پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : گزارشی که روزنامه آمریکایی واشنگتن تایمز منتشر کرده، به تحول میدان نبرد دیجیتال اوکراین پرداخته است؛ جایی که پهپادها و هوش مصنوعی به عنصری تعیینکننده در جنگ ادامهدار با روسیه تبدیل شدهاند، با استفاده از سامانههای نیمهخودکار برای شناسایی اهداف و اجرای حملات.
به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»، در ادامه این مطلب آمده است: گزارش یادآور میشود که پهپادها اکنون قادرند با استفاده از الگوریتمهای پیشرفته، صحنههای میدانی را تحلیل کرده و اهدافی مانند تانکها، سنگرها و جادهها را در زمانی بسیار کوتاه شناسایی کنند. این موضوع را «یاروسلاو هونچار»، بنیانگذار گروه آیرو روزفیدکا، اعلام کرده است.
هونچار تأکید کرد که مأموریتهای اطلاعاتی که پیشتر ۴۰ ساعت زمان تحلیل نیاز داشتند، اکنون تنها در چند ثانیه انجام میشوند، آنهم به لطف ابزارهای طبقهبندی خودکار که بسته به شرایط میدانی، قادرند اهداف را با دقتی بین ۸۰ تا ۱۰۰ درصد شناسایی کنند.
با این حال، او درباره پیامدهای عادتکردن سربازان به استفاده از هوش مصنوعی هشدار داد و گفت این امر میتواند به تضعیف مهارتهای تحلیلی و تجربیات رزمی آنان منجر شود.
انقلابی عظیم
خبرنگار واشنگتن تایمز در اوکراین، «گیوم بتاک»، معتقد است که انقلاب واقعیای که هوش مصنوعی در جنگ اوکراین ایجاد کرده، نه در ساخت ماشینهای جنگی جدید، بلکه در افزایش بیسابقه سرعت عملیات نظامی نهفته است.
او توضیح داد که به جای تکیه بر مدلهای بینایی کامپیوتری که در سرورهای دوردست قرار داشتند، کارشناسان اوکراینی این مدلها را مستقیماً به پهپادها منتقل کردهاند.
«این سامانه باید نظارت فرماندهی و بررسی قانونی را تقویت کند، نه آنکه جایگزین آنها شود.»
— کارشناسان مؤسسه لیبر برای قانون و جنگ
هونچار افزود که دادههای صدها پهپاد در شبکه فرماندهی و کنترل موسوم به دلتا (Delta) تجمیع میشوند؛ شبکهای که بر پایه ویدیوها، مختصات و جریانهای داده در زمان واقعی کار میکند. در عرض چند ثانیه، سامانهها اهداف را شناسایی کرده، تأیید میکنند و مختصات را مستقیماً برای یگانهای توپخانه میفرستند تا حمله انجام شود.
شرکت اوکراینی تویست روباتیکس، سازنده پهپاد شناسایی سایکر اسکات (Cyker Scout)، تأکید کرد که هوش مصنوعی نقش «دستیار، نه فرمانده» را ایفا میکند و تصمیم نهایی برای اجرای حمله همیشه در اختیار انسانهاست. به گفته این شرکت، نقش پهپادها تنها گردآوری دادههاست.
جنگ بازیهای ویدئویی
واشنگتن تایمز همچنین به نوآوری منحصربهفردی در اوکراین اشاره کرده است که بر پایه سیستم امتیازدهی مشابه بازیهای ویدئویی طراحی شده تا واحدهای پهپادی را تشویق کند. طبق این سیستم، دولت بر اساس اهداف تأییدشده و تجهیزات منهدمشده، به یگانها پاداش میدهد؛ امتیازهایی که مستقیماً قابل تبدیل به تجهیزات نظامی جدید هستند.
روزنامه جدولی از امتیازها را منتشر کرد که نخستینبار در ماه مه فاش شد:
۶ امتیاز برای هر سرباز هدفگرفتهشده
۲۰ امتیاز برای هر تانک آسیبدیده
۴۰ امتیاز برای هر تانک منهدمشده
۵۰ امتیاز برای انهدام سکوهای پرتاب موشک
تصاویر حملات در شبکه دلتا بارگذاری میشوند، جایی که تیمهایی در وزارت دفاع، با استفاده از هوش مصنوعی، آنها را بررسی کرده و سپس امتیازها را تخصیص میدهند.
به گفته واشنگتن تایمز، این سیستم روند تأمین تجهیزات نظامی از طریق پلتفرم دولتی بریو-۱ (BRAVE-1) را تسریع کرده است، بهطوریکه قراردادها اکنون ظرف دو هفته به جای چند ماه نهایی میشوند.
نگرانیهای اخلاقی
دادههای دولتی نشان میدهد که نیروهای پهپادی اوکراین در سپتامبر گذشته بیش از ۱۸ هزار سرباز روسی را بهطور مستند هدف قرار دادهاند، یعنی دو برابر رقم سال پیش.
در حالی که فرماندهان نظامی میگویند این مشوقها رقابتی منضبط و تقویتکننده عملکرد ایجاد کرده است، بسیاری از کارشناسان نسبت به اخلاقیات این نوع جنگ جدید ابراز نگرانی کردهاند.
دو کارشناس حقوقی، «چاد بِرد» و «میشل لوکومسکی» از مؤسسه لیبر برای قانون و جنگ، نسبت به تبدیل کشتار به «بازی پاداش» هشدار دادند، زیرا ممکن است میل به کسب امتیاز بر خویشتنداری غلبه کند. آنان به نقل از واشنگتن تایمز گفتند: «این سامانه باید نظارت فرماندهی و بازبینی حقوقی را تقویت کند، نه اینکه جایگزین آنها شود.»
یک سرباز اوکراینی (که نامش فاش نشده) نیز به این روزنامه گفت که سیستم امتیازدهی گاه میتواند بر استراتژی سربازان تأثیر بگذارد، به این معنا که گاهی اهدافی را در اولویت قرار میدهند که امتیاز بیشتری دارند. با این حال، او افزود برتری عددی روسیه سبب میشود که در عمل همه اهداف ممکن بدون تمایز مورد حمله قرار گیرند.
«کلاودیا کلونوفسکا»، کارشناس حقوقی از مؤسسه آسر در لاهه، نیز هشدار داد که در صورت ایجاد اختلال یا پارازیت، پهپادها میتوانند تقریباً خودمختار شوند، و این مسئله پرسش درباره میزان واقعی کنترل انسان بر ماشین را پیچیدهتر میسازد.