ورود «ب. ز.» به صنعت دارو؟ / گام اول، خرید شرکت شفادارو به ۱۰ برابر قیمت واقعی آن / میترا فرزادنیا کیست و ۳۷ همت را از کجا آورده؟

روزنامه اینترنتی فراز: ظهر اول دی‌ماه ۱۴۰۴، بازار سرمایه شاهد معامله‌ای بود که بیش از آن‌که اقتصادی باشد، پرسش‌برانگیز شد؛ فروش بلوک مدیریتی هلدینگ دارویی شفا دارو، آن هم با قیمتی بیش از ۱۰ برابر نرخ بازار. خریدار، میترا فرزادنیا، نامی نه‌چندان شناخته‌شده در افکار عمومی است. این معامله عجیب، پای سابقه خانوادگی، بدهی‌های بانکی و شائبه‌های سنگین‌تری را به میان می‌کشد.

ظهر ۱ دی ماه ۱۴۰۴، اتفاق عجیبی در بورس و اقتصاد کشور رخ داد. بانک ملی، درراستای سیاست‌های دولت و خروج بانک‌ها از بنگاه‌داری، اقدام به فروش گسترده دارایی‌های خود کرده است. در یکی از گام‌ها، بانک ملی بلوک مدیریتی شرکت سرمایه‌گذاری شفا دارو را برای فروش عرضه کرد.

جایگاه شفادارو در صنعت دارو

شفادارو یکی از شرکت‌های سرمایه‌گذاری بزرگ کشور در صنعت دارو محسوب می‌شود. شفا دارو در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس، مالکیت ۶۱ درصد داروسازی جابرابن حیان، ۵۴ درصد کیمیدارو، ۶۶ درصد داروسازی اسوه، ۲۷ درصد داروسازی دانا را برعهده دارد. شرکت‌هایی که باتوجه به بزرگی و تاثیری که در صنعت دارو دارند، شفادارو را در زمره هلدینگ‌های مهم دارویی قرار داده است.

فروش شفا دارو توسط بانک ملی، یکی از عجیب‌ترین معاملاتی بود که در بازار سرمایه انجام شده است. رقابت بر سر خرید بلوک ۹۰.۵۲ درصدی شفادارو تا جایی بالا گرفت که چند روز این معامله به تعویق افتاد. درنهایت در ۱ دی ۱۴۰۴، این بلوک با ارزش حدودی ۳۷ هزار میلیارد تومان به فردی به نام میترا فرزادنیا فروخته شد.

قیمت هر سهم شفادارو در این معامله ۱۴ هزار و ۶۸۱ تومان قیمت خورده است. این قیمت درحالی برای شفادارو معامله شده است که قیمت روز سهام شفادارو کمتر از هزار و ۴۰۰ تومان است. یعنی بلوک شفادارو با بیش از ۱۰ برابر قیمت، معامله شده است! معامله‌ای عجیب و قابل تامل، چرا که خرید شرکتی با ده برابر قیمت فعلی، به دور از منطق اقتصادی است.

میترا فرزادنیا کیست؟ بدهکاران کلان بانکی خریدار شفادارو شدند؟

میترا فرزادنیا رئیس هیئت مدیره شرکت لاستیک پارس است. او عضوهیئت مدیره چند شرکت دیگر نیز است که غالب این شرکت‌ها تحت مالکیت خانواده فرزادنیا قرار دارد. لاستیک پارس نیز در آذر ۱۳۹۷ با بلوک مدیریتی ۹۶ درصدی توسط بانک صنعت معدن واگذار شده و خریدار این بلوک نیز خانواده فرزادنیا بوده است.

طبق گزارشی به نقل یکی از رسانه‌ها، این شرکت به دلیل آنکه به تعهدات ارزی خود عمل نکرده بود، در ۲۰ اردیبهشت ۱۳۹۷ محکوم به پرداخت بیش از ۵ میلیون درهم امارات به بانک صنعت و معدن شده است. همچنین این رسانه مدعی شده بدهی شرکت فوق به بانک صنعت و معدن از اواخر دهه ۸۰ می‌باشد.

فروش بلوک لاستیک پارس توسط بانک صنعت و معدن به خانواده فرزادنیا درحالی‌که این خانواده بدهکار کلان این بانک است، یکی از نکات پنهان این ماجراست. چطور ممکن است بانک صنعت معدن با خانواده‌ای که یکی از شرکت‌هایشان بدهکار کلان بانک هستند، معامله کند و شرکتی مهم و سودده به نام لاستیک پارس را به آنان واگذار کند؟

جالب آنکه این معامله، با شرایطی انجام شده که بسیار به نفع خریدار می‌باشد. بانک صنعت و معدن در سال ۱۳۹۷ که همزمان با جهش تورمی کشور بوده است، لاستیک پارس را به شرط ده درصد نقد و ۹۰ درصد اقساط ۵ ساله با کارمزد ۱۶ درصد فروخته است! معامله‌ای که با توجه به جهش تورمی آن زمان، کاملا به نفع خریدار است. حسین مهری مدیرعامل وقت بانک صنعت و معدن بوده است.

به نظر مناسب‌ترین فردی که باید دررابطه با این معامله پاسخگو باشد، حسین مهری است. البته پس از استعفای حسین مهری در سال ۱۴۰۰ از بانک صنعت و معدن، او دیگر منصب دولتی نگرفته است. حسین مهری با مصاحبه‌هایی که در سال‌های اخیر انجام داده، از عملکرد بانک مرکزی محمدرضا فرزین حمایت کرده است. او در شهریور ۱۴۰۴ نیز مدعی شده: «کنترل بانک مرکزی بر بازار ارز مناسب است.»

چه کسی پشت خرید شفادارو است؟

اکنون باتوجه به این توضیحات، ابعاد جدیدی از معامله بلوکی شفادارو عیان شده است. خرید سهام شرکتی با ۱۰ برابر قیمت توسط خانواده‌ای که یکی از شرکت‌هایشان به عنوان بدهکار کلان بانکی شناخته می‌شود و حکم محکومیت عدم تعهد ارزی دارند! طبق شنیده‌های روزنامه اینترنتی فراز، فردی با نام اختصاری «ب.ز.» مدتی است به دنبال ایجاد شرکت پخش در صنعت دارو است و با توجه به ممنوع‌المعامله بودن این فرد، این احتمال وجود دارد که میترا فرزادنیا قابل اعتماد او بوده و از جانب او خریدار شفادارو شده است. 

ذکر این نکته الزامی است که لاستیک پارس با ارزش‌گذاری ۸۳ میلیارد تومانی در سال ۱۳۹۷، باتوجه به ظرفیت تولید ۱۰ هزار تن لاستیک، امروز ارزشی کمتر از ۵ همت دارد. چطور افرادی که مالک شرکتی کوچک و حدود ۵ همت هستند، می‌توانند شرکتی با ۳۷ همت خریداری کنند؟

با توجه به قیمت عجیب ۱۰ برابری معامله، و سوابق این خانواده، نیاز است نهاد‌های نظارتی و قوه قضائیه به این موضوع ورود کرده و اهلیت خریداران شفادارو را بررسی کنند. شفادارو به عنوان یک هلدینگ دارویی کشور، تاثیر قابل توجهی در این صنعت استراتژیک کشور دارد و نیاز است تا اهلیت و صلاحیت خریداران شرکت‌هایی که درحال خصوصی‌سازی هستند از جمله شفادارو با دقت بیشتری بررسی شود تا مبادا نیاز حیاتی مردم در اختیار افرادی نااهل قرار گیرد.