صفحه نخست

تاریخ

ورزش

خواندنی ها

سلامت

ویدیو

عکس

صفحات داخلی

شنبه - ۲۲ شهريور ۱۴۰۴
کد خبر: ۸۸۴۴۹۰
تاریخ انتشار: ۰۸ : ۱۱ - ۲۲ شهريور ۱۴۰۴
داوطلبان با اختیار خود رشته و تخصص مورد علاقه‌شان را انتخاب می‌کنند. علاقه‌مندان به خلبانی معمولاً تعداد زیادی هستند، اما خروجی نهایی تابع شرایط و نتایج مراحل مختلف گزینش است که یکی از مهم‌ترین بخش‌های آن، ارزیابی‌های پزشکی است. شرایط پزشکی و جسمانی برای خلبانی؛ بخش عمده‌ای از ریزش داوطلبان مربوط به معاینات پزشکی اولیه است؛ به‌ویژه در حوزه خلبانی جنگنده که به لحاظ فیزیولوژیکی حساسیت بالایی دارد. مواردی، چون بهره هوشی بالا، بینایی، شنوایی، تعادل، توانایی تحمل فشار‌های فیزیکی و ذهنی، و سایر فاکتور‌های تخصصی، در این ارزیابی‌ها بررسی می‌شوند.
پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :

فارس: معاون تربیت و آموزش نیروی هوایی ارتش همه آنچه باید درباره خلبان‌شدن بدانیم را بیان کرد.

 آموزش و تربیت، ستون فقرات هر سازمان موفق به‌ویژه در عرصه‌های نظامی و دفاعی است. در دنیای امروز که سرعت پیشرفت فناوری و پیچیدگی تهدیدات روزبه‌روز افزایش می‌یابد، برخورداری از نیروی انسانی آموزش‌دیده و تربیت‌شده، به‌اندازه تجهیزات مدرن اهمیت دارد. ارتش جمهوری اسلامی ایران و به‌ویژه نیروی هوایی، این اصل بنیادین را به‌خوبی درک کرده و همواره تلاش کرده است نظام آموزشی خود را پویا، به‌روز و متناسب با نیازهای عملیاتی نگه دارد.

معاونت تربیت و آموزش نیروی هوایی ارتش به‌عنوان یکی از ارکان حیاتی این نیرو، مسئولیت سنگینی در آماده‌سازی افسران، درجه‌داران و کارکنان متخصص برای ایفای مأموریت‌های خطیر بر عهده دارد؛ مأموریتی که تنها محدود به انتقال دانش نیست، بلکه تلفیقی از آموزش تخصصی و تربیت اعتقادی و اخلاقی را شامل می‌شود. به همین دلیل است که فرماندهان نیرو همواره تأکید دارند «آموزش بدون تربیت، کارآمدی لازم را نخواهد داشت.»

برای بررسی دقیق‌تر ابعاد این حوزه، خبرگزاری فارس در گفت‌وگویی تفصیلی با امیر سرتیپ دوم خلبان حمید مصطفوی، معاون تربیت و آموزش نیروی هوایی ارتش، به تشریح ساختارها، برنامه‌ها و چشم‌اندازهای آموزشی این نیرو پرداخته است.

محورهای مهم این گفت‌وگو به شرح ذیل است:

دوره‌های پایه تا پیشرفته خلبانی در نیروی هوایی ارتش چگونه است

* همه آنچه باید درباره خلبان‌شدن بدانید

* نظام آموزشی نیروی هوایی شامل دو مرحله اصلی است

* اگر نتوانیم خلبان جنگنده شویم، آیا راهی برای خلبان شدن وجود ندارد؟

* تفاوت‌های خلبانی در هواپیماهای جنگنده و ترابری

* نوع آموزش نیروی هوایی ارتش جزو بی‌نظیرترین مدل‌های آموزشی دنیا

* باید همواره به‌روز باشیم تا دچار غافلگیری تکنولوژیک نشویم

* بهره‌گیری از سامانه جامع هوشمند تعالی آموزش در نهاجا

* امکان اجرای عملیات‌های مشترک پهپاد و جنگنده در نیروی هوایی ارتش

* فعالیت پژوهشکده‌های کوانتوم، هوش مصنوعی و متاورس در نهاجا

متن گفت‌وگو را در ادامه مطالعه کنید:

آشنایی با سوابق معاون تربیت و آموزش نیروی هوایی ارتش

فارس: امیر، ضمن عرض سلام و ادب، سپاسگزاریم از اینکه فرصتی در اختیار خبرگزاری فارس قرار دادید، برای آغاز گفت‌وگو، اگر صلاح بدانید قدری درباره سوابق شخصی و نحوه ورود خود به نیروی هوایی ارتش بفرمایید.

امیر مصطفوی: بسم‌الله الرحمن الرحیم. من متولد یکی از روستاهای شهرستان بیرجند در استان خراسان جنوبی هستم. دوران متوسطه را در بیرجند گذراندم و سال ۱۳۷۲ با علاقه قلبی به ارتش، وارد دانشگاه هوایی شهید ستاری شدم. نظم و اقتدار نیروهای مسلح در رژه‌های ۲۹ فروردین و ۳۱ شهریور برایم الهام‌بخش بود و در رشته هوانوردی با گرایش خلبانی فارغ‌التحصیل شده و وارد خدمت عملیاتی شدم.

دوره‌های پایه تا پیشرفته خلبانی در نیروی هوایی ارتش چگونه است

فارس: پس از فارغ‌التحصیلی چه دوره‌های آکادمیک و تخصصی را طی کردید؟

امیر مصطفوی: پس از اخذ کارشناسی هوانوردی، مقطع کارشناسی ارشد هوافضا را گذراندم و سپس دوره‌های تخصصی در دانشگاه فرماندهی و ستاد و دوره عالی دفاع ملی (داعا) را طی کردم. همچنین از همان ابتدای خدمت به عنوان معلم پرواز مشغول به کار شدم. سال‌ها در دانشکده خلبانی، آموزش پرواز به دانشجویان را بر عهده داشتم و سپس در پایگاه‌های عملیاتی نیز خدمت کردم.

فارس: نوع هواپیمای شما چه بوده و در چه یگان‌هایی خدمت کرده‌اید؟

امیر مصطفوی: همه خلبان‌های نیروی هوایی برای فارغ التحصیل شدن سه دوره آموزشی را می‌گذرانند. ابتدا دوره مقدماتی را با هواپیمای سبک «بونانزا» در تهران آموزش آغاز می‌شود، سپس با هواپیمای پی‌سی-۷ در اصفهان آموزش پایه و پیشرفته انجام می‌گیرد. من پس از فراغت، به عنوان معلم پی‌سی-۷ در دانشکده خدمت کردم و چند سالی با این هواپیما پرواز داشتم. سپس به پایگاه دزفول منتقل شدم و دوره هواپیمای شکاری اف-۵ و دوره‌های تاکتیکی و معلمی را گذراندم. 

پس از آن به عنوان فرمانده پایگاه هوایی بیرجند و سپس مشهد خدمت کردم. در ادامه به تهران منتقل شدم و فرماندهی مرکز آموزش تخصص‌های هوایی شهید خضرایی را بر عهده گرفتم و اکنون نزدیک به دو سال است که در سمت معاون تربیت و آموزش نیروی هوایی مشغول به خدمت هستم.

نظام آموزش نیروی هوایی موفق در ماموریت‌های مختلف

فارس: شما به دو مرکز مهم آموزشی در نیروی هوایی اشاره کردید؛ دانشگاه هوایی شهید ستاری و مرکز آموزش تخصص‌های هوایی شهید خضرایی. مأموریت هر یک از این مراکز چیست؟

امیر مصطفوی: ابتدا لازم می‌دانم درباره واژه «آموزش» و اهمیت بی‌بدیل آن سخن بگویم، سپس دو مرکز آموزشی نیروی هوایی را معرفی کرده و در نهایت به توضیحاتی درباره نظام آموزشی غنی و منحصر به‌فرد نیروی هوایی می‌پردازم. 

واقعیت این است که نظام آموزشی نیروی هوایی کشور ما، به ویژه در دوران دفاع مقدس و در رزمایش‌ها و مأموریت‌های مختلف، پاسخ بسیار خوبی داده است.

از نظر من، آموزش از هر زاویه و بعدی که بررسی شود، اهمیت آن کاملاً روشن می‌شود. جالب است بدانید اولین کلامی که خداوند به پیامبرش نازل کرد، کلمه «اقرا» یعنی «بخوان» بود. در احادیث و روایات بسیاری نیز به اهمیت علم و دانش‌آموزی تأکید شده است؛ حتی در روایتی داریم «العلم من المهد الی اللحد»، یعنی دانش‌آموزی باید از گهواره تا گور ادامه یابد. 

برداشت ما این است که آموزش محدود به زمان، مکان یا شرایط خاصی نیست و حتی اگر فراگیر در دورترین نقاط جهان و در میان افرادی با عقاید مختلف باشد، اهمیت یادگیری همچنان پابرجاست.

نظام آموزشی نیروی هوایی چند بخش دارد

این رویکرد، بخش جدایی‌ناپذیر از شریعت ماست. فرمانده معظم کل قوا نیز بارها در مراسم دانش‌آموختگی دانشگاه‌های نظامی و محافل علمی تأکید کرده‌اند که آموزش باید به عنوان یک رکن اساسی در نیروهای مسلح مورد توجه قرار گیرد. من شخصاً نیز به عنوان متولی آموزش نیروی هوایی، معتقدم که تأکید فرماندهان نیروهای مسلح حجت را بر ما تمام کرده است و مسئولیت ما را در انجام وظیفه سنگین‌تر می‌کند.

حال اجازه دهید درباره ساختار آموزش در نیروی هوایی صحبت کنم. آموزش در نیروی هوایی همواره همزمان با تربیت است. ما روی کلمه «تربیت» بسیار تأکید داریم زیرا باور داریم آموزش بدون تربیت نمی‌تواند نیازهای ما را برآورده کند.

نظام آموزشی نیروی هوایی شامل دو مرحله اصلی است: اول، آموزش پایه که معمولاً در بدو ورود کارکنان در مراکز آموزشی صورت می‌گیرد و دوم، آموزش یگانی یا آموزش حین خدمت که از زمان ورود فرد به واحدهای عملیاتی آغاز می‌شود و تا پایان خدمت ادامه دارد.

آموزش در نیروی هوایی همیشه همراه کارکنان است؛ به عنوان نمونه خود من با بیش از ۳۰ سال خدمت، همچنان در مسیر فرآیند آموزش قرار دارم. این بدین معناست که برای رسیدن به مراحل بالاتر، همواره باید آموزش ببینیم و توانمندی خود را ارتقا دهیم.

آموزش قدرتمندترین سلاح برای نجات یک سازمان است

آموزش پایه در نیروی هوایی در دو مرکز انجام می‌شود: 

اول، مرکز آموزش وظیفه و فرماندهی آموزش تخصص‌های هوایی شهید خضرایی که مسئول تربیت کارکنان پایور (غیر وظیفه‌ای) و تخصص‌های عمومی مانند ترابری، امور اداری، پشتیبانی و تاسیسات است.

دوم، دانشگاه هوایی شهید ستاری که وظیفه آموزش افسران را برعهده دارد؛ کسانی که در این دانشگاه تحصیل می‌کنند، پس از فارغ‌التحصیلی به درجه ستوان نائل شده و وارد بدنه نیروی هوایی می‌شوند.

اما این پایان راه آموزش نیست. نیروی هوایی تفاوتی اساسی با بسیاری از نهادها دارد و آن، این است که همه کارکنان از بدو ورود تا پایان خدمت، در حال آموزش و ارتقاء توانمندی خود هستند. مثلاً افسران پس از چهار سال آموزش پایه در دانشگاه، طی بیش از ۲۶ سال خدمت، همچنان در دوره‌های آموزشی و آموزش‌های یگانی شرکت می‌کنند.

آموزش قدرتمندترین سلاح برای نجات یک سازمان است؛ بدون آموزش، هیچ جامعه، سازمان یا نیرویی نمی‌تواند موفق عمل کند. آینده هر سازمان و جامعه در گرو آموزش صحیح و مستمر است. اگر ورودی آموزش خوب باشد، قطعاً خروجی مطلوبی حاصل خواهد شد و کارکنان توانمند، بهتر می‌توانند وظایف خود را به انجام برسانند.

در پایان این بخش، تأکید می‌کنم که آموزش، روح هر جامعه و سازمانی است و توجه ویژه به آن، ضامن توسعه و پیشرفت خواهد بود.

اگر نتوانیم خلبان جنگنده شویم، آیا راهی برای خلبان شدن وجود ندارد؟

فارس: یکی از پرسش‌های متداول جوانانی که علاقه‌مند به خدمت در نیروی هوایی هستند، این است که اگر فردی به‌دلایلی از جمله شرایط جسمی یا ویژگی‌های فیزیولوژیکی، مناسب خلبانی جنگنده نباشد، آیا می‌تواند در بخش‌های دیگر مانند ترابری هوایی فعالیت کند یا خیر؟

امیر مصطفوی: برای پاسخ به این پرسش، ابتدا باید به فرآیند دقیق و حساب‌شده گزینش در نیروی هوایی اشاره کرد. هر ساله و در زمان‌های مشخص، بر اساس نیاز نیروی هوایی، فرآیند جذب و استخدام نیرو آغاز می‌شود.

داوطلبان با اختیار خود رشته و تخصص مورد علاقه‌شان را انتخاب می‌کنند. علاقه‌مندان به خلبانی معمولاً تعداد زیادی هستند، اما خروجی نهایی تابع شرایط و نتایج مراحل مختلف گزینش است که یکی از مهم‌ترین بخش‌های آن، ارزیابی‌های پزشکی است.

شرایط پزشکی و جسمانی برای خلبانی؛ بخش عمده‌ای از ریزش داوطلبان مربوط به معاینات پزشکی اولیه است؛ به‌ویژه در حوزه خلبانی جنگنده که به لحاظ فیزیولوژیکی حساسیت بالایی دارد. مواردی چون بهره هوشی بالا، بینایی، شنوایی، تعادل، توانایی تحمل فشارهای فیزیکی و ذهنی، و سایر فاکتورهای تخصصی، در این ارزیابی‌ها بررسی می‌شوند.

اگر داوطلبی از نظر جسمی شرایط لازم برای خلبانی جنگنده را نداشته باشد، به این معنا نیست که لزوماً از مسیر پروازی حذف می‌شود. گزینه‌های جایگزینی برای این افراد وجود دارد، از جمله: خلبانی هواپیماهای ترابری و مسافربری (که فشار فیزیکی کمتری دارند)، خلبانی بالگردها، اپراتوری پهپادها (هواپیماهای بدون سرنشین)

مشاغل تخصصی پروازی مانند مراقبت پرواز، تعمیر و نگهداری هواپیما، ناوبری و غیره.

همچنین، برخی افراد حتی پس از قبولی در مراحل اولیه و ورود به دانشکده خلبانی، ممکن است در حین آموزش یا در دوره‌های تخصصی با مشکلاتی مواجه شوند. در این موارد نیز جلسات تعیین‌تکلیف برگزار می‌شود تا وضعیت فرد بررسی شود و در صورت امکان، از تخصص او در دیگر بخش‌های پروازی استفاده شود.

نکته‌ای بسیار مهم در خلبانی، پایش مستمر سلامت خلبانان است. همه خلبان‌ها هر سال در حوالی روز تولد خود، باید برای چکاپ کامل پزشکی مراجعه کنند. اگر گواهی سلامت جسمی در این بازه زمانی صادر نشود، خلبان مجاز به انجام پرواز نخواهد بود.

این آزمایش‌ها گاهی چهار تا پنج روز زمان می‌برند و شامل تست‌های دقیق بینایی، شنوایی، قلب، فشار خون، اعصاب، روان و... است.

تفاوت‌های خلبانی در هواپیماهای جنگنده و ترابری

تفاوت شرایط خلبان جنگنده و ترابری اینجاست که بین خلبان هواپیمای جنگنده و خلبان هواپیمای ترابری تفاوت‌های زیادی وجود دارد. شرایط فیزیکی، روانی و محیطی خلبان شکاری بسیار سخت‌تر است؛ از جمله: انجام مانورهای سنگین و سریع، تحمل فشارهای G بالا، پرواز در ارتفاعات مختلف، با تغییرات ناگهانی سرعت و سمت وآمادگی برای شرایط بحرانی مانند نقص فنی در موتور یا سیستم‌های مختلف هواپیما.

این در حالی است که شرایط کابین خلبان ترابری بسیار آرام‌تر و فشار داخل کابین نیز مشابه فشار سطح زمین حفظ می‌شود.

در هر دو حوزه، ویژگی‌هایی مانند تصمیم‌گیری سریع، تمرکز بالا، سلامت جسمی و روانی و تعهد به مسئولیت‌ها، الزامی است. اما سطح فشار جسمی در جنگنده‌ها به مراتب بالاتر است.

خلبانی در نیروی هوایی تنها یک تخصص یا شغل نیست؛ یک تعهد ملی، اعتقادی و میهنی است. فردی که لباس خلبانی می‌پوشد، باید آمادگی داشته باشد جان خود را برای دفاع از کشور و مردم فدا کند. این روحیه، در تمام مراحل گزینش، آموزش و خدمت خلبانان مدنظر قرار می‌گیرد.

در پاسخ به سؤال ابتدایی باید گفت: اگر فردی به هر دلیل برای خلبانی جنگنده مناسب نباشد، به شرط برخورداری از دیگر ویژگی‌ها، می‌تواند در دیگر شاخه‌های پروازی مانند ترابری، بالگرد یا پهپاد فعالیت کند. در نیروی هوایی جمهوری اسلامی ایران، استعدادها و توانمندی‌ها در جایگاه مناسب هدایت می‌شوند و نظام آموزشی و ارزیابی‌ها به‌گونه‌ای طراحی شده که هیچ ظرفیتی از بین نرود.

نوع آموزش نیروی هوایی ارتش جزو بی‌نظیرترین مدل‌های آموزشی دنیا

فارس: تفاوت نظام تربیت و آموزش نیروی هوایی در دوران دفاع مقدس، که یک دوران پرشکوه و مملو از معجزه‌های عملیاتی بود، با نظام آموزشی در مقطع کنونی چیست؟ آیا نظام آموزشی کنونی چقدر به‌روزتر و منطبق با استانداردهای جدید است؟

امیر مصطفوی: اجازه دهید به نظام آموزشی نیروی هوایی بازگردم. واقعاً باید اشاره کنم که نظام آموزش نیروی هوایی، یعنی همان فرهنگ آموزشی، یک فرهنگ بسیار غنی و بی‌نظیر است. من که بخشی از خدمت خود را در فرماندهی آموزش تخصص‌های هوایی گذراندم به خوبی با این نظام آشنا هستم. 

بنابراین؛ مدل آموزش ما در نیروی هوایی جزو بی‌نظیرترین مدل‌های آموزشی دنیا بوده و همچنان نیز این‌گونه است. اصول آموزشی‌مان حساب‌شده است و بسیار دقیق و متناسب با مأموریت‌ها و شرح وظایف تدوین و اجرا می‌شود.

ممکن است این شبهه پیش بیاید که این نظام آموزشی قدیمی است و از پیش از انقلاب باقی مانده اما باید بدانید که یکی از مزیت‌های این نظام آموزشی، به‌روز بودن مستمر آن است. یعنی متناسب با تجهیزاتی که داریم، مأموریت‌هایی که تعریف می‌شود و پیشرفت علم و فناوری باید بروز شود. این امر جزء جدایی‌ناپذیر فصل آموزش نیروی هوایی است.

باید همواره به‌روز باشیم تا دچار غافلگیری تکنولوژیک نشویم

بهترین مرحله آزمون‌های‌مان، دوران دفاع مقدس بود که کارهای بی‌نظیری از خلبانان و پرسنل فنی نیروی هوایی دیده شد. حتی در میدان‌های آزمایش و بعد از آن، خلبانان و کارکنان فنی اقدامات برجسته‌ای انجام داده‌اند.

برای جلوگیری از غافلگیری تکنولوژیک، سلسله مراتب فرماندهی ما تأکید دارد که باید همواره به‌روز باشیم. تیم‌های خبرگی و تخصصی در مراجع علمی و دانشگاه‌ها، همچنین ارتباط با کشورهای دیگر، وظیفه بررسی و تحلیل تجهیزات و فناوری‌های روز دنیا را دارند تا آموزش‌های ما متناسب باشند.

خوشبختانه نیروی هوایی در بسیاری از عرصه‌های آموزش، تعلیم و تربیت و بهره‌گیری از فناوری، پیشتاز بوده و هست. بر اساس توصیه فرماندهان محترم ارتش و نیروی هوایی همواره تیم آموزش تلاش کرده خود را به‌روز کند.

بهره‌گیری از سامانه جامع هوشمند تعالی آموزش در نهاجا

فارس:‌ آیا می‌توان گفت که نظام آموزشی نیروی هوایی ارتش دارای رکن‌های خاصی است‌؟ این رکن‌ها تا چه میزان به روز هستند؟

امیر مصطفوی: اگر بخواهم رکن‌های اصلی نظام آموزشی نیروی هوایی را خلاصه کنم، پنج رکن اساسی وجود دارد: فراده (استاد)، فراگیر (شاگرد)، فضای آموزشی، تجهیزات آموزشی و محتوای آموزشی؛ که تجهیزات و محتوا باید طبق دانش و فناوری روز و متناسب با تهدیدات به روز شوند.

در این راستا، تحلیل تجهیزات خارجی و بررسی آن‌ها در نیروی هوایی به خوبی انجام می‌شود. همچنین سامانه جامع هوشمند تعالی آموزش که اخیراً معرفی شده است، تمام فرایندهای آموزشی را به صورت دقیق و با شرح وظایف مراکز آموزشی، یگان‌های عملیاتی و دیگر ارکان بررسی و تحلیل می‌کند.

اوج موفقیت این سامانه به این است که به هوش مصنوعی مجهز می‌شود و ما از این فناوری در امر آموزش و تربیت استفاده می‌کنیم تا سطح کیفی آموزش‌ها را ارتقاء دهیم. به‌روز بودن نظام آموزشی نیروی هوایی برای ما بسیار مهم است و ما باید همواره رو به جلو حرکت کنیم.

فرهنگ آموزشی اصیل و غنی نیروی هوایی، الگویی بوده که بسیاری از سازمان‌ها از آن بهره‌مند شده‌اند.

بخش آموزش، پیوست اصلی در نیروی هوایی ارتش است

در زمینه همگامی و به‌روزرسانی آموزش‌ها در نیروی هوایی، تأثیر تجهیزات جدید فقط محدود به هواپیماها نمی‌شود. در سطح یگان‌های ارتش جمهوری اسلامی ایران، تجهیزات جدید و به‌روز، چه خارجی و چه داخلی، همواره در دستور کار قرار دارد.

این تجهیزات با هدف رسیدن به توانمندی‌های مورد نظر سیاست‌ها و راهبردهای نیروی هوایی و ارتش خریداری می‌شوند. اما باید بدانیم هیچ تجهیزاتی بدون پیوست آموزشی، ارزشی ندارد. ما صرفاً نمی‌توانیم آموزش را طی کنیم یا تجهیزاتی خریداری کرده و سپس استفاده کنیم؛ بلکه باید نسل‌های آینده نیز آموزش لازم برای بهره‌برداری از این تجهیزات را طی کنند.

در تمامی قراردادها و خریدهای تجهیزات در نیروهای مسلح، بخش آموزش به عنوان پیوست اصلی در نظر گرفته شده است و نبود آن می‌تواند کل فرآیند را زیر سؤال ببرد. خوشبختانه این موضوع به نحو احسن رعایت می‌شود.

در مورد بحث آموزش هواپیماهای با سرنشین‌ و بدون سرنشین اکثر کارکنان ما با هواپیماهای با سرنشین‌ آشنا هستند و از قابلیت‌ها و ویژگی‌های آن‌ها اطلاع دارند. اما هواپیماهای بدون سرنشین نیز تجهیزات بسیار کاربردی و مهمی هستند که نیروهای مسلح به توسعه آن توجه ویژه‌ای دارند. 

نیروی هوایی نیز همگام با سایر تجهیزات و متناسب با تهدیدات، به آموزش و بهره‌برداری از هواپیماهای بدون سرنشین ورود کرده است.

برنامه‌ریزی فرآیندهای آموزشی و تاکتیکی دقیق برای پهپاد در نهاجا

فارس: آموزش در حوزه هواپیماهای با سرنشین‌ و بدون سرنشین چگونه انجام می‌گیرد؟ 

امیر مصطفوی: در سطح پایه، آموزش‌های لازم برای درجه‌داران، افسران و افراد علاقه‌مند به این حوزه ارائه می‌شود و در یگان‌های عملیاتی نیز موازی با آموزش هواپیماهای با سرنشین‌، فرآیندهای آموزشی و تاکتیکی دقیق برای بدون سرنشین‌ها برنامه‌ریزی شده و اجرا می‌شود.

البته استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین به منظور کاهش هزینه‌ها و شرایط خاص، مزیت قابل توجهی دارد، اما هرگز نباید مقایسه مستقیم بین این دو نوع تجهیزات صورت گیرد، چرا که هواپیماهای با سرنشین‌ و بدون سرنشین هر کدام دارای قابلیت‌ها، توانمندی‌ها و فرایندهای آموزشی مخصوص به خود هستند.
خوشبختانه در بخش آموزش پایه و تخصصی بدون سرنشین، تلاش‌ها و زمان قابل توجهی صرف شده و به موفقیت‌های خوبی نیز دست یافته‌ایم و آینده بسیار روشنی برای این حوزه برنامه‌ریزی شده است.

امکان اجرای عملیات‌های مشترک پهپاد و جنگنده در نیروی هوایی ارتش

فارس: اکنون که شما به حوزه هواپیماهای بدون سرنشین اشاره کردید، آیا امکان اجرای عملیات مشترک با حضور همزمان این نوع هواگردها با هواپیماهای با سرنشین وجود دارد؟

امیر مصطفوی: در خصوص امکان انجام عملیات مشترک بین هواپیماهای با سرنشین‌ و بدون سرنشین، باید گفت بله این قابلیت وجود دارد و برای تحقق آن باید وارد فضای داده لینک (Data Link) شد تا ارتباط موثر بین پهپادها و هواپیماهای با سرنشین‌ برقرار شود. البته این امر بستگی به نوع مأموریت و عملیاتی که باید انجام شود دارد.

فرمانده دانشگاه علوم و فنون شهید ستاری پیش‌تر اشاره کرد که در دانشگاه شهید ستاری علاوه بر آموزش علوم تخصصی هوانوردی، به فناوری‌های نوین و حوزه‌هایی مانند هوش مصنوعی، متاورس، کوانتوم و غیره پرداخته می‌شود. در واقع آموزش، پژوهش و تربیت در این سه حوزه به طور مستمر دنبال می‌شود و برای هر حوزه مسئولیت مشخصی تعریف شده است.

ما اعتقاد داریم آموزش بدون تربیت کامل نیست و همیشه توصیه فرماندهان نیروی هوایی این بوده که یک افسر متخصص و متعهد می‌خواهیم؛ یعنی کسی که هم سطح تخصصی دارد و هم تعهد لازم برای خدمت در میدان.

فعالیت پژوهشکده‌های کوانتوم، هوش مصنوعی و متاورس در نهاجا

فارس: نقش پژوهش و ساختارهای تخصصی وابسته به آن در ارتقاء آموزش‌های مهارت‌محور و بهره‌مندی از فناوری‌های نوین در نیروی هوایی جمهوری اسلامی ایران چیست؟

امیر مصطفوی: در بخش پژوهش نیز ساختارهای تخصصی در دانشگاه و معاونت آموزش وجود دارد که بستر لازم برای توسعه آموزش‌های مهارت‌محور را فراهم کرده‌اند. هدف این است که دانشجویان فارغ‌التحصیل به طور عملی و مهارتی آماده ورود به یگان‌های عملیاتی شوند.

پژوهشکده‌ها در نیروی هوایی نقش مهمی در توسعه فناوری‌های جدیدی مانند کوانتوم، هوش مصنوعی، متاورس و غیره دارند و خدا را شکر توفیقات خوبی در این زمینه ثبت شده است.

همچنین؛ استفاده از فناوری‌های نوین در ساخت و بهره‌برداری از شبیه‌سازهای نیروی هوایی تاثیرگذار است و در حال توسعه است.

بهترین دوران زندگی هر فرد، لحظاتی است که در حال یادگیری است. خداوند خرد را به انسان عنایت کرده تا انسان بتواند به‌وسیله این بزرگ‌ترین نعمت خدادادی، دانش و مهارت‌های خود را ارتقا دهد. 

بسیاری از پیشرفت‌ها و تحولات چند سال اخیر، در گذشته غیرقابل تصور بودند، اما ترکیب خرد و علم، آینده‌ای روشن را برای ما رقم زده است. در نیروی هوایی، به دلیل ارتباط گسترده با تربیت و آموزش، این موضوع برای ما از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

نسبت به وضعیت آموزش در جامعه نگرانی وجود دارد

با این حال، باید اذعان کنم که نسبت به وضعیت آموزش در جامعه نگرانی وجود دارد. متأسفانه آموزش در بخش‌های مختلف جامعه کمتر مورد توجه قرار گرفته است؛ هرچند در نیروهای مسلح و به‌خصوص نیروی هوایی جایگاهی ویژه دارد. اما با نگاهی به جامعه، نیاز به توجه بیشتر به آموزش و تربیت به وضوح احساس می‌شود.

در خانواده‌ها، تربیت صحیح از وظایف اصلی والدین است و لازم است زمان و دانش کافی در این زمینه فراهم شود. با وجود منابع آموزشی فراوان، کم‌کاری‌هایی مشاهده می‌شود که بسیاری از مشکلات موجود ناشی از همین بی‌توجهی است.

امید است مسئولان کشور آموزش را به عنوان یکی از اولویت‌های اساسی مدنظر قرار داده و به آن اهتمام ویژه‌ای ورزند. اگر نگاهی به کشورهای توسعه یافته بیاندازیم، خواهیم دید که آموزش محور اصلی پیشرفت آن‌هاست. کشورهایی که به آموزش اهمیت می‌دهند، موفق‌تر و پیشرفته‌تر هستند.

در پایان، امید داریم با اتکا به فرهنگ غنی آموزشی موجود در نیروی هوایی، بهترین نظام آموزشی و تربیتی در کشور را به اجرا درآوریم.

فارس: از شما بابت فرصتی که در اختیار خبرگزاری فارس قرار دادید، سپاسگزارم.

امیر مصطفوی: من هم از زحمات شما و همکارانتان متشکرم.