پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : اعتماد نوشت: جشن نوروز براي مردم تاجيكستان، به‌ويژه بدخشانيان، جشني ملي و ديرينه است. تاجيك‌ها از نوروز به عنوان رمز دوستي و زنده شدن كل موجودات ياد مي‌كنند. نوروز در اين كشور به نام «خيدير ايام»، يعني جشن بزرگ، معروف است. تعدادي از آيين‌ها اين جشن در تاجيكستان با آيين سنتي آن در ايران مشترك است، اما بعضي از اين آيين‌ها مختص مردم تاجيكستان است، از جمله:
آيين حوت: مردم به‌ويژه كشاورزان از گذشته آيين خاصي پيش از نوروز داشتند. يكي از اين آيين‌ها، آيين حوت نام دارد. حوت از نظر كشاورزان آخرين ماه سال بود و به همين دليل به عنوان زماني مناسب براي كشت و كار بهاري انتخاب مي‌شد. در اين آيين مردم با فراهم كردن ملزومات جشن، سه شب اول ماه حوت را در ميهماني‌ها گرد هم مي‌آمدند و در اطراف آتش به شنيدن موسيقي، رقصيدن يا بازي مي‌پرداختند.
آيين گل‌گرداني: يكي ديگر از آيين‌هاي مهم وابسته به نوروز و كارهاي كشاورزي «گل‌گرداني» نام دارد. مردم تاجيك از زمان‌هاي قديم به مناسبت بيداري طبيعت و آغاز شكوفه‌دهي گل‌ها و درختان به گل‌گرداني مي‌پرداختند. در گذشته وظيفه گل‌گرداني بر عهده بزرگسالان بود. اما اين آيين اكنون در اكثر محل‌ها توسط بچه‌ها و جوانان انجام مي‌شود. گل‌گردان‌ها از دره و تپه و دامنه كوه‌ها، گل چيده و اهل دهستان خود را از پايان يافتن زمستان و فرا رسيدن عروس سال و آغاز كشت و كار بهاري و آمدن نوروز مژده مي‌دهند.
بلبل‌خواني: در اين مراسم گل‌گردان‌ها در محل‌هاي ديگر گل‌ها را دسته‌دسته كرده يا در نوك چوبي بسته در كنار در خانه‌هاي اهل ده يا شهر در خاك فرو مي‌كنند و سرود مي‌خوانند.
آيين جفت براران: يكي ديگر از آيين‌هايي كه در گذشته پيش از كاشت و كار كشاورزان و چند روز قبل از نوروز با آرزوي پربركت شدن محصولات برگزار مي‌شود، آيين «جفت براران» است. جفت براران در اكثر محل‌ها در اواخر ماه حوت (اسفند) برگزار مي‌شود. در اين آيين همه اهل خانواده شركت مي‌كنند. كشاورزان نيز پلو، نان فطير يا غذاي مربوط به آيين را تهيه كرده و 15 تا 20 نفر از كهنسالان را دعوت مي‌كردند و بعد از غذا نيز اين عبارات را مي‌گفتند: «مزيد نعمت، زياده دولت، برار كار، صحت و سلامتي خرد و كلان، رسد به باباي دهقان، خوش آمديد ميهمانان»
آيين سومنك‌پزي (سمنوپزي): سومنك يا سمنو از غذاهاي نوروزي است و در خانه كشاورزان در روزهاي نوروز وجود دارد. آن را به صورت گروهي و دسته‌جمعي تهيه مي‌كنند و معمولا در آخر ماه حوت در آغاز جشن نوروز پيرزنان تصميم به انجام اين كار مي‌گيرند.
