائیل نزدیک تر می شد، توهین ها و اتهامات علیه ایران افزایش پیدا می کرد و کمتر به مسئله توافق جدید اشاره داشت. تشدید فشار از سوی وی در نهایت منجر به واکنش مقامات ایران گردید که آن ها بر مسدود کردن تنگه هرمز تاکید کردند و هشدار دادند که نباید « با دم شیر بازی کنید».
در این راستا، برخی از تحلیلگران، اظهارات حسن روحانی که صلح با ایران را « مادر همه صلح ها» و جنگ با ایران را « مادر همه جنگ ها » خواند ، ابتکاری برای برگزاری نشست با واشنگتن دانستند – در حالی که ترامپ با اظهارات خود مشخص کرد که وی برداشت درستی از این اظهارات نداشته است.
استراتژی دولت ترامپ علیه ایران مهار نیست بلکه تقابل و رویارویی است. این کشور درصدد تغییر نظام، یا وادارسازی به تغییر رفتار یا بی ثبات سازی کشور است. این اقدامات در راستای استراتژی هایی است که مشاوران ترامپ طراحی و برای آن پیش شرط هایی تعیین کرده اند که اگر برآورده نشوند به جای دستیابی به توافق، جنگ گزینه محتمل است. آیا این بدان معناست که جنگ به رهبری آمریکا علیه ایران ممکن است؟ احتمالا خیر، زیرا که آمریکا بیش از حد تنها است. این دلائل عبارتند از: اروپا، روسیه و سوریه
آمریکا دیگر نمی تواند متکی به اروپا باشد
در طی سال های دوران دولت بوش و حتی زمان اوباما ، جنگ همچنان گزینه روی میز بود. اما پس از امضای توافق هسته ای همه چیز با تغییر و تحول همراه شد. آن ها به این حقیقت رسیدند که تحریم ها ناکارامد هست و باعث تضعیف جمهوری اسلامی ایران نشده است. پس از خروج آمریکا از برجام؛ سایر کشورهای امضا کننده توافق به همکاری و مشارکت با ایران ( تا زمانی که پای بند به توافق است) تاکید کردند. در این راستا خروج آمریکا از برجام، مناسبات بین آمریکا و متحدان اروپایی تضعیف کرده و در نهایت با تهدید ترامپ به جنگ تجاری و رفتار این کشور با ناتو زمینه تشدید تنش ها را فراهم کرده است. بنابراین آمریکا دیگر نمی تواند در مقابله با ایران به شرکای قدیمی خود در اروپا تکیه کند. در مقابل دولت ترامپ روابط نزدیک تری با عربستان سعودی و اسرائیل برقرار کرده و همچنین این کشور در کسب کمک روسیه امید اندکی دارد.
روسیه در شکل گیری جنگ در جنوب مرزهایش منافعی ندارد
در حالی که ما شاهد افزایش قدرت و برتری روسیه هستیم ، همانطور که در نشست هلسینکی بین ولادیمیر پوتین و دونالد ترامپ نشان داده شد ، هیچ نشانه ای وجود ندارد که این کشور در میدان بازی واشنگتن ایفای نقش کند. پس از آن پوتین ، نماینده ارشد خود را به تهران فرستاد و به صورت علنی بر « قانونی» بودن حضور ایران در سوریه تاکید کرد و آن ها را از شبه نظامیان غیرقانونی که روس قبلا بر خروج آن ها پافشاری کرده اند متمایز ساخت. همچنین بر همکاری بین دو کشور در مبارزه با تروریسم و تداوم آن تاکید کرد. در این راستا سفیر روسیه در ایران در اظهارات هشدارآمیز به واشنگتن گفت: « کار با ایران تنها از طریق اقناع انجام می شود و فشار بر این کشور تنها نتیجه معکوس دارد.»
روسیه همچنین هیچ علاقه ای ندارد که در جنوب مرزهای خود با ایران شاهد جنگی باشد. این کشور از روابط طولانی مدت دیپلماتیک با ایران برخوردار است و می داند که آغاز هر جنگ در خلیج فارس می تواند زمینه کاهش قدرت و نفوذ این کشور را فراهم کند. اما در شبه جزیره کره، ما شاهد مانورهای میانجیگرایانه از سوی کره جنوبی بودیم در حالی که در همسایگی ایران ، این وظیفه توسط دولت روسیه به عنوان بازیگر قدرتمند که مخالف حضور نظامی و مهار اقدامات نفوذ آمریکا در سرتاسر خاورمیانه است انجام می شود.
ترامپ در سوریه وابسته به روسیه است
علاوه بر این ، نشست هلسینکی نشان داد که چه میزان ترامپ در بحران سوریه به مسکو وابسته است. وی استراتژی آمریکا از مقابله با دولت اسلامی به مهار ایران تغییر داده است. ترامپ به تنهایی قادر به تحقق خواسته های کلیدی اسرائیل نیست و از پوتین خواستار تضمین خروج ایران از جنوب سوریه و بلندی های جولان شد. ولادیمیر پوتین 24 ساعت پس از نشست هلسینکی ، به دلیل تسلط و کنترل بی قید و شرط بر تحولات سوریه، بر امنیت تمامی بازیگران از جمله اسرائیل در صحنه میدانی سوریه تاکید کرد. در واقع تاکید مسکو بر امنیت اسرائیل ، نفوذ و سلطه واشنگتن در اسرائیل را به خطر انداخت.
صداهای خطرناک
با وجود ارائه پیشنهاد بدون پیش شرط ترامپ به ایران ، این بدان معنا نیست که جنگ لفظی بین واشنگتن و تهران نمی تواند افزایش پیدا کند. طیف جدیدی از مشاوران ترامپ که شامل جنگ طلبان ضد ایرانی همراه با متحدان منطقه ای – عربستان و اسرائیل – هستند، درصددند تا بی ثبات سازی داخلی ایران را تشدید کنند. در واقع با اشاره به حمله اخیر گروه های حوثی یمن به تانکرهای سوخت عربستان در تنگه باب المندب ، احتمال مداخله خارجی افزایش پیدا کرده و می تواند به راحتی یمن را میدان شروع جنگ تشخیص داد. اگر چه ترامپ ممکن است خود را به عنوان رهبر اتهام علیه ایران بپندارد، اما عاقلانه است که پند و نصیحت خود که «مراقب باشید» را بپذیرد.
